Mówiąc najprościej, naukowcy odkryli nowy organ. Wcześniej pomijany przez standardowe techniki wizualizacji ludzkiej anatomii, ta nowa struktura anatomiczna może odgrywać kluczową rolę w funkcjonowaniu wszystkich głównych tkanek i narządów, jak również w przerzutach nowotworowych i chorobach zapalnych.
Ludzie w większości składają się z wody. W rzeczywistości około 75 procent masy ciała niemowlęcia i do 60 procent masy ciała osoby dorosłej to woda.
Aby przechować cały ten płyn, nasze ciała wymyśliły sprytne sposoby podziału. «Przestrzeń międzywęzłowa» to jeden z takich przedziałów.
Przestrzeń śródmiąższowa przechowuje płyn międzykomórkowy między komórkami i jest głównym źródłem limfy, która jest klarownym płynem niezbędnym dla zdolności naszego organizmu do zwalczania infekcji.
Lekarze od dawna wiedzą o śródmiąższu, sieci tkanki ogólnie znanej z przebywania w płucach, oraz o przestrzeni śródmiąższowej, która przechowuje płyn.
Ale teraz, po raz pierwszy, naukowcy – współprowadzeni przez dr. Neila Theise, profesora Wydziału Patologii w Szkole Medycznej Uniwersytetu Nowojorskiego w Nowym Jorku – definiują śródmięsnię jako rzeczywisty organ, a to jeden z największych w ludzkim ciele.
W swoim artykule – opublikowanym w czasopiśmie – Dr. Theise i jego współpracownicy wyjaśniają, dlaczego nowo odkryte organy były «nieodkryte» przez cały czas, a także jakie są dodatkowe implikacje ich odkrycia.
Interstitium: Przedefiniowanie narządu
Naukowcy wyjaśniają, że dominująca technika wizualizacji w dziedzinie medycyny polega na «utrwalaniu» warstwy tkanki i analizowaniu jej na szkiełkach mikroskopowych.
W procesie «utrwalania» wykorzystuje się chemikalia, które odprowadzają tkankę płynną, co prowadzi do powstania artefaktów. To sprawia, że łączna «koronka», która tworzy zapadnięcie się tkanki śródmiąższowej, jest widoczna.
«Ten zawał artefaktu fiksacji spowodował, że typ tkanki wypełniony płynem w organizmie wydaje się trwały przez dziesięciolecia w preparatach do biopsji,» mówi Dr. Theise.
Dr Theise i zespół wykorzystali innowacyjną technologię zwaną «endokryroskopową laserową konfokalną mikroskopową sondą». Użyli tej techniki do zbadania próbek tkanek dróg żółciowych od 12 osób z rakiem.
Co skłoniło badaczy do zbadania dróg żółciowych w specyficzny sposób? Trzy lata przed badaniem, dwóch współautorów badało drogi żółciowe osób z rakiem, aby zobaczyć, czy guzy przerzuty, gdy natknęli się na tę skołowaną tkankę wypełnioną płynem, która nie przypominała żadnej znanej anatomicznej części.
Nowa technologia pozwoliła naukowcom rozpoznać tę samą strukturę w całym ciele.
«Podsumowując – piszą autorzy – podczas gdy typowe opisy śródmiąższu sugerują przestrzenie między komórkami, opisujemy makroskopowo widoczne przestrzenie w tkankach – dynamicznie ściśliwe i podatne zatoki, przez które przepływa płyn śródmiąższowy wokół ciała.»
Autorzy badania proponują «nową ekspansję i specyfikację pojęcia ludzkiej tkanki śródmiąższowej».
Ku «dramatycznemu postępowi medycyny»
«Nasze odkrycia», mówią autorzy badań, «wymagają ponownego rozpatrzenia wielu normalnych czynności funkcjonalnych różnych narządów».
Jak wyjaśniają, odkrycia stanowią wyzwanie dla długotrwałej narracji naukowej. Wcześniej uważano, że przewód pokarmowy, płuca i układy moczowe, a także powięź międzymięśniowa i warstwa natychmiastowa pod skórą naskórka, są wyłożone gęstą tkanką łączną.
Zamiast tego, jak pokazują nowe badania, są one wyłożone tkanką śródmiąższową, która składa się z przeplecionych przedziałów wypełnionych płynem limfatycznym.
Biorąc pod uwagę, że płyn limfatyczny jest wypełniony komórkami odpornościowymi walczącymi z infekcją, odkrycie to może pomóc nam zrozumieć, dlaczego rak, który przenika do tkanki śródmiąższowej, jest o wiele bardziej prawdopodobny do przerzutów.
Jak wyjaśniają autorzy: «Te [nowo odkryte] struktury anatomiczne mogą być ważne w przerzutach nowotworowych, obrzękach, zwłóknieniu i mechanicznym funkcjonowaniu wielu lub wszystkich tkanek i narządów».
Również kolagen pokryty komórkami w przestrzeni śródmiąższowej ma tendencję do zaniku wraz z wiekiem, więc nowo odkryty narząd może przyczyniać się do marszczenia i procesu starzenia się skóry.
«To odkrycie może przyczynić się do dramatycznych postępów w medycynie, w tym możliwości, że bezpośrednie pobieranie próbek płynu śródmiąższowego może stać się potężnym narzędziem diagnostycznym,» twierdzi Dr Neil Theise.
Nowe Badania i Przyszłość Medycyny
W ostatnich latach badania nad tkanką śródmiąższową przyniosły nowe spojrzenie na wiele schorzeń, takich jak otyłość, choroby serca oraz procesy nowotworowe. W 2024 roku coraz więcej zespołów badawczych zwraca uwagę na interstitium, próbując ustalić, jak struktury te wpływają na rozwój i leczenie chorób przewlekłych.
Ostatnie publikacje sugerują, że zmiany w tkance śródmiąższowej mogą być wskaźnikiem wczesnych etapów rozwoju nowotworów, co otwiera nowe możliwości diagnostyczne. Na przykład, badania z 2024 roku wykazały, że specyficzne zmiany w płynie śródmiąższowym mogą być używane jako biomarkery w diagnostyce nowotworów, co może zrewolucjonizować nasze podejście do wczesnego wykrywania.
Ponadto, badania nad terapią genową i regeneracyjną wykazują, że manipulowanie tkanką śródmiąższową może poprawić regenerację tkanek po urazach oraz skuteczność leczenia chorób degeneracyjnych. W miarę jak technologia rozwija się, przyszłość medycyny może być ściśle związana z dalszym zrozumieniem funkcji i znaczenia interstitium w naszym ciele.