Zaburzenie nadpobudliwości psychoruchowej to choroba, która dotyka miliony dzieci i często trwa do dorosłości.
Dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) mają problemy z zwracaniem uwagi i często wykazują hiperaktywne i impulsywne zachowania. Te cechy ADHD często wpływają na relacje dziecka z rodziną, przyjaciółmi i nauczycielami.
W jakim wieku zaczyna się ADHD i czy występują objawy u niemowląt i małych dzieci? Czy na tym wczesnym etapie jest coś, co można zrobić, aby leczyć ADHD?
W jakim wieku są dzieci z ADHD?
Według Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorób (CDC) około 6,4 milionów dzieci w wieku od 4 do 17 lat diagnozuje ADHD w Stanach Zjednoczonych.
Większość dzieci z ADHD rozpoznaje się w szkole podstawowej. Średni wiek, w którym rozpoznaje się ADHD, wynosi 7 lat. Dzieci z łagodną ADHD są zwykle diagnozowane w wieku około 8 lat, a dzieci z ciężką ADHD zdiagnozowano wcześniej, w wieku 5 lat.
W 2011 r. Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP) rozszerzyła swoje wytyczne dotyczące diagnozowania i leczenia ADHD od dzieci w wieku od 6 do 12 lat, w tym dzieci w wieku przedszkolnym i młodzieżowym w wieku 4-18 lat. Nie ma jednak wytycznych klinicznych, aby diagnozować dzieci w wieku poniżej 4 lat z ADHD.
Czy istnieją dowody na to, że ADHD można rozpoznać u małych dzieci?
Chociaż wytyczne AAP nie odnoszą się do diagnozowania ADHD u dzieci w wieku 3 lat i młodszych, istnieją dowody na to, że maluchy są diagnozowane i leczone z powodu ADHD.
Możliwe przyczyny i czynniki ryzyka, które wskazują na to, że ADHD jest widoczne w dzieciństwie to:
- Genetyka
- Matka zażywająca narkotyki, alkohol lub palenie w czasie ciąży lub narażenie na toksyny środowiskowe podczas ciąży
- Przedwczesny poród lub niska masa urodzeniowa
- Problemy z centralnym układem nerwowym w krytycznych momentach rozwoju
Badania wykazały, że następujące mogą być wczesnymi wskaźnikami ADHD. Ważne jest, aby pamiętać, że tylko dlatego, że dziecko ma niektóre z tych objawów nie oznacza, że mają ADHD:
- Zmniejszenie tempa wzrostu głowy
- Opóźnienie w rozwoju motorycznym, mowie i języku
- Trudności behawioralne
Jedno z badań pokazuje, że jedna trzecia dzieci z ADHD miała opóźnienia w rozwoju mowy w wieku 9 miesięcy. Dwie trzecie doświadczało opóźnienia w mowie i języku w wieku 18 miesięcy.
Niektórzy badacze sugerują, że ADHD można rzetelnie zdiagnozować u dzieci poprzez dokładne oceny, gdy tylko osiągną wiek 3 lat. Badanie dzieci w wieku szkolnym wskazuje, że matki zgłaszały objawy ADHD rozpoczynające się w wieku 4 lat lub wcześniej, u dwóch trzecich dzieci.
Chociaż nie ma żadnych kryteriów diagnozowania maluchów z ADHD, badania wykazują, że 3-latki, u których występują objawy ADHD, prawdopodobnie osiągną kryteria diagnostyczne dla ADHD w wieku 13 lat.
W krajowym badaniu zdrowia dzieci w latach 2010-2011 stwierdzono, że około 194 000 dzieci w wieku od 2 do 5 lat, u których zdiagnozowano ADHD.
Wczesne oznaki i objawy ADHD u małych dzieci
Trudno zauważyć objawy ADHD u dzieci w wieku poniżej 4 lat. Dzieci w tym wieku szybko się zmieniają i nie zawsze są zdolne do zachowań wymienionych w podręczniku diagnostycznym i statystycznym (DSM-V) dla ADHD.
Dzieci, które mają dużo energii, lub które są bardzo aktywne i nie mają ADHD, zazwyczaj koncentrują się, gdy jest to konieczne do opowiadania lub przeglądania książek z obrazkami. Są również w stanie usiąść i złożyć puzzle lub odłożyć zabawki.
Jednak dzieci z ADHD często nie są w stanie zrobić tych rzeczy. Mogą wykazywać skrajne zachowanie, które zakłóca działania i relacje. Muszą także wyświetlać te zachowania przez co najmniej 6 miesięcy w więcej niż jednym ustawieniu, na przykład w domu i przedszkolu.
Małe dzieci z ADHD mogą:
- Bądź niespokojny
- Biegaj, wspinaj się, skacz na wszystko
- Bądź stale „w ruchu” lub wydaje się, że są „napędzane silnikiem”
- Rozmawiaj bez przerwy
- Nie możesz się zbyt długo koncentrować ani słuchać
- Trudno jest się uspokoić, wziąć drzemkę i usiąść na posiłki
Jednak niektóre dzieci z ADHD mogą być w stanie skupić się na rzeczach, które ich interesują, takich jak konkretne zabawki.
Krótka koncentracja uwagi, impulsywność, napady złości i wysoki poziom aktywności są normalne podczas pewnych etapów rozwoju. Jeśli rodzic lub opiekun uważa, że ich maluch wykazuje zachowania, które są nadmierne, intensywne, częste i wpływają na życie rodzinne, powinny porozmawiać z lekarzem swojego dziecka w celu oceny.
