Gruźlica jest chorobą zakaźną, która zwykle atakuje płuca. W porównaniu z innymi chorobami wywoływanymi przez jeden czynnik zakaźny, gruźlica jest drugim co do wielkości zabójcą na świecie.
W 2015 r. Z powodu tej choroby zmarło 1,8 miliona osób, a 10,4 miliona zachorowało.
W 18 i 19 wieku, epidemia gruźlicy szaleje w całej Europie i Ameryce Północnej, zanim niemiecki mikrobiolog Robert Koch odkrył drobnoustrojowe przyczyny gruźlicy w 1882 roku.
Po odkryciu Kocha, opracowanie szczepionek i skuteczne leczenie farmakologiczne doprowadziło do przekonania, że choroba została prawie pokonana. Rzeczywiście, w pewnym momencie Organizacja Narodów Zjednoczonych przewidziała, że gruźlica (TB) zostanie wyeliminowana na całym świecie do 2025 r.
Jednak w połowie lat 80. XX wieku przypadki TB zaczęły rosnąć na całym świecie, do tego stopnia, że w 1993 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oświadczyła, że gruźlica jest globalną sytuacją kryzysową; pierwszy raz, kiedy choroba została oznaczona jako taka.
Szybkie fakty na temat gruźlicy
Oto kilka kluczowych punktów dotyczących gruźlicy. Więcej szczegółów i dodatkowe informacje znajdują się w głównym artykule.
- Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że 9 milionów ludzi rocznie choruje na gruźlicę, a 3 miliony tych „brakujących” przez systemy opieki zdrowotnej
- TB jest jedną z trzech głównych przyczyn śmierci kobiet w wieku od 15 do 44 lat
- Objawy gruźlicy (kaszel, gorączka, nocne poty, utrata masy ciała itp.) Mogą być łagodne przez wiele miesięcy, a osoby chore na gruźlicę mogą zarazić się 10-15 innymi ludźmi poprzez bliski kontakt w ciągu roku
- TB jest patogenem przenoszonym drogą powietrzną, co oznacza, że bakterie powodujące gruźlicę mogą rozprzestrzeniać się w powietrzu od osoby do osoby
Czym jest gruźlica?
Lekarze rozróżniają dwa typy zakażenia gruźlicą: utajoną i aktywną.
Latent TB – bakterie pozostają w ciele w stanie nieaktywnym. Nie powodują żadnych objawów i nie są zakaźne, ale mogą stać się aktywne.
Aktywna TB – bakterie wywołują objawy i mogą być przekazywane innym.
Uważa się, że około jedna trzecia światowej populacji cierpi na utajoną gruźlicę. Istnieje 10 procent szans na to, że utajona TB staje się aktywna, ale ryzyko to jest znacznie większe u ludzi, którzy mają upośledzony system immunologiczny, tj. Ludzi żyjących z HIV lub niedożywionych lub palących.
TB dotyka wszystkich grup wiekowych i wszystkich części świata. Jednak choroba dotyka głównie młodych ludzi i ludzi żyjących w krajach rozwijających się. W 2012 r. 80 procent zgłoszonych przypadków gruźlicy miało miejsce w zaledwie 22 krajach.
Rozpoznanie gruźlicy
Aby sprawdzić gruźlicę, lekarz użyje stetoskopu do słuchania płuc i sprawdzenia obrzęku w węzłach chłonnych. Będą również pytać o objawy i historię medyczną, a także oceniać ryzyko narażenia na gruźlicę.
Najczęstszym testem diagnostycznym na gruźlicę jest test skórny, w którym niewielka iniekcja tuberkuliny PPD, ekstraktu z bakterii TB, jest wykonywana tuż pod wewnętrznym przedramieniem.
Miejsce wstrzyknięcia powinno być sprawdzone po 2-3 dniach, a jeśli twardy, czerwony guzek spuchnie do określonej wielkości, wówczas prawdopodobnie występuje gruźlica.
Niestety, test skórny nie jest w 100% dokładny i wiadomo, że daje błędne odczyty dodatnie i ujemne.
