Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłym (długoterminowym) stanem, który powoduje stan zapalny przewodu pokarmowego. Jest to rodzaj zapalnej choroby jelit. Choroba Leśniowskiego-Crohna może być bolesna, wyniszczająca, a czasami zagrażająca życiu.
Choroba Leśniowskiego-Crohna, zwana także zapaleniem jelita krętego lub zapaleniem jelit, może wpływać na każdą część jelita od ust aż do odbytu. Jednak w większości przypadków dotyczy to dolnej części jelita cienkiego – jelita krętego.
Objawy mogą być nieprzyjemne. Należą do nich wrzody jelitowe, dyskomfort i ból.
Według Centrów Kontroli i Zapobiegania Chorób choroba Leśniowskiego-Crohna dotyka 26-199 osób na 100 000 osób. Chociaż choroba Crohna zazwyczaj rozpoczyna się w wieku od 15 do 40 lat, może rozpocząć się w każdym wieku.
Objawy
Objawy choroby Leśniowskiego-Crohna różnią się w zależności od tego, która część jelita jest dotknięta. Objawy często obejmują:
- Ból: Poziom bólu jest różny u poszczególnych osób i zależy od miejsca występowania stanu zapalnego w jelitach. Najczęściej ból odczuwany jest w dolnej prawej części brzucha.
- Wrzody w jelitach: wrzody są surowymi obszarami jelit, które mogą krwawić. Jeśli krwawią, pacjent może zauważyć krew w stolcu.
- Wrzody ust: To częsty objaw.
- Biegunka: może wahać się od łagodnego do ciężkiego. Czasami może występować śluz, krew lub ropa. Pacjent może odczuwać pragnienie, aby przejść, ale nic nie wychodzi.
- Zmęczenie: Ludzie często czują się bardzo zmęczeni. Gorączka jest również możliwa podczas zmęczenia.
- Zmieniony apetyt: może być czas, kiedy apetyt jest bardzo niski.
- Utrata masy ciała: Może to wynikać z utraty apetytu.
- Niedokrwistość: utrata krwi może prowadzić do anemii.
- Krwawienie odbytnicy i szczeliny odbytu: Skóra odbytu zostaje popękana, co prowadzi do bólu i krwawienia.
Inne możliwe objawy:
- artretyzm
- zapalenie błony naczyniowej oka (zapalenie oka)
- wysypka i zapalenie skóry
- zapalenie wątroby lub przewodu żółciowego
- opóźniony wzrost lub rozwój seksualny u dzieci
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego a choroba Leśniowskiego-Crohna
Podczas gdy wrzodziejące zapalenie jelita grubego powoduje zapalenie i wrzody w górnej warstwie wyściółki jelita grubego, wszystkie warstwy jelita mogą być w stanie zapalnym i wrzody w chorobie Leśniowskiego-Crohna.
Ponadto zapalenie występuje w chorobie Leśniowskiego-Crohna w dowolnym miejscu wzdłuż jelita; we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego pojawia się tylko w jelicie grubym (okrężnicy i odbytnicy).
Pacjenci chorego na chorobę Crohna mogą mieć normalne zdrowe sekcje pomiędzy chorymi częściami, podczas gdy we wrzodziejącym zapaleniu okrężnicy uszkodzenie pojawia się w ciągłym schemacie.
Dieta
Dzieci chore na chorobę Leśniowskiego-Crohna mogą potrzebować wysokokalorycznych preparatów płynnych, zwłaszcza jeśli wpływają one na ich wzrost.
Większość pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna twierdzi, że następujące pokarmy mogą nasilać biegunkę i skurcze:
- duże ziarna
- nabiał
- pikantne jedzenie
- alkohol
Niektórzy nie mają ochoty na jedzenie. W ciężkich przypadkach mogą potrzebować dożylnie przez krótki czas.
Leczenie
Leczenie może obejmować leki, zabiegi chirurgiczne i suplementy diety.
Celem jest kontrolowanie stanu zapalnego, poprawianie problemów żywieniowych i łagodzenie objawów.
Nie ma lekarstwa na chorobę Leśniowskiego-Crohna, ale niektóre zabiegi mogą pomóc w zmniejszeniu liczby przypadków nawrotów.
Leczenie choroby Leśniowskiego-Crohna zależy od:
- gdzie znajduje się zapalenie
- nasilenie choroby
- powikłania
- odpowiedź pacjenta na poprzednie leczenie nawracających objawów
Niektórzy ludzie mogą mieć długie okresy, nawet lata, bez żadnych objawów. Jest to znane jako remisja. Jednak zwykle będą nawroty.
