Parkinsonizm jest chorobą, która występuje, gdy dana osoba ma objawy i dysfunkcje mózgu, często związane z chorobą Parkinsona, ale ma również inne objawy związane z dodatkowym stanem lub przyczyną.
Osoba cierpiąca na parkinsonizm będzie miała również inne zaburzenie, które powoduje dodatkowe objawy neurologiczne, od otępienia po niezdolność do patrzenia w górę iw dół.
Choroba Parkinsona sama w sobie odnosi się do dysfunkcji i śmierci komórki części mózgu, która wytwarza dopaminę. Dopamina jest neuroprzekaźnikiem – związkiem chemicznym, który przekazuje sygnały między mózgiem a komórkami nerwowymi. Jest częściowo odpowiedzialny za wykonywanie kontrolowanych ruchów w ciele.
W tym artykule przyjrzymy się objawom Parkinsonizmu, w jaki sposób diagnozuje się chorobę i co można zrobić, aby ją leczyć.
Szybkie fakty dotyczące parkinsonizmu:
- Lekarze nazywają tę chorobę parkinsonizmem plus lub atypowym parkinsonizmem.
- Kiedy osoba cierpi na chorobę Parkinsona, ich ruchy są znacząco zmienione.
- W późniejszych stadiach choroby, osoba będzie miała trudności z chodzeniem i ma bardzo sztywne, spastyczne mięśnie.
- Leczenie będzie miało na celu zmniejszenie objawów Parkinsona przy jednoczesnym leczeniu towarzyszącego mu zaburzenia.
Objawy
Według University of Texas Southwestern Medical Center, osoba z chorobą Parkinsona zwykle zaczyna wykazywać objawy w wieku od 50 do 80 lat.
Choroba Parkinsona może powodować zmienne i postępujące objawy w trakcie jej trwania. Niektóre z najczęstszych objawów związanych z tą chorobą to:
- trudności z pokazywaniem wyrazu twarzy
- sztywność mięśni
- spowolnione, dotknięte ruchy
- zmiany mowy
- drżenie, zwłaszcza jednej ręki
Osoba z chorobą Parkinsona może mieć niektóre, ale nie wszystkie objawy wymienione powyżej. Dzieje się tak dlatego, że mają również dodatkowe zaburzenia, które wpływają na funkcjonowanie mózgu.
Na przykład ludzie z chorobą Parkinsona często nie mają drżenia rąk, które dotyka wielu osób z chorobą Parkinsona.
Inne objawy związane z parkinsonizmem obejmują:
- demencja
- problemy z autonomicznym układem nerwowym, takie jak problemy z kontrolowanymi ruchami lub skurczami
- wczesne problemy z równowagą
- szybki początek i progresja objawów
Każda podstawowa przyczyna parkinsonizmu, taka jak otępienie z ciałami Lewy’ego, ma również swój własny unikalny zestaw objawów.
Przyczyny
Parkinsonizm może być wywołany przez samą chorobę Parkinsona, jak również inny podstawowy stan.
Inne przyczyny związane z parkinsonizmem obejmują:
- Zwyrodnienie korowo-podstawne: ten stan powoduje demencję, a także ruchy dotknięte chorobą, zwykle po jednej stronie. Osoba może również nie być w stanie kontrolować ruchów mięśni.
- Otępienie z ciałami Lewy’ego: Ten stan powoduje zmiany ogólnej czujności, jak również halucynacji wzrokowych. Ten stan jest drugą najczęstszą przyczyną otępienia po chorobie Alzheimera, według Johns Hopkins Medicine.
- Wielokrotna atrofia układu: Stan ten wpływa na koordynację i dysfunkcję autonomiczną, w tym nietrzymanie stolca i pęcherza.
- Postępujące porażenie nadjądrowe: Stan ten powoduje otępienie, częste opadanie do tyłu i problemy z przesuwaniem oczu w górę i w dół oprócz objawów choroby Parkinsona.
Powyższe warunki są czterema najczęstszymi przyczynami parkinsonizmu, według University of Texas Southwestern Medical Center. Liczba osób z tymi schorzeniami to około jedna czwarta osób z chorobą Parkinsona.
