Łagodna depresja może być trudna do zdiagnozowania. Wiele objawów może wywoływać regularne reakcje emocjonalne, co sprawia, że są one łatwe do przeoczenia.
Choć nazwa może sugerować, że nie jest to poważny stan, zmiany nastroju mogą się nasilić. Dlatego wczesne rozpoznanie i interwencja są kluczowe, by skutecznie radzić sobie z depresją.
W tym artykule przyjrzymy się, jak rozpoznać łagodną depresję, skąd może ona wynikać i kiedy warto szukać pomocy.
Symptomy i objawy
Znaczące zmiany nastrojów i zachowania mogą wskazywać na łagodną depresję, podobnie jak zwiększone doznania fizyczne. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo te objawy mogą wpływać na codzienne życie.
Typowe objawy to:
- drażliwość
- negatywne myśli
- uczucie niezwykłego zmęczenia
- poczucie beznadziejności
- przytłaczający smutek
- częste chwile bliskie płaczu
- wstręt do samego siebie
- trudności w koncentracji
- brak motywacji
- pragnienie izolacji
- niewyjaśnione bóle i dolegliwości
- utrata empatii w relacjach z innymi
Zmiany w zachowaniu mogą także wskazywać na depresję. Wzorce snu mogą ulegać zmianom, a apetyty mogą wzrastać lub maleć. Osoby z łagodną depresją często sięgają po używki, takie jak papierosy, narkotyki czy alkohol, aby poprawić swój nastrój.
Rodzaje depresji
Poniżej przedstawiono sześć powszechnych rodzajów depresji, o czym donosi Harvard Medical School.
- Uporczywe zaburzenie depresyjne, znane również jako łagodna depresja lub dystymia, charakteryzuje się objawami trwającymi przez około 2 lata. Osoby z tym stanem potrafią zarządzać codziennym życiem, choć często bez radości.
- Duża depresja, która może prowadzić do bardzo mrocznych nastrojów i myśli samobójczych.
- Sezonowe zaburzenia afektywne, wywoływane często podczas krótszych dni jesieni i zimy, gdy brak światła słonecznego wpływa na samopoczucie.
- Depresja okołoporodowa i poporodowa, które mogą dotyczyć kobiet w trakcie i po ciąży, przybierając różne formy nasilenia.
- Przedmiesiączkowe zaburzenie dysforyczne, będące ciężką postacią zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS).
- Choroba afektywna dwubiegunowa, gdzie objawy depresji przeplatają się z okresami manii.
Umiarkowana depresja
Doświadczenie depresji może zmieniać się z czasem. Mogą pojawić się nowe objawy, takie jak okresy przygnębienia czy bezsenności. Obecne objawy mogą również ulec pogorszeniu, a sporadyczne ataki niepokoju mogą przekształcić się w stałe skupienie na negatywnych myślach.
Częste irytowanie się z powodu drobiazgów może prowadzić do ciągłej frustracji, co może wskazywać na przejście z łagodnej do umiarkowanej depresji. Warto zatem, by każda osoba zauważająca różnice w objawach, skonsultowała się z lekarzem.
Ciężka depresja
Ciężka depresja jest zauważalna dla otoczenia i niezwykle wyniszczająca, co utrudnia wykonywanie codziennych czynności. Osoby z ciężką depresją mogą doświadczać:
- złudzeń
- halucynacji
- myśli samookaleczenia lub samobójczych
Osoby z tym schorzeniem najczęściej wymagają intensywnego leczenia. Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) to leki najczęściej stosowane w ciężkiej depresji. Przykłady SSRI obejmują:
- citalopram
- escitalopram
- fluoksetyna
- paroksetyna
- sertralina
Dostępne są także benzodiazepiny, ale ich stosowanie przez dłuższy czas może prowadzić do uzależnienia. Lekarze przepisują je zazwyczaj w sytuacjach, gdy inne terapie nie przynoszą efektów.
W przypadkach ciężkiej depresji, gdzie inne formy leczenia nie działają, lekarze mogą zalecić terapię elektrowstrząsową, która polega na podawaniu prądu elektrycznego do mózgu podczas znieczulenia. Zabiegi te mogą być przeprowadzane dwa do trzech razy w tygodniu, co ogólnie daje od 6 do 12 sesji.
Co zrobić z łagodną depresją
Odwiedzanie lekarza to często pierwszy krok do radzenia sobie z depresją. Specjalista może ocenić, czy depresja powoduje objawy i określić ich nasilenie.
