Migotanie przedsionków to stan, w którym dwie górne komory serca biją szybko i nieregularnie. Przewlekłe migotanie przedsionków, znane również jako A-fib, to termin używany do opisania stanu u osób, które doświadczają długotrwałych objawów.
Zgodnie z nowymi wytycznymi, przewlekłe migotanie przedsionków może być klasyfikowane jako długotrwałe, uporczywe włóknienie A. Diagnoza przewlekłego A-fib stawiana jest zazwyczaj, gdy objawy trwają dłużej niż 12 miesięcy. Epizody objawów A-fib mogą pojawiać się i ustępować w czasie.
Objawy
Osoby z przewlekłym migotaniem przedsionków mogą nie odczuwać żadnych objawów. Inni mogą doświadczać różnorodnych dolegliwości, w tym:
- zmęczenie
- trzepotanie w klatce piersiowej
- zawroty głowy
- kołatanie serca
- ból w klatce piersiowej
- niepokój
- duszność
- ogólne osłabienie
- półomdlały
Każdy, kto doświadcza tych objawów po raz pierwszy, powinien natychmiast udać się na pogotowie. Objawy te mogą wskazywać na poważniejsze problemy kardiologiczne, w tym zawał serca.
Dodatkowo, osoby z zdiagnozowanym przewlekłym A-fib, które zauważają zmiany w objawach, powinny również szukać natychmiastowej pomocy medycznej.
Czynniki ryzyka
Każdy może rozwinąć przewlekłe migotanie przedsionków, nawet osoby w dobrym stanie zdrowia. Istnieje jednak wiele czynników, które mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia tej choroby. Należą do nich:
- wiek powyżej 60 lat
- wysokie ciśnienie krwi
- cukrzyca
- historia zawału serca
- choroby płuc
- problemy z tarczycą
- poprzednia operacja na otwartym sercu
- nieleczone trzepotanie przedsionków
- problemy ze strukturą serca
- nadmierne spożycie alkoholu
- choroba wieńcowa
- zapalenie wokół serca
- kardiomiopatia
- zespół chorego węzła zatokowego
- rodzinna historia migotania przedsionków
- inne poważne choroby lub infekcje
Diagnoza
A-fib może być trudne do zdiagnozowania, ponieważ wiele osób nie odczuwa żadnych objawów. Często diagnoza stawiana jest podczas rutynowej kontroli fizycznej lub w trakcie badania innego problemu zdrowotnego.
Osoby z objawami powinny zgłosić się do lekarza w celu postawienia diagnozy. W obu przypadkach lekarz prawdopodobnie zapyta o historię medyczną pacjenta i zleci szereg badań, w tym:
- elektrokardiogram (EKG)
- monitor Holtera
- mobilny monitoring serca
- monitor zdarzeń
- echokardiogram
- tomografia komputerowa (CT)
- rezonans magnetyczny (MRI)
Leczenie
Leczenie przewlekłego A-fib ma na celu zminimalizowanie ryzyka powstawania skrzepów krwi oraz przywrócenie prawidłowego rytmu serca. Istnieje wiele opcji leczenia, w tym:
- zmiany stylu życia
- leki
- rozruszniki serca lub podobne urządzenia elektroniczne
- procedury resetowania rytmu serca
- chirurgia
- ablacja
Osoby z przewlekłym A-fib powinny wprowadzić zmiany w stylu życia, aby prowadzić zdrowe życie sercowe. Ważne jest przestrzeganie diety korzystnej dla serca oraz wykonywanie zalecanej ilości ćwiczeń.
Pacjenci mogą być zmuszeni do ograniczenia spożycia alkoholu i kofeiny lub do rzucenia palenia. Lekarze często zalecają leki w połączeniu ze zmianami stylu życia, aby pomóc w radzeniu sobie z ryzykiem i objawami A-fib. Powszechnie stosowane leki to:
- beta-adrenolityki lub blokery kanału wapniowego, które spowalniają nienormalnie szybkie bicie serca
- leki antyarytmiczne przywracające normalne tętno
- rozcieńczalniki krwi zmniejszające ryzyko powstawania zakrzepów
- leki stosowane w leczeniu podobnych schorzeń, takich jak wysokie ciśnienie krwi lub problemy z tarczycą
Znalezienie odpowiedniej kombinacji leków do leczenia przewlekłego A-fib może wymagać prób i błędów. Niektóre leki, takie jak leki antyarytmiczne, mogą powodować poważne działania niepożądane, dlatego ich stosowanie powinno odbywać się pod ścisłym nadzorem specjalisty.
