Wiele osób cierpiących na migreny doświadcza również zawrotów głowy. Kiedy taki stan powtarza się, mówimy o migrenie przedsionkowej.
Zjawisko to bywa nazywane zawrotami głowy związanymi z migreną lub przedsionkowymi objawami migrenowymi.
Przyczyny migreny przedsionkowej nie zawsze są jednoznaczne, ale są związane z funkcjonowaniem ucha wewnętrznego, nerwami oraz naczyniami krwionośnymi.
W artykule omówimy czynniki wywołujące epizody migreny przedsionkowej oraz zmiany w stylu życia i leczenie, które mogą pomóc w radzeniu sobie z tym schorzeniem.
Omówienie migreny
Migrena to nie tylko silny ból głowy, ale złożona choroba układu nerwowego. Może manifestować się różnorodnymi objawami i znacznie wpływać na codzienne życie.
W procesie migreny dochodzi do tymczasowych zmian w nerwach, naczyniach krwionośnych oraz chemii mózgu, często wywoływanych przez czynniki takie jak stres czy bodźce środowiskowe.
Najczęstszym objawem migreny jest pulsujący ból głowy, zazwyczaj jednostronny. Osoby cierpiące na migrenę mogą również doświadczać innych objawów, takich jak:
- wrażliwość na światło, dźwięk lub dotyk
- nudności lub wymioty
- zawroty głowy
- uczucie odrętwienia lub mrowienia
- problemy z widzeniem
Mogą występować tzw. aury, które zwiastują nadchodzący atak migreny, objawiające się np. migającymi światłami.
Migrena jest powszechna, dotykając około 29,5 miliona osób w Stanach Zjednoczonych.
Czym jest migrena przedsionkowa?
Układ przedsionkowy, znajdujący się w uchu wewnętrznym i mózgu, odpowiada za równowagę oraz orientację w przestrzeni. Jego dysfunkcja prowadzi do odczuwania zawrotów głowy, niestabilności czy uczucia kręcenia.
Migrena przedsionkowa diagnozowana jest, gdy objawy przedsionkowe występują wielokrotnie u pacjentów z historią migreny, trwając od kilku minut do kilku godzin.
Zawroty głowy mogą występować z innymi objawami migreny, takimi jak silny ból głowy czy nudności, bądź też występować samodzielnie.
Około 40% osób cierpiących na migreny doświadcza również objawów przedsionkowych.
Objawy migreny przedsionkowej
Migrena przedsionkowa wpływa na równowagę, co skutkuje uczuciem ruchu ziemi, upadku lub problemami z koordynacją. Może również zaburzać zmysły, w tym słuch i wzrok.
Główne objawy migreny przedsionkowej to zawroty głowy oraz trudności z utrzymaniem równowagi, ale mogą również obejmować:
- ból szyi
- dyskomfort podczas obracania się, schylania lub patrzenia w górę
- ucisk w głowie lub uchu
- dzwonienie w uszach, znane jako szum w uszach
- częściowa lub całkowita utrata wzroku
- zaburzenia widzenia, takie jak migające światła, plamy lub rozmycie
Objawy mogą mieć różne natężenie i mogą występować obok bólu głowy lub samodzielnie.
Przyczyny i wyzwalacze
Przyczyny migreny są wciąż nie do końca poznane, ale mogą być związane z nietypowym ładunkiem elektrycznym w neuronach, które odpowiadają za odczuwanie bólu.
Migrena ma często podłoże genetyczne. Z danych National Migraine Foundation wynika, że około 80% osób z migreną ma rodzinną historię choroby.
Czynniki wyzwalające migreny różnią się w zależności od osoby. Prowadzenie dziennika migrenowego, w którym notuje się czynniki mogące prowadzić do epizodów, takie jak brak snu, może pomóc w identyfikacji wyzwalaczy.
Typowe wyzwalacze obejmują:
- stres i lęk
- żywność lub napoje, takie jak kofeina, alkohol czy nabiał
- brak snu lub nadmiar snu
- czynniki środowiskowe, np. jasne sztuczne światło
- zmiany hormonalne, np. podczas menstruacji
Diagnoza
Diagnozę migreny przedsionkowej powinien postawić lekarz, najczęściej neurolog, specjalizujący się w problemach układu nerwowego.
Lekarz przeprowadzi szczegółowy wywiad, badanie fizykalne oraz zbierze informacje na temat objawów i ich częstotliwości.
