Nowe badania sugerują, że przerywany głód może zwiększać poziom insuliny, uszkadzać komórki trzustki i prowadzić do zwiększenia ilości tłuszczu w jamie brzusznej.
Przerywana dieta na czczo zyskuje coraz większą popularność wśród osób, które pragną szybko schudnąć.
Ta popularna metoda polega na «szybkich» dniach, w których drastycznie ogranicza się spożycie kalorii – do jednej czwartej dziennej dawki lub mniej – oraz «ucztowaniu», kiedy można jeść wszystko, na co ma się ochotę.
Okresowy post, często nazywany «modą dietetyczną», stał się niezwykle popularny w ostatnich latach, głównie z powodu sugerowanych korzyści zdrowotnych, takich jak zwiększenie długości życia oraz zapobieganie nowotworom.
Niektóre badania na zwierzętach sugerują, że przerywany post może zmniejszać ryzyko rozwoju nowotworów, a badania obserwacyjne wskazują, że osoby regularnie poszczące mogą żyć dłużej niż ci, którzy tego nie praktykują.
Jednak czy przerywany post ma również swoje wady? Badania zaprezentowane na corocznym spotkaniu Europejskiego Towarzystwa Endokrynologicznego w Barcelonie sugerują, że ta praktyka odchudzania może mieć poważne konsekwencje dla metabolizmu.
W szczególności nowe badanie prowadzone przez Annę Cláudę Munhoz Bonassę, naukowca z Uniwersytetu w São Paulo w Brazylii, sugeruje, że przerywany głód może zakłócać normalną funkcję trzustki oraz produkcję insuliny, co z kolei może zwiększać ryzyko cukrzycy typu 2.
Przerywany post a ryzyko cukrzycy
Badacze oparli swoje wysiłki na wcześniejszych badaniach, które wykazały, że krótkoterminowe poszczenie zwiększa stres oksydacyjny oraz produkcję wolnych rodników.
Wzrost stresu oksydacyjnego oraz nadmierne stężenia wolnych rodników mogą przyspieszać proces starzenia, uszkadzać DNA i zwiększać ryzyko nowotworów, chorób sercowo-naczyniowych oraz neurodegeneracyjnych.
Aby sprawdzić, czy przerywany głód rzeczywiście prowadzi do produkcji wolnych rodników, Bonassa i jej zespół przeprowadzili eksperyment na zdrowych dorosłych szczurach przez okres trzech miesięcy.
W trakcie badania monitorowano poziomy insuliny, masę ciała oraz stężenie wolnych rodników u gryzoni.
Na koniec okresu dietetycznego szczury rzeczywiście straciły na wadze, co było zgodne z oczekiwaniami. Jednakże rozkład ich tkanki tłuszczowej zmienił się w sposób niespodziewany.
Wzrosła ilość tkanki tłuszczowej w obrębie brzucha. W ostatnich badaniach wykazano, że tłuszcz brzuszny jest ściśle związany z cukrzycą typu 2, a niektóre badania sugerują molekularne mechanizmy, dzięki którym nadmiar tego tłuszczu prowadzi do rozwoju cukrzycy.
Dodatkowo, Bonassa i jej współpracownicy zaobserwowali uszkodzenia w komórkach trzustkowych odpowiedzialnych za wydzielanie insuliny, a także podwyższone stężenie wolnych rodników i objawy insulinooporności.
Główny autor badania komentuje wyniki, stwierdzając: «Powinniśmy wziąć pod uwagę, że osoby z nadwagą lub otyłe, które decydują się na dietę na czczo, mogą już mieć problemy z opornością na insulinę.»
«[S] o,» kontynuuje Bonassa, «choć ta dieta może prowadzić do szybkiej utraty wagi, w dłuższej perspektywie może to potencjalnie powodować poważne skutki zdrowotne, takie jak rozwój cukrzycy typu 2.»
«To pierwsze badanie, które pokazuje, że mimo utraty wagi, przerywane posty mogą negatywnie wpłynąć na funkcjonowanie trzustki i produkcję insuliny u zdrowych osób, co może prowadzić do cukrzycy i poważnych problemów zdrowotnych.»
Ana Cláudia Munhoz Bonassa
W przyszłości naukowcy planują dokładniej zbadać szkodliwe skutki przerywanego postu na normalne funkcjonowanie trzustki oraz regulację insuliny.
Nowe badania i ich znaczenie
W 2024 roku kontynuowane są badania dotyczące wpływu przerywanego postu na zdrowie metaboliczne. Naukowcy zwracają uwagę na to, że zmiany w diecie, takie jak przerywany post, powinny być dostosowywane indywidualnie, a nie traktowane jako uniwersalne rozwiązanie dla wszystkich. Różnice genetyczne, poziom aktywności fizycznej oraz istniejące schorzenia, takie jak cukrzyca, mogą znacząco wpływać na reakcję organizmu na tego typu diety.
Warto również zauważyć, że nowe badania sugerują, iż regularne posiłki o zrównoważonym składzie odżywczym mogą przynieść lepsze efekty w długoterminowej kontroli wagi i zdrowia metabolicznego, w porównaniu do ekstremalnych restrykcji kalorycznych. Dokładne monitorowanie zdrowia oraz konsultacje z lekarzami specjalistami są kluczowe dla zapewnienia optymalnych rezultatów. Współpraca z dietetykiem może pomóc w dostosowaniu planu żywieniowego do indywidualnych potrzeb pacjenta, co może znacząco wpłynąć na poprawę stanu zdrowia i jakości życia.
