Obecnie lekarze, którzy zajmują się pacjentami z zapaleniem wątroby typu C i marskością wątroby, mają możliwość zaoferowania leczenia, które nie opiera się na interferonie. Warto zwrócić uwagę, że tradycyjne terapie z użyciem interferonu działają tylko na mniej niż połowę pacjentów. Nowe badanie wykazało, że terapia bez interferonu była nie tylko bezpieczna, ale również dobrze tolerowana, a rezultaty były imponujące – ponad 90% z 380 pacjentów z marskością wątroby wyleczono w ciągu 12 tygodni.
Wirusowe zapalenie wątroby typu C jest schorzeniem wywołanym przez wirus, który przenosi się głównie poprzez kontakt z zakażoną krwią. Zgodnie z danymi Amerykańskich Centrów Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC), ponad 3 miliony Amerykanów cierpi na tę chorobę.
Jest to kluczowy czynnik przyczyniający się do marskości wątroby, przeszczepów oraz nowotworów wątroby w USA, jak wskazuje Fred Poordad, główny autor badania oraz profesor medycyny w Texas Liver Institute i University of Texas Health Science Center w San Antonio.
Nowe badanie, będące badaniem III fazy mającym na celu przetestowanie bezpieczeństwa nowej eksperymentalnej terapii, zostało opublikowane w Internecie. Jest to szczególnie istotne, ponieważ interferon pozostaje jedynym lekiem, który może skutecznie zwalczać wirusowe zapalenie wątroby typu C, a pacjenci często muszą zmagać się z nawrotami choroby i niepożądanymi skutkami ubocznymi, zwłaszcza ci z astmą, jak zauważa prof. Poordad:
«Ten problem jest na tyle poważny, że interferon nie jest tolerowany ani bezpieczny dla wielu osób z marskością wątroby. Wśród pacjentów biorących udział w tym badaniu, wielu nie mogło być leczonych interferonem».
Nowa terapia bez interferonu zawiera kombinację leków: ABT-450 / rytonawir, ombitaswir, dasabuwir oraz rybawirynę. Badanie nosi nazwę TURQUOISE-II.
Badacze, wspierani przez firmę biopharma AbbVie, która sfinansowała badanie, przetestowali nową terapię u 380 pacjentów z wirusowym zapaleniem wątroby typu C genotypu 1 oraz marskością. Uczestnicy mieli od 18 do 70 lat i byli rekrutowani w okresie od października 2012 r. do kwietnia 2013 r. w 78 różnych szpitalach i klinikach w Kanadzie, Anglii, Niemczech, Hiszpanii i USA.
Autorzy badania zaznaczają, że dawka leku, podawana doustnie w postaci tabletek, składała się z: «ABT-450 / r-ombalasvir (w dawce dobowej 150 mg ABT-450, 100 mg rytonawiru i 25 mg ombitaswiru), dasabuwir (250 mg dwa razy na dobę) oraz rybawiryny dostosowanej do masy ciała».
Sukces procesu pochwalony jako «nie na tej samej planecie co interferon»
Kluczowym wskaźnikiem skuteczności była nieobecność wirusa zapalenia wątroby typu C w krwi pacjentów. Taką sytuację odnotowano u 91,8% pacjentów 12 tygodni po ostatniej dawce, a 95,9% pacjentów 24 tygodnie po ostatniej dawce.
Prof. Poordad opisuje te wyniki jako «wskaźniki odpowiedzi, które są poza polem gry, a nie na tej samej planecie co interferon».
Jednym z pacjentów, którzy skorzystali z leczenia oferowanego przez prof. Poordada i jego zespół, był emerytowany lekarz, dr Sergio Buentello z San Antonio. Zdiagnozowano u niego wirusowe zapalenie wątroby typu C 11 lat temu. Gdy był leczony 8 lat temu, nie otrzymał skutecznej terapii i doświadczył wielu skutków ubocznych.
«Liczba wirusów spadła, ale nigdy nie osiągnęła zera», mówi dr Buentello, który początkowo był sceptyczny co do możliwości sukcesu, gdy usłyszał o udziale w badaniu. Okazał się jednym z wielu pacjentów, którzy odnieśli korzyść z nowej terapii.
«Czuję się bardzo szczęśliwy, że żyję w tym czasie, ponieważ prawie zrezygnowałem z idei, że kiedykolwiek będę mógł być wyleczony», dodaje.
Szansa na wyleczenie dzięki krótkiej, nietoksycznej terapii
Badacze kontynuują testowanie próbek krwi pacjentów i będą to robić przez 3 lata po zakończeniu terapii. Jak dotąd nie odnotowano żadnych długoterminowych nawrotów, mówi prof. Poordad, który prezentował dane na Międzynarodowym Kongresie Chorób w Liverpoolu w Londynie:
«Pacjenci z zaawansowaną chorobą wątroby mogą teraz być wyleczeni z wirusowego zapalenia wątroby za pomocą dobrze tolerowanej i krótkiej terapii».
On i jego zespół mają nadzieję, że nowe leczenie będzie dostępne pod koniec 2024 roku lub na początku 2025 roku.
Ostatnie badania, opublikowane w grudniu 2023 r., sugerują, że pacjenci z cukrzycą i wirusowym zapaleniem wątroby typu C mogą odnieść korzyści z terapii przeciwwirusowej, co prowadzi do znaczącej poprawy w zakresie funkcji układu krążenia i nerek. To dowód na to, że osoby z WZW typu C są bardziej narażone na rozwój insulinooporności i cukrzycy.
Aktualne badania i przyszłość terapii
W związku z dynamicznie rozwijającym się obszarem badań nad wirusowym zapaleniem wątroby typu C, nowe terapie oparte na połączeniu różnych leków stają się coraz bardziej obiecujące. Badania wskazują na możliwość spersonalizowanego podejścia do leczenia, uwzględniającego indywidualne cechy pacjentów oraz specyfikę wirusa. Oczekuje się, że w nadchodzących latach pojawią się nowe terapeutyki, które będą jeszcze skuteczniejsze i lepiej tolerowane przez pacjentów.
