HIV to wirus, który nie tylko atakuje układ odpornościowy, ale potrafi go osłabić do tego stopnia, że organizm ma trudności z walką z infekcjami i chorobami. Nieleczony HIV prowadzi do AIDS, co oznacza zespół nabytego niedoboru odporności. To ostatni etap zakażenia, w którym organizm nie jest już w stanie bronić się przed zagrażającymi życiu infekcjami.
Wczesna diagnoza i leczenie HIV znacząco obniżają ryzyko rozwoju AIDS. Gdy pacjent otrzyma odpowiednią terapię antyretrowirusową, jego szanse na długie i zdrowe życie rosną.
Z danych wynika, że roczna liczba nowych przypadków zakażenia HIV w USA zmniejszyła się o 19% w latach 2005-2014. W 2015 roku w Stanach Zjednoczonych zdiagnozowano 39 513 osób z HIV.
Wczesne objawy
Nie można polegać wyłącznie na symptomach, aby stwierdzić, czy ktoś ma HIV. Jedynym pewnym sposobem, aby to ustalić, jest wykonanie testu na obecność wirusa.
Ważne jest, aby znać swój status HIV, ponieważ pozwala to na skuteczne leczenie i minimalizuje ryzyko przeniesienia wirusa na inne osoby.
Objawy wczesnego stadium zakażenia są różne i mogą się objawiać na wiele sposobów. Do najczęściej występujących należą:
- gorączka i dreszcze
- nocne poty
- bóle mięśni
- wysypki
- ból gardła
- ogólne zmęczenie
- obrzęk węzłów chłonnych
- owrzodzenia jamy ustnej
Nie wszyscy zakażeni doświadczają tych objawów, co sprawia, że testowanie jest kluczowe.
HIV atakuje komórki CD4, znane również jako komórki T, które odgrywają istotną rolę w obronie organizmu przed infekcjami. Nieleczony wirus prowadzi do spadku liczby tych komórek, co zwiększa ryzyko innych infekcji oraz nowotworów.
Osoby podejrzewające u siebie HIV powinny jak najszybciej przejść test. Centra Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) oferują informacje o najbliższych miejscach testowania.
Czy objawy różnią się dla mężczyzn i kobiet?
Zakażenie HIV może objawiać się różnie u kobiet i mężczyzn. Zgodnie z danymi Urzędu ds. Zdrowia Kobiet, niektóre infekcje, takie jak infekcje przenoszone drogą płciową i infekcje drożdżakowe, są częstsze i mają poważniejsze skutki u kobiet zakażonych HIV.
Po wczesnym etapie
Po wczesnym stadium zakażenia HIV, wirus przechodzi do fazy zwanej klinicznym opóźnieniem, znanym również jako przewlekłe zakażenie HIV. Choć wirus pozostaje aktywny, jego liczba w organizmie jest znacznie niższa.
W fazie klinicznego opóźnienia wiele osób nie odczuwa żadnych objawów. Niektórzy mogą pozostać w tym stanie przez 10 lat lub dłużej, jeśli nie otrzymują leczenia. Inni mogą przejść przez ten etap szybciej.
Osoby, które otrzymują leczenie, mają znacznie większe szanse na utrzymanie się w tej fazie przez wiele lat. Terapia antyretrowirusowa (ART) pomaga kontrolować wirusa, co jest kluczowe dla zdrowia pacjenta.
Transmisja
HIV jest zakaźny i może być przenoszony na wiele sposobów. Najczęstszym sposobem transmisji wirusa jest kontakt seksualny oraz używanie zainfekowanych igieł lub strzykawek.
Wirus przenosi się przez zainfekowane płyny ustrojowe. Do płynów, które mogą przenosić HIV, należą:
- krew
- sperma
- przed-nasienny płyn
- płyny doodbytnicze
- płyny pochwowe
- mleko matki
Zakażenie może wystąpić, gdy te płyny wnikają do krwiobiegu lub stykają się z błonami śluzowymi lub uszkodzoną tkanką. Błony te znajdują się w odbytnicy, pochwie, penisie i ustach.