Istnieją jednak inne testy, które są dostępne do zdiagnozowania TB. Badania krwi, prześwietlenia klatki piersiowej i testy plwociny można wykorzystać do zbadania obecności bakterii TB i można je stosować równolegle z testem skórnym.
MDR-TB jest trudniejsza do zdiagnozowania niż zwykła gruźlica. Trudno jest również zdiagnozować zwykłą gruźlicę u dzieci.
Leczenie gruźlicy
Większość przypadków gruźlicy można wyleczyć, gdy właściwy lek jest dostępny i prawidłowo podawany. Dokładny rodzaj i długość leczenia antybiotykiem zależą od wieku, ogólnego stanu zdrowia, potencjalnej oporności na leki, od tego, czy gruźlica jest utajona, czy aktywna. lokalizacja infekcji (tj. płuc, mózgu, nerek).
Osoby z utajoną gruźlicą mogą potrzebować tylko jednego rodzaju antybiotyków TB, podczas gdy osoby z aktywną TB (szczególnie MDR-TB) często wymagają recepty na wiele leków.
Antybiotyki są zwykle wymagane przez stosunkowo długi czas. Standardowy czas trwania kursu antybiotyków TB wynosi około 6 miesięcy.
Leki TB mogą być toksyczne dla wątroby, i chociaż działania niepożądane występują rzadko, kiedy występują, mogą być całkiem poważne. Potencjalne skutki uboczne należy zgłaszać do lekarza i obejmują:
- Ciemny mocz
- Gorączka
- Żółtaczka
- Utrata apetytu
- Nudności i wymioty
Ważne jest, aby jakikolwiek przebieg leczenia został zakończony w pełni, nawet jeśli objawy gruźlicy zniknęły. Wszelkie bakterie, które przeżyły terapię, mogą stać się odporne na leki przepisane i mogą prowadzić do rozwoju MDR-TB w przyszłości.
Może być zalecane leczenie bezpośrednio (DOT). Dotyczy to pracownika opieki zdrowotnej, który podaje lek TB, aby zapewnić, że przebieg leczenia zostanie zakończony.
Co powoduje gruźlicę?
Bakteria powoduje gruźlicę. Rozprzestrzenia się w powietrzu, gdy osoba z TB (której płuca są dotknięte) kaszle, kicha, pluje, śmieje się lub mówi.
TB jest zaraźliwa, ale nie jest łatwo złapać. Szanse na złapanie TB od kogoś, z kim mieszkasz lub pracujesz, są znacznie wyższe niż od nieznajomego. Większość osób z aktywną TB, które otrzymały odpowiednie leczenie przez co najmniej 2 tygodnie, nie jest już zakaźna.
Ponieważ antybiotyki zaczęły być stosowane w walce z gruźlicą, niektóre szczepy stały się oporne na leki. Oporność wielolekowa TB (MDR-TB) powstaje, gdy antybiotyk nie zabija wszystkich bakterii, a bakterie, które przeżyły, rozwijają oporność na ten antybiotyk, a często także inne zarazem.
MDR-TB jest uleczalna i uleczalna tylko przy użyciu bardzo specyficznych leków przeciw TB, które są często ograniczone lub nie są łatwo dostępne. W 2012 r. Około 450 000 osób rozwinęło MDR-TB.
Zapobieganie gruźlicy
Można podjąć kilka ogólnych środków, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się aktywnej TB.
Unikanie innych osób przez nie chodzenie do szkoły lub pracy lub spanie w tym samym pokoju co ktoś, pomoże zminimalizować ryzyko, że zarazki dotrą do kogoś innego.
Noszenie maski, zakrywanie ust i wentylacja pomieszczeń mogą również ograniczać rozprzestrzenianie się bakterii.
Szczepienie TB
W niektórych krajach szczepionki BCG są podawane dzieciom w celu szczepienia ich przeciwko gruźlicy. Nie jest zalecany do powszechnego stosowania w USA, ponieważ nie jest skuteczny u dorosłych i może negatywnie wpływać na wyniki diagnozowania testów skórnych.
