H7N9 to rodzaj ptasiej grypy, który może przechodzić od ptaków do ludzi. Choroba ta, nazywana chorobą odzwierzęcą, rzadko przenosi się z jednej osoby na drugą. Zrozumienie tego wirusa jest kluczowe, aby zminimalizować ryzyko zakażeń.
Wirus H7N9 po raz pierwszy pojawił się w marcu 2013 r. w Chinach i od tego czasu powracał każdej zimy oraz wiosny. Przypadki zakażeń odnotowano również na Tajwanie, w Malezji i Kanadzie.
Do 5 kwietnia 2017 r. zarejestrowano łącznie 1364 przypadki zakażeń H7N9, w tym 566 osób dotkniętych epidemią sezonową. W czasie pierwszych czterech epidemii sezonowych, śmiertelność wynosiła 40% wśród pacjentów z H7N9.
W marcu 2017 r. odnotowano wybuch H7N9 u drobiu w Tennessee, jednak ryzyko dla amerykańskiego społeczeństwa z tej infekcji uznano za «niskie».
Szybkie fakty dotyczące grypy ptasiej H7N9:
Oto kilka kluczowych punktów dotyczących ptasiej grypy H7N9:
- H7N9 to wirus ptasiej grypy, który zazwyczaj nie wpływa na ludzi.
- Wirus zmutował, co pozwoliło mu wpływać na niektórych ludzi.
- Ludzie nie mają odporności na nowe wirusy, co czyni je niebezpiecznymi.
- Wczesne objawy obejmują gorączkę, ból głowy i kaszel. Może rozwinąć się zapalenie płuc.
- Unikanie rynków ptaków i drobiu, szczególnie w podróży, zmniejsza ryzyko zakażenia H7N9.
Czy to jest niebezpieczne dla ludzi?
H7N9 to wirus grypy, który zazwyczaj atakuje ptaki drobiu, jednak jego mutacje pozwoliły mu wpływać także na ludzi. Brak odporności na te podtypy wirusa sprawia, że infekcje mogą być poważne i zagrażać życiu.
Gdy nowy rodzaj zakażenia ptasią grypą pojawia się u ludzi, kluczowe pytania to:
- Czy nowy podtyp wirusa łatwo przechodzi od ptaków do ludzi?
- Jakie są objawy, gdy wirus infekuje daną osobę?
- Czy wirus rozprzestrzeni się szybko wśród populacji ludzkiej?
Te pytania są istotne, ponieważ odpowiedzi mogą wskazywać, czy władze ochrony zdrowia powinny rozważyć przygotowanie do sytuacji kryzysowej.
Objawy
Pierwszymi objawami zakażenia H7N9 są wysoka gorączka i kaszel. Wirus powoduje poważne objawy oddechowe, w tym ciężkie zapalenie płuc, które może być śmiertelne.
Nagłe zmiany w białkach wirusa mogą zaskoczyć ludzki układ odpornościowy, co sprawia, że nowy wariant powoduje poważniejszą chorobę. Większość ludzi w początkowej fazie zakażenia doświadcza:
- gorączki
- kaszlu wytwarzającego plwocinę
- problemów z oddychaniem i świszczącego oddechu
- bólu głowy
- bólów mięśni
- ogólnego złego samopoczucia
Na późniejszych etapach objawy mogą obejmować:
- zapalenie płuc w obu płucach
- szybki rozwój zespołu ostrej niewydolności oddechowej (ARDS)
- dysfunkcję wielonarządową, w tym upośledzenie czynności wątroby lub nerek
- wstrząs septyczny, będący zakażeniem krwi
- rabdomiolizę, czyli rozpad mięśni
- encefalopatię, chorobę mózgu
W krytycznych przypadkach pacjenci często mają małopłytkowość oraz limfopenię, co oznacza zmniejszenie liczby płytek krwi i limfocytów.
W jaki sposób grypa zmienia się i rozprzestrzenia?
Wirusy grypy są znane z ciągłych zmian. Nawet wirus grypy, który sezonowo wpływa na dużą liczbę osób, różni się nieco z roku na rok, co wymaga ciągłej adaptacji szczepionki.
