Co trzeba wiedzieć o chorobie zapalnej jelit?

Choroba zapalna jelit jest terminem parasolowym dla szeregu długoterminowych stanów, które obejmują stany zapalne przewodu pokarmowego lub jelit.

Według Crohna i zapalenia jelita grubego choroba zapalna jelit (IBD) dotyka do 1,6 miliona Amerykanów. Większość z tych osób diagnozuje się przed 30 rokiem życia.

IBD często mylony jest z zespołem jelita drażliwego (IBS), ale oba stany są różne. IBD jest poważniejszym stanem, który może prowadzić do wielu powikłań, w tym do uszkodzenia jelit i niedożywienia.

Rodzaje IBD

Dwa główne typy IBD to wrzodziejące zapalenie jelita grubego i choroba Crohna.

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego

Ten stan, który może dotknąć nawet 907,000 Amerykanów, powoduje stan zapalny jelita grubego (okrężnicy). Istnieją różne klasy wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, w zależności od jego lokalizacji i ciężkości:

Wrzodziejące zapalenie odbytu: Zapalenie ogranicza się do odbytnicy. To wydaje się być najłagodniejszą postacią wrzodziejącego zapalenia jelita grubego.
Uniwersalne zapalenie okrężnicy lub pancolitis: Zapalenie wpływa na całą okrężnicę.
Zapalenie proktoza: Zapalenie wpływa na odbytnicę i dolny koniec okrężnicy.
Dystalne zapalenie okrężnicy: Zapalenie rozciąga się od odbytnicy do lewego jelita grubego.
Ostre, ciężkie wrzodziejące zapalenie jelita grubego: rzadka postać, która wpływa na całą okrężnicę i powoduje ciężkie objawy i ból.

choroba Crohna

Choroba Leśniowskiego-Crohna może wpływać na dowolną część przewodu pokarmowego – od jamy ustnej do odbytu – chociaż najczęściej zajętymi obszarami są ostatni odcinek jelita cienkiego i okrężnicy.

Choroba Leśniowskiego-Crohna może dotknąć nawet 780 000 Amerykanów. Choroba może wystąpić w każdym wieku, ale najczęściej występuje u osób w wieku od 15 do 35 lat.

Podczas gdy wrzodziejące zapalenie jelita grubego i choroba Crohna są dwiema głównymi postaciami klasycznego IBD, inne typy obejmują limfocytowe zapalenie okrężnicy i kolagenowe zapalenie okrężnicy. Jeśli lekarze nie są w stanie odróżnić dwóch głównych typów IBD, choroba jest klasyfikowana jako nieokreślone zapalenie jelita grubego.

Przyczyny

Nie wiadomo, co powoduje IBD, ale wielu ekspertów uważa, że kilka czynników może odgrywać pewną rolę:

Funkcja immunologiczna: IBD może powstać, gdy nienormalna reakcja układu odpornościowego na bakterie, wirusy lub cząstki żywności wywoła reakcję zapalną w jelitach.
Genetyka: Odkryto powiązania między IBD a pewnymi mutacjami genów. Około 20 procent osób z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego ma bliskiego krewnego z IBD, ale nie ustalono konkretnego wzoru dziedziczności.
Bakterie lub wirusy: Badania powiązały zarówno enterowirusy, jak i enterowirusy z chorobą Leśniowskiego-Crohna.
Środowisko: Czynniki takie jak palenie tytoniu, doustne środki antykoncepcyjne, dieta, karmienie piersią, szczepienia, antybiotyki i inne zostały zbadane jako potencjalne przyczyny.

Czynniki ryzyka

Zidentyfikowano także szereg czynników ryzyka wystąpienia początku IBD, w tym:

Wiek: większość ludzi jest diagnozowanych przed 30 rokiem życia.
Pochodzenie etniczne: Żydzi kaukascy i aszkenazyjscy są bardziej zagrożeni niż inni.
Genetyka: Ludzie bliscy krewni z IBD są bardziej zagrożeni.
Lokalizacja: Ludzie żyjący na obszarach miejskich iw krajach uprzemysłowionych są częściej diagnozowani z IBD.
Leki: Stosowanie niektórych leków, takich jak izotretinoina lub niesteroidowe leki przeciwzapalne, może zwiększać ryzyko.
Palenie: Palacze są bardziej narażone na rozwój choroby Leśniowskiego-Crohna, chociaż wrzodziejące zapalenie jelita grubego dotyka głównie niepalących.