Wiele testów internetowych, takich jak PHQ-9, opracowanego w 1999 roku, może pomóc w identyfikacji depresji. Ten test składa się z dziewięciu pytań, które lekarze na całym świecie wykorzystują do diagnozowania obecności i rodzaju depresji.
Osoby, które wahają się przed rozmową z lekarzem, mogą skorzystać z testu PHQ-9 online jako pierwszego kroku.
Łagodna depresja często reaguje na proste zmiany stylu życia. Może to obejmować modyfikację diety, poprawę jakości snu czy zwiększenie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Dobrze jest także ograniczyć czas spędzany przed telewizorem i w mediach społecznościowych.
Zmiany stylu życia pomagają
Wiele osób uważa, że hobby mogą pomóc w łagodnej depresji. Najnowsze badania sugerują, że osoby zaangażowane w twórcze zajęcia doświadczają bardziej pozytywnych nastrojów i mniej stresu, a także mają niższe tętno w porównaniu do tych, którzy ich nie uprawiają.
Zajęty styl życia może być korzystny, ale niekiedy prowadzi do unikania zdrowych aktywności. W codziennych zaleceniach dotyczących depresji często podkreśla się, by:
- spędzać więcej czasu na świeżym powietrzu
- zwiększyć aktywność fizyczną
- jeść świeże produkty
- medytować lub po prostu odpoczywać przez 10 minut
- ograniczać czas spędzany przed komputerem lub telewizorem, zwłaszcza wieczorem
- udzielać pomocy innym
- rozmawiać z bliskimi
Niekiedy wypróbowanie tych wskazówek może być trudne z powodu problemów zdrowotnych, wieku czy innych czynników. Istnieją jednak inne opcje leczenia, które mogą pomóc.
Możliwości leczenia
Traumatyczne wydarzenia mogą prowadzić do łagodnej depresji. Jeżeli objawy się nasilają, lekarz może zaproponować terapię mówiącą.
Niektóre z rodzajów terapii to:
Poradnictwo
Seria sesji z wykwalifikowanym doradcą może pomóc w identyfikacji przyczyn depresji. Doradcy nie narzucają rozwiązań, lecz sugerują zmiany w niektórych aspektach życia.
Terapia interpersonalna (IPT)
Osoby, które mają trudności w nawiązywaniu relacji, mogą skorzystać z IPT, która ułatwia budowanie więzi z innymi.
Terapia psychodynamiczna
Ta forma terapii polega na rozmowie z terapeutą, który pomaga zidentyfikować problematyczne wzorce myślenia i zachowania, które mogą prowadzić do depresji.
Cognitive Behavioral Therapy (CBT)
CBT koncentruje się na praktycznych sposobach radzenia sobie z objawami depresji, oferując techniki, które pomagają w walce z negatywnymi myślami i wczesnymi sygnałami ostrzegawczymi.
CBT jest popularnym wyborem, ponieważ wiele osób zauważa poprawę w ciągu kilku tygodni, a terapia zwykle nie wymaga długoterminowego zaangażowania.
Kto ma depresję?
Według Światowej Organizacji Zdrowia, depresja była w 2017 roku najczęstszą przyczyną złego stanu zdrowia i niepełnosprawności na całym świecie. Jej powszechność wynika z braku jednej, konkretnej przyczyny.
Kobiety doświadczają depresji częściej niż mężczyźni. Przyczyny tego zjawiska mogą być różne, a dojrzewanie, ciąża i miesiączka są tylko niektórymi z czynników.
Statystyki różnią się w zależności od kraju, ale depresja występuje częściej w następujących grupach:
- osoby w niekorzystnej sytuacji ekonomicznej
- osoby z przewlekłymi chorobami, takimi jak choroba wieńcowa czy rak
- dzieci rodziców z depresją
- osoby z innymi zaburzeniami psychicznymi, np. lękiem
Ponadto wiele leków może wywołać depresję. Jeżeli ktoś ma wątpliwości, czy jego zmiany emocjonalne są związane z przyjmowaniem leków, powinien skonsultować się z lekarzem.
Perspektywy
Wczesna identyfikacja depresji jest kluczowa. Osoby niepewne swojego stanu powinny rozważyć wizytę u lekarza.
W przypadku łagodnej depresji, proste zmiany w stylu życia mogą przynieść znaczące i długotrwałe korzyści. Efekty mogą być widoczne szybciej u niektórych osób niż u innych.
Każdy, kto doświadcza umiarkowanej lub ciężkiej depresji, powinien pozostawać w kontakcie z lekarzem i zgłaszać wszelkie myśli o samouszkodzeniu lub samobójstwie. Wsparcie jest kluczowe w walce z tym trudnym stanem.
