Skóra noworodka ulega wielu zmianom w miarę jego rozwoju. Jedną z tych zmian może być pojawienie się milii (cyst milli). Milia to małe guzki, które zwykle rozwijają się na nosie, podbródku, czole lub policzkach noworodka.
Milia mają rozmiar około 1-2 milimetrów. Mogą także czasami pojawiać się na górnym tułowiu, kończynach, penisie oraz błonach śluzowych. W niektórych przypadkach mogą być obecne w ustach niektórych noworodków i są wówczas nazywane perłami Epsteina.
Choć milia mogą niepokoić nowych rodziców, są one normalnym zjawiskiem i zazwyczaj nie ma powodów do zmartwień.
Szybkie fakty na temat milii
- Milię najczęściej obserwuje się u noworodków, dotykając do 50 procent z nich. Stan ten może dotyczyć osób w każdym wieku.
- Milia zwykle ustępują w ciągu 1 miesiąca od pojawienia się na skórze dziecka.
- Milia mogą pojawić się u niektórych dorosłych po urazie lub stosowaniu niektórych leków.
- W starszych grupach wiekowych milia mogą wyglądać podobnie do innych chorób skóry.
Czym są milia?
Milia pojawiają się w wyniku zatrzymania keratyny, białka skóry, co skutkuje powstawaniem małych, perłowych guzków na powierzchni skóry.
Noworodek może rozwinąć ten stan na skutek dojrzewania gruczołów łojowych oraz braku normalnego złuszczania się skóry. Choroba zazwyczaj ustępuje w ciągu miesiąca, ale w niektórych przypadkach może utrzymywać się do 3 miesięcy.
Istnieją dwa typy milii:
- Pierwotna milia – występuje u osób z normalną i zdrowo wyglądającą skórą.
- Wtórna milia – występuje u osób z innymi schorzeniami skórnymi.
Milia nie dotyczy jedynie noworodków i niemowląt. Inne formy milii, które mogą wpływać na dorosłych, obejmują:
Pierwotna milia
Ta forma milii dotyka zarówno dorosłych, jak i dzieci. Pierwotna milia zwykle pojawia się na obszarach ciała, takich jak powieki, policzki, czoło i narządy płciowe.
Może ona utrzymywać się od tygodni do miesięcy.
Młodzieńcza milia
Obecna przy urodzeniu lub pojawiająca się później, ta forma milii najczęściej związana jest z szeregiem schorzeń medycznych i genetycznych.
Stany związane z młodzieńczą milią obejmują zespół podstawnokomórkowy oraz zespół Gardnera.
Milia en tablica
Ta forma milii najczęściej dotyka kobiety w średnim wieku, ale może występować również u dzieci i innych dorosłych.
Milia en tablica zazwyczaj pojawia się na powiekach, za uszami oraz na twarzy, w obszarach takich jak policzki i żuchwa. Może być także związana z innymi schorzeniami, takimi jak toczeń.
Wielokrotna erupcyjna milia
Ta forma najczęściej dotyczy twarzy, ramion i górnej części tułowia.
Wielokrotne erupcje milia to skupiska kilku guzków, które mogą powodować objawy swędzenia.
Pourazowa milia
Ta forma milii może wystąpić po urazie, takim jak oparzenia czy pęcherze. Milia pojawia się w trakcie procesu gojenia skóry.
Milia związana z lekami
Milia związana z lekami może czasami wystąpić u niektórych osób po zastosowaniu niektórych preparatów dermatologicznych.
Leki te obejmują kremy kortykosteroidowe, hydrochinon oraz 5-fluorouracyl.
Czynniki ryzyka i powikłania
Pierwotna milia występuje zazwyczaj u około połowy noworodków. W większości przypadków stan ten nie stanowi problemu medycznego.
Rodzice powinni skonsultować się z lekarzem swojego dziecka, jeśli zauważą jakiekolwiek niepokojące objawy lub mają wątpliwości co do normalności stanu skóry.
Objawy milii
Pierwotna milia u niemowląt objawia się zazwyczaj w postaci guzków o średnicy 1-2 milimetrów wokół nosa, oczu, policzków, brody i czoła. Mogą także pojawiać się na tułowiu, nogach, rękach, penisie oraz błonach śluzowych.
Milia czasami występują w ustach niemowląt i są wówczas określane jako perły Epsteina. W niektórych przypadkach milia mogą współwystępować z innymi schorzeniami skórnymi, takimi jak trądzik niemowlęcy.
U osób starszych milia mogą przypominać inne schorzenia skóry. Należą do nich:
- Cysty – wypełnione płynem guzki.
- Comedones – grudki skórne widoczne w trądziku.
- Xanthelasma – zmiany związane z gromadzeniem się tłuszczu w komórkach odpornościowych, co czasami wiąże się z wysokim poziomem cholesterolu.
- Syringomas – łagodne guzy potowe.
- Łój łojotokowy – plamiste zmiany skórne, często związane z procesem starzenia.
Diagnoza i leczenie
Lekarz dziecka może zdiagnozować milię na podstawie badania fizykalnego, bez potrzeby przeprowadzania dodatkowych testów.
W większości przypadków milia ustępują samoistnie z czasem. W niektórych sytuacjach lekarz może zalecić leczenie. Może być także wskazana biopsja skóry, aby odróżnić milia od innych poważnych schorzeń skórnych.
Zaleca się, aby rodzice regularnie pielęgnowali skórę niemowląt. Obejmuje to codzienne mycie twarzy ciepłą wodą i delikatnym mydłem dla dzieci, a także osuchanie skóry ręcznikiem i unikanie stosowania płynów lub olejków.
Zwykle sugeruje się, aby guzki milii pozostawić w spokoju, nie szczypiąc ani nie szorując, aby uniknąć infekcji.
Rodzice powinni porozmawiać z lekarzem swojego dziecka, jeśli mają jakiekolwiek obawy dotyczące wyglądu skóry dziecka, pojawienia się wysypki lub potrafiących wątpliwości co do innych kwestii zdrowotnych.
Aktualne badania i dane dotyczące milii w 2024 roku
W 2024 roku badania nad milią wciąż zwracają uwagę na jej występowanie wśród noworodków i niemowląt. Zgodnie z najnowszymi danymi, milia dotyka około 50% noworodków, a ich występowanie w większości przypadków nie wymaga interwencji medycznej. W ostatnich badaniach zauważono, że regularne nawilżanie skóry oraz unikanie drażniących kosmetyków może przyspieszyć ustępowanie milii.
Ponadto, nowe badania wskazują, że milia u dorosłych mogą być wynikiem nie tylko urazów, ale także stosowania pewnych produktów do pielęgnacji skóry, które zawierają ciężkie oleje. Warto zwracać uwagę na skład kosmetyków, które stosujemy, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia milii.
Zachowanie zdrowej diety oraz dbanie o nawodnienie organizmu również wpływa na kondycję skóry, co potwierdzają wyniki najnowszych badań. Regularne konsultacje z dermatologiem mogą pomóc w dostosowaniu pielęgnacji do indywidualnych potrzeb skóry, co może ograniczyć ryzyko pojawienia się milii zarówno u dzieci, jak i dorosłych.