Objawy

Objawy różnią się w zależności od umiejscowienia i ciężkości choroby, a także od rodzaju choroby. Poniższe objawy są wspólne dla obu rodzajów IBD:

krew w stolcu
biegunka
zmęczenie
gorączka
brak apetytu
nudności
bolesne lub trudne wypróżnienia
ropa lub śluz w stolcu
ból brzucha i skurcze
wymioty
utrata masy ciała

IBD może również wiązać się z objawami, które nie wydają się być związane z układem trawiennym, takimi jak:

artretyzm
rakowe owrzodzenie w jamie ustnej
zapalenie oczu
schorzenia skóry

Dzieci z IBD mogą również doświadczać zaburzeń wzrostu.

Osoby cierpiące na IBD mogą doświadczać okresów, w których objawy nasilają się – zwane rzutami lub nawrotami choroby – oraz okresów z niewielkimi lub brakiem objawów, zwanych remisją. Flary różnią się pod względem ich liczby, intensywności i czasu trwania.

Celem leczenia jest doprowadzenie IBD do stanu remisji i utrzymanie go tak długo, jak to możliwe.

Komplikacje

Wiele powikłań wiąże się z IBD – niektóre z nich mogą zagrażać życiu. Możliwe powikłania choroby Leśniowskiego-Crohna obejmują:

niedrożność jelit
rak jelita grubego
przetoki, nieprawidłowe tunele w jelitach
niedożywienie

Możliwe powikłania wrzodziejącego zapalenia jelita grubego obejmują:

rak jelita grubego
piorunujące zapalenie jelita grubego, w którym normalne skurcze ściany jelita zatrzymują się czasowo
dziura lub łza w jelicie grubym
Zwężenia lub zwężenie okrężnicy
toksyczny megacolon, w którym obrzęk i uwięziony gaz mogą prowadzić do pęknięcia okrężnicy, posocznicy i wstrząsu

Diagnoza

Aby zdiagnozować IBD, lekarz zleci pełną historię medyczną przed zamówieniem jednego lub więcej testów diagnostycznych. Typy testów obejmują:

próbka kału
badania krwi w celu wykrycia anemii lub infekcji
Promienie Roentgena, jeśli podejrzewa się poważne powikłanie
tomografia komputerowa
MRI skanuje, aby wykryć przetoki w obszarze jelita cienkiego lub odbytu

Można również zastosować zabiegi endoskopowe. Elastyczna sonda z przymocowaną kamerą jest wkładana przez odbyt. Procedury te pomagają w wykryciu uszkodzeń jelit i pozwalają lekarzowi pobrać niewielką próbkę tkanki do zbadania. Typowe procedury endoskopowe zwykle obejmują:

kolonoskopia – aby zbadać całą okrężnicę
elastyczna sigmoidoskopia – aby zbadać ostatni odcinek okrężnicy
górna endoskopia – badanie przewodu pokarmowego, żołądka i pierwszej części jelita cienkiego

Endoskopia kapsułki to kolejna opcja. Ta procedura wymaga połknięcia kapsułki, w której znajduje się kamera, co pozwala lekarzowi zbadać jelito cienkie.

Leczenie

Nie ma lekarstwa na IBD. Celem leczenia jest zmniejszenie objawów, uzyskanie i utrzymanie remisji oraz uniknięcie powikłań. Najbardziej powszechnymi dostępnymi terapiami są leki i zabiegi chirurgiczne.

Lek

Lekarze mogą przepisywać leki, poczynając od łagodniejszych i podejmując bardziej agresywne leczenie.

Leki przeciwzapalne: leki 5-ASA są zazwyczaj pierwszą linią obrony przed objawami IBD. Redukują stany zapalne w jelitach i mogą pomóc osiągnąć i utrzymać remisję.
Kortykosteroidy: Szybko działające steroidy przeciwzapalne, które mogą być przepisywane, jeśli łagodniejsza klasa środków przeciwzapalnych nie jest skuteczna. Są one używane wyłącznie do leczenia rac i nie powinny być stosowane długoterminowo.
Supresory odpornościowe: działają w ten sposób, że układ odpornościowy nie atakuje komórki jelit, co prowadzi do zmniejszenia stanu zapalnego. Może to potrwać do 3 miesięcy, zanim zadziałają i spowodować szereg skutków ubocznych, takich jak zwiększona podatność na zakażenie.
Terapie biologiczne: Przeciwciała skierowane przeciwko określonym substancjom odpowiedzialnym za stan zapalny w organizmie.