Istnieje również inny, mniej powszechny stan zwany naczyniowym parkinsonizmem. Ten stan powoduje wiele małych uderzeń, które mogą wpływać na równowagę, chód i pamięć osoby.
Parkinsonizm jest również czasem wynikiem przyjmowania pewnych leków. Lekarze nazywają ten stan parkinsonizmem wywołanym przez leki. Przykłady leków, które mogą powodować takie działania obejmują arypiprazol (Abilify), haloperydol (Haldol) i metoklopramid (Reglan).
Idealnie, jeśli dana osoba ma wywołany przez leki parkinsonizm, może powoli zmniejszać dawki tych leków. Jednak nie zawsze jest to możliwe, a osoba nie powinna przestać przyjmować leków bez zgody lekarza.
Jak lekarze diagnozują Parkinsonizm?
Nie ma jednego testu dla lekarzy, który mógłby zdiagnozować parkinsonizm.
Lekarz rozpocznie od pobrania historii choroby i przejrzenia obecnych objawów. Będą prosić o listę leków, aby ustalić, czy jakiekolwiek leki mogą wywoływać objawy.
Lekarz prawdopodobnie zleci również badanie krwi w celu sprawdzenia przyczyn leżących u podstaw, takich jak problemy z tarczycą lub wątrobą. Lekarz zleci również skanowanie obrazowe w celu zbadania mózgu i ciała z innych przyczyn, takich jak guz mózgu.
Lekarze mogą wykonać test, który śledzi ruch dopaminy w mózgu. Jest to tak zwany test DaT-SPECT.
Test wykorzystuje markery radioaktywne zaprojektowane do śledzenia dopaminy w mózgu. To pozwala lekarzowi obserwować uwalnianie dopaminy w mózgu człowieka i identyfikować obszary mózgu, które go otrzymują lub go nie otrzymują.
Ponieważ parkinsonizm nie reaguje na typowe terapie i może mieć wiele różnych objawów, lekarze mogą mieć trudności z szybką diagnozą. Lekarzowi może zająć trochę czasu, aby wykluczyć inne schorzenia i zacząć zalecać leczenie.
Zabiegi
Jednym z najczęściej przepisywanych leków stosowanych w leczeniu choroby Parkinsona jest lewodopa. Ten lek jest związany z dopaminą i może zwiększać ilość dopaminy dostępnej w mózgu.
Jednak osoby z chorobą Parkinsona nie tylko mają problemy z wytwarzaniem dopaminy, ale także mają uszkodzone lub zniszczone komórki, które nie reagują na dopaminę. W rezultacie lewodopa może nie działać tak dobrze, aby zmniejszyć objawy.
Lekarze mogą stwierdzić, że choroba Parkinsona jest trudna do leczenia, ponieważ objawy choroby nie zawsze odpowiadają na leki wspomagające dopaminę.
W rezultacie leczenie choroby Parkinsona zależy od choroby typu „plus” danej osoby. Na przykład, jeśli dana osoba cierpi na zwyrodnienie kory mózgowo-rdzeniowej i powiązane skurcze mięśni, lekarz może przepisać leki przeciwdepresyjne i iniekcje toksyny botulinowej typu A (BOTOX).
Leczenie Parkinsonizmu zwykle ma na celu zmniejszenie dolegliwości, gdy tylko jest to możliwe, aby pomóc im zachować niezależność. Lekarze często zalecają terapię fizyczną i terapię zajęciową, ponieważ mogą pomóc osobie utrzymać silne mięśnie i poprawić równowagę.
Perspektywy
Perspektywy parkinsonizmu zależą od rodzaju choroby Parkinsona, jaką osoba ma i jak szybko na nią wpływa.
Według Kliniki Chorób Parkinsona i Centrum Badawczego przy Uniwersytecie Kalifornijskim w San Francisco wskaźnik przeżycia u osoby z zanikiem wielu układów wynosi około 6 lat od rozpoznania klinicznego. Osoby z innymi rodzajami parkinsonizmu mogą mieć dłuższe lub krótsze okresy życia.
Początek i progresja progresji choroby Parkinsona są znacznie szybsze niż w samej chorobie Parkinsona. Jednak naukowcy pracują codziennie nad znalezieniem leczenia choroby Parkinsona i parkinsonizmu w nadziei na poprawę jakości życia i zmniejszenie objawów.
