Hipokamp jest częścią mózgu. Znajduje się w wewnętrznych fałdach dolnej środkowej części mózgu, zwanej płatkiem skroniowym.
Ludzie wiedzieli o hipokampie od ponad 4 stuleci. Jest to jedna z najlepiej zbadanych części mózgu.
Nazwa pochodzi od greckiego słowa hippo, oznaczającego konia i kampo, oznaczającego potwora, ponieważ jego kształt przypomina kształt sseahorse
Jego główne funkcje obejmują uczenie się i pamięć. Wiedza na temat hipokampu pomogła badaczom zrozumieć, jak działa pamięć.
Funkcjonować
Hipokamp jest częścią układu limbicznego, co wiąże się z funkcjami odczuwania i reagowania.
Układ limbiczny znajduje się na krawędzi kory mózgowej i obejmuje podwzgórze oraz ciało migdałowate.
Struktury te pomagają kontrolować różne funkcje organizmu, takie jak układ hormonalny i to, co jest powszechnie znane jako reakcja „walcz lub uciekaj”.
Hipokamp i pamięć
Hipokamp pomaga ludziom przetwarzać i odzyskiwać dwa rodzaje pamięci, deklaratywne wspomnienia i relacje przestrzenne.
Deklaratywne wspomnienia to te związane z faktami i wydarzeniami. Przykłady obejmują naukę zapamiętywania mów lub linii w grze.
Pamięci relacji przestrzennych obejmują ścieżki lub trasy. Na przykład, gdy kierowca taksówki uczy się trasy przez miasto, korzysta z pamięci przestrzennej. Pamięci relacji przestrzennych wydają się być przechowywane w prawym hipokampie.
Hipokamp to również miejsce, w którym krótkotrwałe wspomnienia zamieniają się w długotrwałe wspomnienia. Są one następnie przechowywane w innym miejscu w mózgu.
Badania wykazały, że komórki nerwowe rozwijają się przez całe dorosłe życie. Hipokamp jest jednym z nielicznych miejsc w mózgu generowanych nowych komórek nerwowych.
Co może pójść źle?
Jeśli jedna lub obie części hipokampa ulegną uszkodzeniu w wyniku chorób takich jak choroba Alzheimera lub jeśli zostaną zranienie w wyniku wypadku, dana osoba może doświadczyć utraty pamięci i utraty zdolności do tworzenia nowych, długotrwałych wspomnień.
Mogą nie być w stanie zapamiętać niektórych rzeczy, które miały miejsce na krótko przed zniszczeniem hipokampa, ale mogą nadal pamiętać rzeczy, które wydarzyły się już dawno temu. Dzieje się tak dlatego, że długoterminowe wspomnienia przechowywane są w innej części mózgu, gdy staną się długoterminowe.
Przejściowa globalna amnezja jest specyficzną formą utraty pamięci, która rozwija się nagle, pozornie sama w sobie, a następnie szybko ustępuje.
Większość osób z przejściową globalną amnezją w końcu odzyskuje wspomnienia, ale przyczyny, dla których problem występuje i dlaczego go rozwiązuje, są niejasne. Może to dotyczyć uszkodzenia hipokampa.
Uszkodzenie hipokampa może utrudnić zapamiętanie, jak dostać się z jednego miejsca do drugiego. Osoba może być w stanie narysować mapę okolicy, w której żyli jako dzieci, ale znalezienie się w sklepie w nowym miejscu może być trudne.
Związane jest to również z takimi chorobami, jak schizofrenia i zespół stresu pourazowego (PTSD).
Choroby, które wpływają na hipokamp
Hipokamp jest wrażliwą częścią mózgu. Szereg warunków może negatywnie wpłynąć na to, w tym długotrwała ekspozycja na wysoki poziom stresu.
Wiadomo, że kilka chorób i czynników zaburza zdolność hipokampa do wykonywania swojej pracy.
Choroba Alzheimera
Hipokamp jest jednym z pierwszych obszarów dotkniętych chorobą Alzheimera. Pierwszym objawem choroby Alzheimera jest sytuacja, w której dana osoba zaczyna tracić pamięć krótkotrwałą. Mogą również mieć trudności z przestrzeganiem wskazówek.
W miarę postępu choroby hipokamp traci objętość i trudniej jest funkcjonować w codziennym życiu.
Padaczka
Autopsje sugerują, że od 50 do 75 procent osób z epilepsją ma uszkodzenie hipokampa.
Jednak nie jest jasne, czy padaczka jest przyczyną, czy też skutkiem tego uszkodzenia.
Depresja i stres
U osób z ciężką depresją hipokamp traci objętość.
Naukowcy nie są pewni, czy mały rozmiar jest wynikiem depresji, czy też jest czynnikiem przyczyniającym się do tego. Istnieją dowody na to, że stres ma negatywny wpływ na hipokamp.
Co się stanie, jeśli hipokamp będzie mały?
Choroba Alzheimera, depresja i stres wydają się być związane z hipokampem o mniejszej wielkości.
W chorobie Alzheimera, rozmiar hipokampa może być wykorzystany do zdiagnozowania postępu choroby.
U niektórych osób z depresją hipokamp może się skurczyć nawet o 20 procent.
Recenzje badań sugerują, że hipokamp u osób z ciężką depresją może być średnio o 10 procent mniejszy niż u osób bez depresji.
Choroba Cushinga ma wiele objawów związanych z wysokim poziomem kortyzolu, hormonu wytwarzanego, gdy ludzie są pod wpływem stresu. Jednym z tych objawów jest zmniejszenie wielkości hipokampa.
Badanie na małpach wykazało, że wielkość hipokampa wynosi 54 procent dziedzicznie. Jednakże, ponieważ hipokamp nadal wytwarza neurony przez całe dorosłe życie, związek pozostaje niejasny.
Nie jest również jasne, czy mały hipokamp jest przyczyną pewnych stanów, czy też jest wynikiem.
Obecne badania
W 2016 r. Naukowcy opublikowali przegląd badań nad wpływem ćwiczeń na spadek zdolności poznawczych i starzenie się.
Wyniki sugerują, że ćwiczenie w starszym wieku może wzmocnić zdolność tej struktury do generowania nowych komórek nerwowych. Pozwoli to zachować i potencjalnie poprawić pamięć. Jak to się dzieje, pozostaje jednak niejasne. Ponadto wiele zmiennych wpływa na wynik. Potrzeba więcej badań, aby potwierdzić jakiekolwiek wyniki.
W sierpniu 2017 r. Naukowcy z Hongkongu opublikowali wyniki sugerujące, że czynności niskiej częstotliwości w hipokampie mogą napędzać funkcjonalną łączność w innych częściach mózgu.Innymi słowy, aktywność w hipokampie może wpływać nie tylko na pamięć i odnajdywanie ścieżki, ale także na funkcje takie jak wzrok, słuch i dotyk.
W tym sensie hipokamp może być opisany jako „serce mózgu”.