Ponadto inne leki zalecane dla osób z IBD mogą obejmować:

antybiotyki
leki przeciwbiegunkowe
środki przeczyszczające
suplementy witaminowe i mineralne, w przypadkach niedoborów żywieniowych związanych z IBD

Chirurgia

W niektórych przypadkach operacja może być konieczna w leczeniu objawów IBD i powikłań. Może być zalecana operacja poszerzenia wąskiego jelita lub usunięcia przetok.

Osoby z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego mogą poddać się operacji usunięcia okrężnicy i odbytnicy. Osoby z chorobą Leśniowskiego-Crohna mogą poddać się zabiegowi usunięcia niektórych części jelit.

Zarządzanie

Uważa się, że pewne czynniki dietetyczne i styl życia pogarszają objawy IBD. Dokonywanie pozytywnych zmian w tych obszarach może pomóc w radzeniu sobie z objawami, redukowaniu odblasków, a nawet utrzymywania remisji.

Dieta

Środki żywieniowe, które mogą być korzystne dla osób z IBD obejmują:

prowadzenie dziennika żywności w celu śledzenia, czy pewne objawy są związane z niektórymi pokarmami
ograniczenie spożycia produktów mlecznych
ograniczenie przyjmowania pokarmów o wysokiej zawartości tłuszczu
ograniczanie lub unikanie pikantnych potraw, kofeiny i alkoholu
ograniczenie pokarmów bogatych w błonnik, zwłaszcza w przypadku zwężenia jelit
jedząc częste małe posiłki, a nie kilka dużych
picie dużej ilości wody
przyjmowanie suplementów witaminowych i mineralnych, aby zapobiec niedoborom

Naprężenie

Wiele osób cierpiących na IBD twierdzi, że doświadcza poważniejszych objawów w okresach stresu. Uczenie się radzenia sobie ze stresem może pomóc zmniejszyć liczbę i nasilenie tego rodzaju nawrotów.

Techniki radzenia sobie ze stresem obejmują ćwiczenia, medytację, ćwiczenia oddechowe, progresywne rozluźnienie mięśni oraz angażowanie się w hobby i inne przyjemne czynności.

Palenie

Wykazano, że palenie tytoniu ma negatywny wpływ na osoby cierpiące na chorobę Leśniowskiego-Crohna. Nie tylko pali czynnik ryzyka rozwoju choroby, ale także nasila objawy.

Niektóre badania sugerują, że palenie może przynieść korzyści osobom z wrzodziejącym zapaleniem okrężnicy, ale ryzyko dla zdrowia związane z paleniem znacznie przewyższa wszelkie korzyści.

Wsparcie emocjonalne

IBD może wywierać emocjonalny wpływ na osoby z tą chorobą, szczególnie w ciężkich przypadkach. Dlatego ważne jest posiadanie dobrej sieci wsparcia wśród rodziny i przyjaciół.

Osoby z IBD mogą rozważyć dołączenie do grupy wsparcia IBD lub uczestnictwo w sesjach doradczych, które mogą okazać się korzystne.

Zapobieganie

Ponieważ dokładna przyczyna IBD nie jest jeszcze znana, trudno jest wiedzieć, jak najlepiej temu zapobiec.

Czynniki genetyczne związane z IBD są poza kontrolą osoby, ale możliwe jest zmniejszenie ryzyka poprzez spożywanie zdrowej diety, rzucenie palenia i regularne ćwiczenia.

Perspektywy

Chociaż nie ma lekarstwa na IBD, można nim zarządzać za pomocą interwencji medycznych i zmian stylu życia.

Przy skutecznym leczeniu około 50 procent osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna będzie w stanie remisji lub będzie miało łagodne objawy w ciągu następnych 5 lat. Około 45 procent osób w remisji nie doświadczy nawrotu w ciągu następnego roku.

W każdym roku 48 procent osób z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego jest w remisji, a 30 procent ma łagodne objawy. Im dłużej ktoś pozostaje w stanie remisji, tym mniej prawdopodobne jest, że doświadczy on w następnym roku wybuchu.

Śmierć z powodu IBD lub jej powikłań jest rzadkością. Ludzie z chorobą Leśniowskiego-Crohna mają tylko nieznacznie wyższy ogólny wskaźnik umieralności niż ogólna populacja. Osoby z łagodnym lub umiarkowanym wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego nie mają większego ryzyka.

Jeśli ludzie doświadczają ciągłych zmian w nawykach jelitowych lub jakichkolwiek innych objawach IBD, powinni skonsultować się z lekarzem.