Rozpoznanie ADHD u małych dzieci
Nie ma wytycznych, aby zdiagnozować i ocenić ADHD u małych dzieci. Jednak wytyczne stanowią, że lekarz powinien ocenić każde dziecko w wieku od 4 do 18 lat, które wykazuje problemy behawioralne i objawy ADHD, w tym nieuwagę, nadpobudliwość lub impulsywność w przypadku ADHD.
Aby zdiagnozować ADHD, lekarz może:
- Przeprowadź badanie lekarskie
- Zobacz osobistą i rodzinną historię medyczną, a także zapisy szkolne
- Poproś rodzinę, nauczycieli, opiekunów i trenerów o wypełnienie ankiety
- Porównaj objawy i zachowanie z kryteriami ADHD i skalami oceny
Rozpoznanie zaburzeń u dzieci w wieku przedszkolnym lub młodszych jest wyzwaniem. Problemy z rozwojem, takie jak opóźnienia językowe, mogą zostać błędnie zdiagnozowane jako ADHD.
Inne schorzenia mogą powodować podobne objawy jak ADHD. Obejmują one:
- Uraz mózgu
- Problemy z nauką lub językiem
- Zaburzenia nastroju, w tym depresja i lęk
- Inne zaburzenia psychiczne
- Zaburzenia napadowe
- Problemy ze snem
- Problemy z tarczycą
- Problemy ze wzrokiem lub ze słuchem
Dzieci w wieku przedszkolnym lub młodsze, które wykazują objawy ADHD, powinny zostać ocenione przez specjalistę, takiego jak patolog mowy, pediatra rozwojowy, psycholog lub psychiatra, aby uzyskać wiarygodną diagnozę.
Zabiegi dla ADHD u małych dzieci
Obecnie nie ma wytycznych dotyczących leczenia ADHD u małych dzieci.
U dzieci w wieku przedszkolnym w wieku od 4 do 5 lat można zalecić kilka terapii. Jedną z nich jest terapia behawioralna, czyli oparte na dowodach leczenie zachowań rodziców lub nauczyciela.
Kolejnym lekiem jest metylofenidat ADHD. Jeśli terapia behawioralna nie poprawi znacząco objawów u dziecka lub objawy będą nadal umiarkowane do ciężkiego, należy rozważyć tę opcję.
Jeśli przepisane są leki, lekarz będzie monitorował i zmieniał dawkę podawaną dziecku, aby zapewnić maksymalną korzyść przy minimalizacji skutków ubocznych.
Chociaż metylofenidat jest zalecany jako druga linia leczenia po terapii behawioralnej, amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) nie zatwierdziła tego leku do stosowania u dzieci poniżej 6 lat. Lek nie był jeszcze badany w tej grupie wiekowej.
Niektóre badania pokazują, że leki pobudzające ADHD, takie jak metylofenidat, wpływają na wzrost dziecka, podczas gdy inne pokazują, że tak nie jest. Potrzebne są dalsze badania.
Rodzice zgłosili działania niepożądane związane z tymi lekami, takie jak utrata masy ciała, bezsenność, utrata apetytu, wybuchy emocji i niepokój.
Wczesne leczenie małych dzieci
Raport przedstawiony przez przedstawiciela CDC na Georgia Mental Health Forum w Carter Center w Atlancie w 2014 roku sugerował, że ponad 10 000 amerykańskich maluchów w wieku od 2 do 3 lat może być leczonych z powodu ADHD poza ustalonymi wytycznymi ogólnokrajowymi.
Dane zebrane przez strażnika zdrowia psychicznego Komisja Obywatelska ds. Praw Człowieka stwierdza, że liczba małych dzieci leczonych z powodu ADHD i innych problemów ze zdrowiem psychicznym może być jeszcze większa. Mówią, że oprócz 10 000 małych dzieci przepisywanych leków ADHD, istnieją:
- 318,997 na leki przeciwlękowe
- 46 102 na antydepresanty
- 3760 na leki przeciwpsychotyczne
Odkryli także, że wśród dzieci w wieku 0-1 lat:
- 249 669 przyjmuje leki przeciwlękowe
- 24 406 przyjmuje leki przeciwdepresyjne
- 1,422 przyjmuje leki ADHD
- 654 przyjmuje leki przeciwpsychotyczne
Nie ma wytycznych dotyczących leczenia małych dzieci i niemowląt z ADHD. Jednakże, jeśli przestrzegano wytycznych przedszkolaka, zazwyczaj najpierw badano by terapię behawioralną.
Powyższe liczby wskazują, że niemowlęta i małe dzieci mogą być nadmiernie leczone. Liczby według AAP sugerują, że prawie 1 na 2 dzieci w wieku przedszkolnym nie otrzymuje żadnej terapii behawioralnej, a 1 na 4 leczono tylko lekami.
W AAP stwierdza się, że lekarze muszą rozważyć ryzyko rozpoczęcia leczenia ADHD we wczesnym wieku, z powodu opóźnienia diagnozy i leczenia.
Perspektywy
Rozpoznanie dziecka z ADHD może być trudne przed ukończeniem 4 lub 5 lat. Jeśli rodzice lub opiekunowie podejrzewają, że ich dziecko może mieć ADHD, powinni zwrócić się o poradę do lekarza.
Lekarz najpierw wykluczy inne możliwe warunki. Jeśli po dokonaniu oceny lekarz zdiagnozuje malucha z ADHD, będzie oferował porady, wsparcie i informacje na temat terapii behawioralnej. Dzięki leczeniu objawy ADHD można skutecznie kontrolować.