Dla niektórych pacjentów leki mogą nie przynosić poprawy, w takim przypadku mogą być potrzebne urządzenia elektroniczne, które pomogą w regulacji rytmu serca. Takie urządzenia dostarczają kontrolowany impuls elektryczny do serca, gdy rytm wymaga zresetowania.
Do tych urządzeń należą rozruszniki serca i wszczepione defibrylatory kardiowerterowe. Najczęściej lekarz umieszcza te urządzenia w klatce piersiowej pacjenta.
Czasami lekarz może zalecić procedurę resetowania rytmu serca pacjenta za pomocą kardiowersji lub ablacji cewnika. Podczas ablacji cewnika, lekarz wykonuje niewielkie nacięcie w pachwinie lub ramieniu i wprowadza rurkę przez naczynie krwionośne aż do serca. Następnie prowadzi cienkie druty, zwane cewnikami elektrodowymi, do serca.
Lekarz umieszcza elektrodę w obszarze, gdzie znajdują się nienormalne komórki, i bezboleśnie podaje energię o częstotliwości radiowej, co niszczy komórki powodujące nieregularny rytm.
Podczas kardiowersji stosuje się krótkotrwały impuls elektryczny, który przywraca normalny rytm serca.
Zapobieganie
W przypadkach, gdy A-fib jest związane z inną chorobą, leczenie stanu podstawowego powinno pomóc w zahamowaniu A-fib.
Nie zawsze można zapobiec A-fib, jednak istnieją kroki, które można podjąć, aby poprawić zdrowie serca i zmniejszyć ryzyko rozwoju choroby. Do tych kroków należą:
- regularne ćwiczenia
- kontrolowanie poziomu cukru we krwi
- spożywanie diety bogatej w kwasy omega-3, owoce, produkty pełnoziarniste i warzywa
- unikanie tłuszczów trans i nasyconych
- rzucanie palenia
- utrzymanie zdrowej wagi
- ograniczenie spożycia alkoholu
- zarządzanie stresem i lękiem
- kontrolowanie ciśnienia krwi
- unikanie nadmiaru kofeiny
Osoby pragnące wprowadzić pozytywne zmiany w swoim stylu życia powinny rozważyć rozmowę z lekarzem lub dietetykiem. Często mogą oni pomóc w stworzeniu ogólnego planu zdrowotnego, który pomoże osiągnąć cele w bezpieczny sposób.
Aktualne badania i nowinki w leczeniu przewlekłego A-fib
Z najnowszych badań wynika, że nowoczesne metody leczenia przewlekłego migotania przedsionków obejmują zastosowanie technologii telemedycyny, co umożliwia zdalne monitorowanie pacjentów i szybszą reakcję w przypadku wystąpienia nieprawidłowości. Badania pokazują, że pacjenci, którzy korzystają z takich rozwiązań, mają lepsze wyniki w zakresie zarządzania chorobą.
Co więcej, nowe leki przeciwarytmiczne wykazują obiecujące wyniki w kontroli rytmu serca, a ich skuteczność jest na bieżąco badana w ramach dużych badań klinicznych. Na przykład badania prowadzone w 2024 roku sugerują, że nowa generacja leków może redukować ryzyko powstawania zakrzepów krwi oraz poprawiać jakość życia pacjentów.
Warto również zwrócić uwagę na znaczenie edukacji pacjentów w zakresie choroby. Osoby z przewlekłym A-fib, które są dobrze poinformowane na temat swojej choroby i dostępnych opcji leczenia, mają większą skłonność do podejmowania aktywnych działań na rzecz swojego zdrowia, co przekłada się na lepsze wyniki leczenia.
