Rak jest najczęstszą przyczyną zachorowań i śmierci na całym świecie, a jego rozpowszechnienie prawdopodobnie wzrośnie w ciągu najbliższych kilku lat. Strategie zapobiegania rakowi obejmują dokonywanie zdrowych wyborów stylu życia oraz regularne testy w przypadku zagrożenia. Nowe badania sugerują, że niewielka dawka aspiryny może pomóc w zapobieganiu powstawania komórek nowotworowych i wyjaśniają, w jaki sposób działa ten mechanizm.
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), rak jest jedną z głównych przyczyn śmierci na całym świecie, co stanowi 8,2 miliona zgonów w 2012 roku. W kontekście profilaktyki, Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorób (CDC) zaleca zdrową dietę oraz unikanie tytoniu i alkoholu, a także aktywność fizyczną i spożywanie dużej ilości owoców i warzyw.
Nowe badania potwierdzają tezę, że przyjmowanie małej dawki aspiryny może również pomóc w zapobieganiu nowotworom i hamowaniu proliferacji komórek rakowych. Sugerowana wcześniej możliwość, że mała dawka aspiryny może wpływać na ryzyko zachorowania na raka, zyskała na znaczeniu po zaleceniach grupy zadaniowej ds. usług zapobiegawczych w 2015 roku.
Nowe badania dostarczają również informacji na temat mechanizmów, dzięki którym niska dawka aspiryny może hamować proliferację komórek rakowych oraz ich przerzuty.
Aspiryna pośrednio hamuje onkoproteiny odpowiedzialne za komórki złośliwe
Badanie przeprowadzone przez naukowców z Oregon Health and Science University (OHSU) we współpracy z Oregon State University (OSU) dostarczyło nowych informacji na temat działania aspiryny. «Zaletą aspiryny może być jej wpływ na komórki krwi zwane płytkami krwi, a nie działanie bezpośrednio na komórki nowotworowe» – mówi starszy autor Owen McCarty, profesor w Wydziale Inżynierii Biomedycznej w OHSU.
Płytki krwi to maleńkie komórki, które pomagają w tworzeniu skrzepów w organizmie, co jest kluczowe dla zatrzymania krwawienia. Jednak badania sugerują, że mogą one również wspierać rozwój komórek rakowych, zwiększając poziom onkoproteiny c-MYC, która jest związana z proliferacją nowotworową.
Biologiczną funkcją c-MYC jest regulacja ekspresji ponad 15 procent wszystkich genów ludzkiego ciała. Regulator c-MYC kontroluje cykl życia i śmierci komórek, syntezę białek oraz metabolizm komórek. Niestety, w przypadku raka u ludzi, ten onkogen jest często nadmiernie eksprymowany.
Naukowcy z omawianego badania odkryli, że aspiryna ogranicza zdolność płytek krwi do podwyższania poziomu onkoproteiny c-MYC, co może tłumaczyć jej potencjalne działanie przeciwnowotworowe.
«Nasza praca sugeruje, że przeciwnowotworowe działanie aspiryny może wynikać z faktu, że krążące komórki nowotworowe oddziałują z płytkami, które stymulują ich przetrwanie poprzez aktywację onkoprotein, takich jak c-MYC. Płytki krwi z terapią aspirynową zmniejszają tę sygnalizację między płytkami a komórkami nowotworowymi, co pośrednio ogranicza ich wzrost» – dodaje McCarty.
Craig Williams, profesor w OSU / OHSU College of Pharmacy i współautor badania, podkreśla, że wczesne komórki nowotworowe istnieją w wrogim środowisku, gdzie układ odpornościowy regularnie je atakuje. «Płytki krwi mogą pełnić rolę ochronną dla tych komórek i wspierać przerzuty, a ich hamowanie przez aspirynę zdaje się zakłócać ten proces» – mówi.
Niska dawka aspiryny może być «bezpieczna i skuteczna» w zapobieganiu nowotworom
Po raz pierwszy badanie wykazało, że płytki krwi mogą regulować ekspresję c-MYC w komórkach nowotworowych. Naukowcy zauważają, że prawie jedna trzecia pacjentów z rakiem okrężnicy oraz 42 procent pacjentów z rakiem trzustki miało nadekspresję onkoproteiny c-MYC.
Podkreślają również, że skuteczność kwasu acetylosalicylowego na płytki krwi jest porównywalna w dużych dawkach do niskich dawek. W związku z tym lekarze mogą rozważyć ryzyko i korzyści związane z przyjmowaniem aspiryny, jednocześnie zmniejszając ryzyko krwawienia, które jest powszechnym skutkiem ubocznym stosowania zbyt dużych dawek aspiryny.
Autorzy badania akcentują rolę lekarzy i personelu medycznego w rozważeniu wprowadzenia nawet małej dawki aspiryny w profilaktyce nowotworowej. «Interakcje między płytkami krwi a komórkami nowotworowymi mogą występować we wczesnych stadiach rozwoju nowotworu, co sugeruje, że stosowanie kwasu acetylosalicylowego w dawkach przeciwzakrzepowych może być bezpiecznym i skutecznym sposobem zapobiegania rakowi» – podsumowują autorzy.
Warto również zrozumieć, że codzienna aspiryna może znacznie wpłynąć na zdrowie starszych pacjentów zagrożonych chorobami serca oraz nowotworami. Nowe badania pokazują, że jej regularne stosowanie może zwiększać szanse na dłuższe życie oraz lepszą jakość życia w starszym wieku.
Nowe badania w 2024 roku
W 2024 roku obserwujemy wzrost zainteresowania badaniami nad wpływem niskich dawek aspiryny na zdrowie. Ostatnie analizy wskazują, że regularne stosowanie aspiryny może nie tylko zmniejszać ryzyko nowotworów, ale także wspierać ogólną kondycję zdrowotną. W badaniach klinicznych z 2024 roku stwierdzono, że pacjenci stosujący niskie dawki aspiryny mieli o 20% niższe ryzyko wystąpienia nowotworów jelita grubego, co potwierdza wcześniejsze hipotezy.
Dodatkowo, nowe dane wskazują na związek pomiędzy aspiryną a redukcją stanów zapalnych w organizmie, co może również przyczyniać się do obniżenia ryzyka rozwoju nowotworów. Badania pokazują, że aspiryna wpływa na szereg szlaków metabolicznych, które są kluczowe w procesie nowotworzenia.
Warto dodać, że wciąż potrzebne są dalsze badania, aby w pełni zrozumieć mechanizmy działania aspiryny oraz jej potencjalne zastosowanie w profilaktyce nowotworowej. Nie możemy jednak zignorować obiecujących wyników, które mogą zmienić podejście do zapobiegania nowotworom w przyszłości.