Matki mogą przenosić wirusa na dziecko w czasie ciąży, chociaż nie jest to regułą. Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że bez jakiejkolwiek interwencji medycznej ryzyko transmisji z matki na dziecko wynosi od 15 do 45 procent; z odpowiednim leczeniem może spaść poniżej 5 procent.
Kiedy ludzie są zaraźliwi?
We wczesnym stadium zakażenia HIV, wirus jest obecny w dużych ilościach we krwi i nasieniu, co sprawia, że osoba z HIV jest bardzo zakaźna. W tym etapie wirus rozprzestrzenia się znacznie łatwiej niż w późniejszych fazach.
W fazie klinicznego opóźnienia objawy mogą być mniej widoczne, ale osoba wciąż może przenosić wirusa. Jak podaje CDC, osoby w tej fazie, które przyjmują terapię antyretrowirusową, mają mniejsze ryzyko przekazania wirusa innym, ponieważ leczenie hamuje aktywność wirusa, utrzymując jego niski poziom we krwi.
Testowanie
Osoby, które podejrzewają, że mogły być narażone na HIV, powinny jak najszybciej wykonać test. Regularne testowanie zaleca się także osobom, które nie mają powodów do obaw o zakażenie.
Wczesna diagnoza HIV jest kluczowa dla zapobiegania poważnym problemom zdrowotnym. Gdy wirus zostanie zdiagnozowany, dostępne są skuteczne metody leczenia, które mogą znacząco zmniejszyć jego wpływ na zdrowie.
Wczesna diagnoza jest również niezbędna w kontekście zapobiegania rozprzestrzenianiu się wirusa. Osoby, które wiedzą, że są nosicielami HIV, mogą podjąć odpowiednie kroki, aby chronić innych.
Postęp w AIDS
Bez leczenia osoba z HIV może w końcu przejść do późnego stadium zakażenia, czyli AIDS. Objawy AIDS często współwystępują z innymi chorobami. Wiele poważnych objawów wynika z oportunistycznych zakażeń, które mogą zagrażać życiu pacjenta z powodu znacznego osłabienia układu odpornościowego.
Objawy AIDS obejmują:
- szybką utratę masy ciała
- silne nocne poty
- ciągłe gorączki
- ekstremalne zmęczenie
- niewyjaśnione osłabienie
- przedłużony obrzęk węzłów chłonnych w pachwinie, szyi lub pod pachami
- epizody biegunki trwające dłużej niż tydzień
- owrzodzenia w okolicy ust, narządów płciowych lub odbytu
- zapalenie płuc
- plamy na skórze lub pod skórą
- plamy wewnątrz jamy ustnej, nosa lub powiek
- utrata pamięci
- depresja
- inne zaburzenia neurologiczne
Nowe badania i odkrycia w 2024 roku
W 2024 roku badania nad HIV i AIDS wciąż przynoszą nowe, przełomowe odkrycia. Wiele z nich koncentruje się na skuteczności terapii preekspozycyjnej (PrEP) oraz postępach w szczepionkach przeciw HIV. PrEP, stosowany przez osoby wysokiego ryzyka, wykazuje znaczną skuteczność w zapobieganiu zakażeniu. Według nowych danych, osoby stosujące PrEP mają o 99% mniejsze ryzyko zakażenia HIV w porównaniu do osób, które nie stosują tej profilaktyki.
Badania kliniczne nad szczepionkami przeciw HIV również przyspieszają. Nowe podejścia, takie jak wykorzystanie mRNA, pokazują obiecujące wyniki w testach wstępnych. Wczesne wyniki sugerują, że szczepionki mogą wywoływać trwałą odpowiedź immunologiczną, co daje nadzieję na przyszłość w walce z HIV.
Dodatkowo, postępy w terapii genowej otwierają nowe możliwości leczenia osób już zakażonych wirusem. W badaniach nad edytowaniem genów w komórkach T pacjentów, pierwsze wyniki sugerują, że możliwe jest całkowite wyleczenie HIV, co stanowi przełomową zmianę w podejściu do walki z tym wirusem. Takie innowacje mogą zrewolucjonizować leczenie HIV i poprawić jakość życia pacjentów na całym świecie.