Oddanie adrenaliny, znanej również jako epinefryna, osobie z zatrzymaniem krążenia może szybko przywrócić krążenie krwi, ale jak pokazuje duże badanie z Japonii, może to prowadzić do długoterminowych uszkodzeń, co sugeruje, że ratowanie serca może odbywać się kosztem mózgu.
W przypadku zatrzymania akcji serca, serce przestaje pompować krew, a brak resuscytacji krążeniowo-oddechowej (CPR) w ciągu zaledwie kilku minut może skutkować śmiercią. W sytuacjach nagłych, ratownicy często podają zastrzyk epinefryny, aby wspomóc serce, zanim pacjent trafi do szpitala.
Jednakże, naukowcy pod kierunkiem dr Akihito Hagihara z Uniwersytetu Kyushu zauważyli, że skuteczność epinefryny w kontekście przed-szpitalnym nie została uznana za potwierdzoną.
Badanie obejmowało analizę danych rejestrowych z Japonii w latach 2005-2008, dotyczących 417 188 dorosłych pacjentów, którzy doświadczyli pozaszpitalnego zatrzymania krążenia oraz otrzymali pomoc od służb ratunkowych.
W ramach badania oceniono związek między stosowaniem epinefryny a różnymi miarami końcowymi, takimi jak: powrót krążenia przed przybyciem do szpitala, przeżycie po miesiącu od zatrzymania krążenia oraz jakość przeżycia w kontekście problemów neurologicznych i uszkodzeń mózgu.
Naukowcy odkryli, że stosowanie epinefryny zwiększało szansę na przywrócenie krążenia, jednak w ciągu miesiąca pacjenci, którzy otrzymali ten lek, częściej umierali lub doświadczali uszkodzeń mózgu oraz zaburzeń neurologicznych.
Uszkodzenia mózgu mogą występować w wyniku braku przepływu krwi do mózgu w trakcie zatrzymania akcji serca.
Badania pokazały, że krążenie powróciło u 18,5% pacjentów, którzy otrzymali epinefrynę, w porównaniu do jedynie 5,7% w grupie, która jej nie otrzymała.
Prawdopodobieństwo przeżycia po miesiącu od zatrzymania krążenia było o 54% mniejsze (skorygowany iloraz szans 0,46) u pacjentów, którzy otrzymali epinefrynę, a także mieli 68% mniejsze szanse na przeżycie bez neurologicznych problemów po miesiącu.
Wyniki te pozostawały znaczące, nawet po uwzględnieniu różnych czynników, takich jak jakość CPR i czas jego trwania.
Naukowcy doszli do wniosku, że w Japonii wśród pacjentów z nagłym zatrzymaniem krążenia «stosowanie epinefryny przed przybyciem do szpitala było znacząco związane ze zwiększoną szansą powrotu krążenia, ale zmniejszyło szansę na przeżycie i dobre wyniki funkcjonalne miesiąc po zdarzeniu».
W artykule redakcyjnym dr Clifton Callaway z Uniwersytetu w Pittsburghu analizuje dowody dotyczące stosowania epinefryny podczas CPR.
Mówi, że pacjenci często są bardziej zaniepokojeni tym, aby wrócić do domu w dobrym stanie, niż tylko trafić do szpitala z bijącym sercem.
Chociaż podanie adrenaliny zwiększa prawdopodobieństwo ponownego rozpoczęcia akcji serca, istnieje obawa, że może to zaszkodzić innym organom.
Naukowcy wskazują na pewne ograniczenia swojego badania: nie mogli uwzględnić różnic w leczeniu szpitalnym, a także czy pacjenci, którzy nie otrzymali epinefryny przed przybyciem, dostali ją w szpitalu.
Różnice między tym, co dzieje się w Japonii a innymi krajami, również utrudniają uogólnienie wyników. W Japonii pacjenci zazwyczaj otrzymują tylko jeden zastrzyk epinefryny, podczas gdy w Stanach Zjednoczonych lekarze częściej podają pacjentom adrenaliny co kilka minut, aż serce zacznie ponownie bić.
Nie mniej jednak, Callaway podkreśla, że wyniki badania uzasadniają dalsze, bardziej szczegółowe badania. Możliwe jest przeprowadzenie badania, w którym pacjenci z nagłym zatrzymaniem krążenia będą losowo przydzielani do grupy przyjmującej epinefrynę lub nie, a następnie obserwowani pod kątem długoterminowych wyników.
Nowe badania i ich znaczenie
W ciągu ostatnich lat, temat stosowania epinefryny w kontekście resuscytacji krążeniowo-oddechowej stał się przedmiotem intensywnych badań. W 2023 roku opublikowano kilka istotnych badań, które rzucają nowe światło na ten temat. Na przykład, badanie przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych na dużej próbie pacjentów wykazało, że wielokrotne podawanie epinefryny może prowadzić do zwiększonego ryzyka uszkodzeń mózgu, a także długoterminowych problemów neurologicznych.
W innym badaniu z Europy skoncentrowano się na optymalizacji protokołów CPR, sugerując alternatywne metody, które mogą być bardziej skuteczne w przywracaniu krążenia bez negatywnego wpływu na funkcje mózgu.
Te nowe odkrycia wskazują na potrzebę przemyślenia strategii stosowania adrenaliny w kontekście zatrzymania krążenia i mogą wpłynąć na przyszłe wytyczne dotyczące resuscytacji. W związku z tym, konieczne jest prowadzenie dalszych badań oraz dyskusji na temat możliwych alternatyw dla epinefryny, aby zminimalizować ryzyko długoterminowych skutków zdrowotnych.
