Kobieta cierpiała na poważny niedobór tiaminy po operacji odchudzającej, co zostało opisane w raporcie przypadków opublikowanym w «The Lancet».
Epidemia otyłości jest dobrze udokumentowana na całym świecie, a szczególnie dotyka krajów rozwiniętych. Jednym z powszechnie stosowanych zabiegów w leczeniu otyłości jest operacja pomostowania żołądka, która zmniejsza objętość żołądka, ograniczając apetyt pacjenta.
W omawianym przypadku, 27-letnia kobieta zgłosiła się do szpitala po trzech tygodniach, skarżąc się na zawroty głowy, utratę apetytu oraz wymioty. Została poddana operacji w University College Hospital w Londynie, która przebiegła bez powikłań. Po wypisie zalecono jej standardową terapię multiwitaminową oraz lanzoprazol, aby zapobiec wydzielaniu kwasu żołądkowego.
Podczas badania stwierdzono u niej znaczną utratę masy ciała – prawie 20 kg, a także objawy takie jak szybkie bicie serca i odwodnienie. Początkowo zdiagnozowano niedrożność odpływu żołądka, jednak nie potwierdzono tego w badaniach endoskopowych. Badania krwi wskazywały na odwodnienie, dlatego podano jej płyny dożylne z glukozą oraz napoje energetyczne o wysokiej zawartości cukru.
Następnego dnia kobieta zasłabła pod prysznicem z powodu zawrotów głowy, a jej ciśnienie krwi było niezwykle niskie. Obserwowano także zmiany w ruchu oczu, hiperrefleksję w kończynach, osłabienie ud oraz zmniejszone odczucia dotykowe. Ostatecznie postawiono diagnozę: niedobór tiaminy (witaminy B1). Po podaniu dożylnym tiaminy pacjentka zaczęła wracać do zdrowia. Przyznała, że nie przyjmowała zaleconej multiwitaminy.
Przypadek ten podkreśla kluczowe wytyczne dotyczące opieki zdrowotnej po operacji pomostowania żołądka. Zasoby tiaminy w organizmie mogą wystarczyć jedynie na 18 do 60 dni, a ich niedobór może prowadzić do poważnych zaburzeń, takich jak encefalopatia Beri-beri czy encefalopatia Wernickego.
W krajach o wysokim dochodzie niedobór tiaminy często kojarzony jest z przewlekłym alkoholizmem, jednak może występować również u pacjentów z ograniczoną dietą, zaburzeniami układu pokarmowego, rakiem, AIDS, poważnymi infekcjami oraz chorobami nerek. Jest to także potencjalny skutek operacji bariatrycznych.
Autorzy raportu podkreślają, że pacjenci oraz lekarze powinni być świadomi ryzyka niedoboru tiaminy, które może wystąpić 4-12 tygodni po operacji, zwłaszcza u osób, które straciły więcej niż 7 kg miesięcznie. Podawanie glukozy może pogłębiać niedobór tiaminy, co wynika z wykorzystania zmagazynowanej tiaminy przez organizm. W przypadku podejrzenia niedoboru tiaminy, należy ją podać, zanim pacjent zacznie przyjmować glukozę.
Informacje zawarte w tym raporcie są szczególnie istotne, ponieważ chirurgia bariatryczna staje się coraz bardziej powszechna: «Chirurgia otyłości to jedyny skuteczny sposób leczenia otyłości, znacznie zmniejszający ryzyko zgonu oraz chorób towarzyszących.» Nasz przypadek podkreśla znaczenie suplementacji witamin oraz monitorowania poziomu tiaminy u pacjentów po operacjach bariatrycznych. Ze względu na niespecyficzny charakter objawów niedoboru tiaminy, pacjenci po zabiegach otyłości powinni mieć niski próg dożylnie podawanej tiaminy, zwłaszcza przed rozpoczęciem terapii wysokimi dawkami glukozy, co może być kluczowe dla ich zdrowia.
Nowe badania i zalecenia z 2024 roku:
W 2024 roku pojawiły się nowe wytyczne dotyczące monitorowania niedoborów witamin u pacjentów po operacjach bariatrycznych. Badania wskazują, że regularne testy poziomu tiaminy w surowicy mogą pomóc w wczesnym wykrywaniu niedoborów, co pozwoli na szybsze interwencje.
Według najnowszych danych, około 30% pacjentów po operacjach bariatrycznych doświadcza niedoboru tiaminy, co podkreśla konieczność wprowadzenia rutynowych badań. Dodatkowo, nowe terapie suplementacyjne, w tym preparaty zawierające tiaminę o przedłużonym uwalnianiu, mogą okazać się bardziej skuteczne w zapobieganiu niedoborom.
Warto również zauważyć, że oprócz tiaminy, inne witaminy z grupy B oraz minerały, takie jak żelazo i wapń, również powinny być monitorowane i suplementowane w odpowiednich dawkach.
W miarę jak chirurgia bariatryczna staje się coraz bardziej popularna, znaczenie odpowiedniej suplementacji i monitorowania stanu odżywienia w tej grupie pacjentów staje się kluczowe dla ich zdrowia i jakości życia.
Czy glukoza może osłabnąć?
Suehana Rahman, Antonia I Scobie, Mohamed Elkalaawy, Louise E Bidlake, Alberic G Fiennes, Rachel L Batterham
Lancet 2008; 372: 1358
Kliknij tutaj, aby przejść do dziennika
Napisane przez Annę Sophię McKenney