Białka H i N w wirusie ulegają zmianom. Białko «H» (hemaglutynina) pozwala wirusowi dostać się do komórek gospodarza, natomiast białko «N» (neuraminidaza) umożliwia wirusowi opuszczenie komórki i rozprzestrzenienie się.
Ptaki wydalają wirusa poprzez odchody i śluz. Kontakt z zarażonym ptakiem, zarówno żywym, jak i martwym, może prowadzić do zakażenia, zwłaszcza gdy osoba dotknie oczu lub ust.
Ośrodki Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) podkreślają, że wirus może przemieszczać się w powietrzu, na przykład podczas trzepotania skrzydłami przez ptaka.
Pomimo że ptak może wyglądać na zdrowego, osoba nadal może złapać wirusa.
Leczenie i szczepionki
Osoby zakażone wirusem H7N9 powinny być leczone istniejącymi lekami przeciwwirusowymi stosowanymi przeciwko powszechnym wirusom grypy sezonowej. Kluczowe leki to inhibitory neuraminidazy, które należy stosować jak najszybciej u osób podejrzanych o zakażenie H7N9.
Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), leczenie powinno rozpocząć się nawet przed potwierdzeniem przypadku w laboratorium.
Dwa leki, które są inhibitorami neuraminidazy, to Zanamivir (Relenza, produkowany przez GlaxoSmithKline) i Oseltamivir (Tamiflu, produkowany przez Roche). Choć nie zawsze są skuteczne, ich wczesne podanie może znacząco zmniejszyć nasilenie choroby.
Czy istnieje szczepionka przeciw grypie H7N9?
Obecnie nie ma publicznie dostępnej szczepionki na H7N9, jednak CDC, WHO i inne organizacje zdrowotne opracowały szczepionki, które mogą być dostosowane do walki z tym wirusem w przypadku pandemii.
Opracowanie skutecznej szczepionki jest trudne, ponieważ wirus ciągle się zmienia.
Zapobieganie
Osoby zajmujące się drobiem oraz podróżujące do Chin powinny zachować szczególną ostrożność w kontaktach z ptakami.
CDC zaleca unikanie dotykania ptaków, żywych lub martwych, oraz unikanie rynków drobiu i miejsc, gdzie mogą występować ptasie odchody. Mięso i drób należy gotować w pełni, a jajka powinny być twardo gotowane.
Higiena rąk jest kluczowa. Regularne mycie rąk wodą z mydłem lub stosowanie środka dezynfekującego z co najmniej 60% alkoholu jest zalecane. W przypadku kaszlu lub kichania, należy używać chusteczek.
Osoby czujące się źle po powrocie do domu, zwłaszcza z kaszlem, gorączką lub dusznością, powinny skonsultować się z lekarzem i unikać kontaktu z innymi ludźmi. Choć nie odnotowano jeszcze ciągłej transmisji między ludźmi, sporadyczne przypadki mogą występować.
Nowe badania i aktualne dane dotyczące H7N9 (2024)
W ostatnich latach badania nad wirusem H7N9 znacząco się intensyfikowały. Według najnowszych danych, w 2024 roku odnotowano wzrost liczby przypadków zakażeń w Azji, co budzi niepokój w społeczności międzynarodowej. Naukowcy z różnych instytucji badawczych koncentrują się na analizie mutacji wirusa oraz jego potencjalnym rozprzestrzenieniu się wśród ludzi.
Ostatnie badania wskazują na możliwość lepszego zrozumienia mechanizmów, które umożliwiają wirusowi H7N9 przechodzenie z ptaków na ludzi. Przykładowo, badania przeprowadzone w 2024 roku wykazały, że niektóre genotypy wirusa są bardziej zjadliwe i skuteczniej infekują komórki ludzkie.
Ponadto, badania epidemiologiczne z ostatnich miesięcy pokazują, że wprowadzenie lepszych praktyk bioasekuracji w hodowlach drobiu może znacząco zmniejszyć ryzyko zakażeń. Współpraca międzynarodowa w zakresie monitorowania i kontroli H7N9 staje się coraz ważniejsza w kontekście globalnych zagrożeń zdrowotnych.
Wreszcie, opracowywane są nowe strategie szczepionkowe, które mają na celu skuteczniejsze zwalczanie wirusa H7N9. Naukowcy pracują nad szczepionkami, które mogłyby być bardziej skuteczne w obliczu zmieniającego się wirusa.