Najważniejszą rzeczą do zrobienia jest ukończenie całych kursów leków, gdy są przepisane. Bakterie MDR-TB są znacznie bardziej zabójcze niż zwykłe bakterie TB. Niektóre przypadki MDR-TB wymagają intensywnych kursów chemioterapii, które mogą być drogie i powodować poważne niepożądane reakcje na leki u pacjentów.
Czynniki ryzyka
Ludzie z upośledzonym układem odpornościowym są najbardziej narażeni na rozwój aktywnej gruźlicy. Na przykład HIV hamuje układ odpornościowy, utrudniając organizmowi kontrolę bakterii TB. Ludzie zarażeni wirusem HIV i gruźlicą są o około 20-30 procent bardziej narażeni na rozwój aktywnej TB niż osoby, które nie mają HIV.
Stwierdzono również, że stosowanie tytoniu zwiększa ryzyko rozwoju aktywnej TB. Około 8 procent przypadków gruźlicy na całym świecie wiąże się z paleniem.
Osoby z poniższymi warunkami mają zwiększone ryzyko:
- cukrzyca
- niektóre raki
- niedożywienie
- choroba nerek
Ponadto, ludzie, którzy przechodzą terapię przeciwnowotworową, każdy, kto jest bardzo młody lub stary, oraz osoby nadużywające narkotyków są bardziej zagrożone.
Podróż do niektórych krajów, w których gruźlica jest bardziej powszechna, również zwiększa poziom ryzyka.
Kraje o wyższych odsetkach gruźlicy
Następujące kraje mają najwyższe stawki TB, na całym świecie:
- Afryka – w szczególności Afryka Zachodnia i Afryka Subsaharyjska
- Afganistan
- Azja Południowo-Wschodnia: w tym Pakistan, Indie, Bangladesz i Indonezja
- Chiny
- Rosja
- Ameryka Południowa
- Region zachodniego Pacyfiku – w tym Filipiny, Kambodża i Wietnam
Komplikacje
Nieleczony gruźlica może być śmiertelna. Chociaż wpływa głównie na płuca, może również rozprzestrzeniać się przez krew, powodując powikłania, takie jak:
- Zapalenie opon mózgowych: obrzęk błon pokrywających mózg.
- Ból kręgosłupa.
- Wspólne uszkodzenie.
- Uszkodzenie wątroby lub nerek.
- Zaburzenia serca: to jest rzadsze.
Perspektywy
Na szczęście, przy odpowiednim leczeniu, zdecydowana większość przypadków gruźlicy jest uleczalna. Liczba przypadków gruźlicy zmniejszyła się w Stanach Zjednoczonych od 1993 r., Ale choroba nadal stanowi problem.
Bez odpowiedniego leczenia umrze nawet dwie trzecie osób chorych na gruźlicę.
Objawy gruźlicy
Podczas gdy utajona TB jest bezobjawowa, objawy aktywnej TB obejmują:
- Kaszel, czasami ze śluzem lub krwią
- Dreszcze
- Zmęczenie
- Gorączka
- Utrata wagi
- Utrata apetytu
- Nocne poty
Gruźlica zazwyczaj atakuje płuca, ale może również wpływać na inne części ciała. Gdy gruźlica występuje poza płucami, objawy zmieniają się odpowiednio. Bez leczenia gruźlica może przenosić się do innych części ciała poprzez krwiobieg:
- TB infekujące kości może prowadzić do bólu kręgosłupa i wspólnego niszczenia
- Zakażenie gruźlicy mózgu może spowodować zapalenie opon mózgowych
- Zakażenie gruźlicy w wątrobę i nerki może zaburzać ich funkcje filtracji odpadów i prowadzić do krwi w moczu
- Zakażenie serca przez gruźlicę może osłabić zdolność serca do pompowania krwi, co powoduje stan zwany tamponadą sercową, która może być śmiertelna.