Mimo że przyczyny migreny przedsionkowej mogą być niejasne, istnieją wytyczne dotyczące jej diagnozowania. Wytyczne International Headache Society obejmują:
- obecność lub historia migreny
- umiarkowane lub ciężkie objawy przedsionkowe, trwające od 5 minut do 72 godzin
- 50% epizodów występuje z migrenowym bólem głowy, zaburzeniami widzenia lub nadwrażliwością na dźwięk czy światło
- przynajmniej pięć epizodów samych objawów przedsionkowych lub w połączeniu z migreną
Po postawieniu diagnozy, lekarz może zalecić leczenie farmakologiczne oraz wskazówki dotyczące zarządzania objawami i unikaniu wyzwalaczy.
Leczenie
Dostępne są leki, które mogą pomóc w przypadku intensywnych ataków migreny przedsionkowej, szczególnie gdy występują one regularnie i wpływają na codzienne życie. Niestety, niektóre czynniki wyzwalające, takie jak stres czy zmiany hormonalne, mogą być trudne do uniknięcia, dlatego leki są istotnym wsparciem.
Profilaktyczne leki są stosowane codziennie, niezależnie od tego, czy wystąpił atak migreny. Leki przeciwbólowe lub przeciwwymiotne mogą również przynieść ulgę podczas epizodu.
Zmiany w stylu życia oraz unikanie wyzwalaczy mogą znacząco zmniejszyć liczbę epizodów migren przedsionkowych. Do skutecznych metod należą:
- zdrowa dieta
- utrzymanie regularnego rytmu snu
- redukcja stresu
- regularna aktywność fizyczna
- unikanie pokarmów i napojów, które mogą być wyzwalaczami
Rehabilitacja przedsionkowa może być pomocna w przypadku ciężkich objawów, a także w przypadku częstych lub wyjątkowo uciążliwych epizodów. Terapia ta może obejmować ćwiczenia stabilizujące wzrok oraz poprawiające koordynację ręka-oko.
Życie z migreną przedsionkową
Wprowadzenie zmian w stylu życia oraz stosowanie leków profilaktycznych powinno pomóc w redukcji częstotliwości epizodów migreny przedsionkowej.
Warto zidentyfikować osobiste wyzwalacze, takie jak alkohol czy brak snu, i starać się ich unikać. Prowadzenie dziennika migrenowego może pomóc w zidentyfikowaniu wspólnych czynników wyzwalających.
Podczas ataku migreny wiele osób odkrywa, że odpoczynek w ciemnym pomieszczeniu lub sen przynosi ulgę.
Przyjmowanie bez recepty leków przeciwbólowych lub przeciwwymiotnych przy pierwszych objawach migreny może zmniejszyć nasilenie ataku.
Perspektywy
Migrena przedsionkowa to poważny, dezorientujący stan, który może sprawić, że osoby cierpiące na nią będą czuły się zbyt źle, aby wykonać podstawowe czynności, takie jak sen, chodzenie czy prowadzenie pojazdu.
Zrozumienie swoich wyzwalaczy, konsultacja z lekarzem w zakresie leczenia i samoopieki oraz wprowadzenie zmian w stylu życia mogą pomóc w redukcji epizodów migreny przedsionkowej oraz wspomóc proces zdrowienia.
Nowe badania i dane na 2024 rok
W 2024 roku przeprowadzono szereg badań, które dostarczyły cennych informacji na temat migreny przedsionkowej. Najnowsze badania wskazują, że terapie behawioralne, takie jak terapia poznawczo-behawioralna, mogą być skuteczne w redukcji częstotliwości ataków migrenowych. Warto również zwrócić uwagę na znaczenie diety w zapobieganiu epizodom, zwłaszcza eliminację potencjalnych wyzwalaczy, takich jak niektóre konserwanty czy dodatki do żywności.
Ponadto, według danych opublikowanych przez American Migraine Foundation, występuje rosnące zainteresowanie stosowaniem nowych terapii, takich jak leki biologiczne, które skupiają się na zmniejszeniu stanu zapalnego w układzie nerwowym. Wdrożenie tych innowacji w terapii migreny przedsionkowej może przynieść nowe możliwości leczenia dla pacjentów.
Statystyki wskazują również, że edukacja pacjentów w zakresie rozpoznawania wyzwalaczy i samodzielnego monitorowania objawów przyczynia się do lepszego zarządzania migreną przedsionkową, co z kolei wpływa na jakość życia pacjentów. Regularne konsultacje z neurologiem oraz stosowanie się do zaleceń terapeutycznych są kluczowe w skutecznym radzeniu sobie z tym schorzeniem.