Ponieważ okresy remisji różnią się tak bardzo, może być trudno wiedzieć, jak skuteczne było leczenie. Nie można przewidzieć, jak długo potrwa okres remisji.
Leki na chorobę Leśniowskiego-Crohna
- Leki przeciwzapalne – lekarz najprawdopodobniej zacznie od mesalaminy (sulfasalazyny), która pomaga kontrolować stan zapalny.
- Kortyzon lub steroidy – kortykosteroidy to leki zawierające kortyzon i steroidy.
- Leki immunosupresyjne – leki te zmniejszają odpowiedź immunologiczną pacjenta. Lekarz może przepisać 6-merkaptopurynę lub pokrewny lek, azatioprynę. Działania niepożądane obejmują wymioty, nudności i słabszą odporność na infekcje.
- Infliksymab (Remicade) – blokuje reakcję zapalną organizmu.
- Antybiotyki – przetoki, zwężenia lub wcześniejsza operacja mogą powodować przerost bakterii. Lekarze będą na ogół leczyć to przepisując ampicylinę, sulfonamid, cefalosporynę, tetracyklinę lub metronidazol.
- Przeciwbiegunkowe i płynne zamienniki – gdy stan zapalny ustąpi, biegunka zwykle staje się mniejszym problemem. Jednak czasami pacjent może potrzebować czegoś na biegunkę i ból brzucha.
Chirurgia
Większość pacjentów z chorobą Crohna może w pewnym momencie wymagać operacji. Kiedy leki nie kontrolują już objawów, jedynym rozwiązaniem jest działanie. Chirurgia może złagodzić objawy, które nie reagują na leki, lub poprawić komplikacje, takie jak ropień, perforacja, krwawienie i zablokowanie.
Usuwanie części jelita może pomóc, ale nie leczy choroby Leśniowskiego-Crohna. Zapalenie często powraca do miejsca, w którym usunięto dotkniętą część jelita. Niektórzy chorzy na chorobę Leśniowskiego-Crohna mogą wymagać więcej niż jednej operacji podczas ich życia.
W niektórych przypadkach konieczna jest kolektomia, w której usunięta zostaje cała okrężnica. Chirurg wykona mały otwór przed ścianą brzucha, a koniec jelita krętego zostanie doprowadzony do powierzchni skóry, tworząc otwór zwany stomią. Kał wychodzi z ciała przez stomię. Worek zbiera kał.Lekarze twierdzą, że pacjent ze stomią może prowadzić normalne i aktywne życie.
Jeśli chirurg może usunąć chorobową część jelita, a następnie ponownie połączyć jelito, nie jest potrzebna stomia.
Pacjent i lekarz muszą bardzo ostrożnie rozważyć operację. Nie jest odpowiedni dla wszystkich. Pacjent musi pamiętać, że po operacji choroba powróci.
Większość osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna może prowadzić normalne i aktywne życie, utrzymywać pracę, wychowywać rodziny i skutecznie funkcjonować.
Przyczyny
Dokładna przyczyna choroby Leśniowskiego-Crohna jest niejasna, ale uważa się, że wynika ona z nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego.
Teoria mówi, że układ odpornościowy atakuje żywność, dobre bakterie i korzystne substancje, tak jakby były niepożądanymi substancjami.
Podczas ataku białe krwinki gromadzą się w wyściółce jelita, a to nagromadzenie wywołuje stan zapalny. Zapalenie prowadzi do owrzodzeń i uszkodzenia jelit.
Jednak nie jest jasne, czy nieprawidłowy układ odpornościowy powoduje chorobę Leśniowskiego-Crohna, czy wynika z niego.
Do czynników, które mogą zwiększać ryzyko zapalenia należą:
- czynniki genetyczne
- układ odpornościowy jednostki
- czynniki środowiskowe
Około 3 na 20 osób z chorobą Crohna ma bliskiego krewnego z tą chorobą. Jeśli identyczny bliźniak cierpi na chorobę Leśniowskiego-Crohna, drugi bliźniak ma 70 procent szansy na jego posiadanie.
Bakteria lub wirus może odgrywać pewną rolę. bakterie zostały powiązane na przykład z chorobą Leśniowskiego-Crohna.
Palenie jest kolejnym czynnikiem ryzyka.
Diagnoza
Lekarz zapyta pacjenta o wszelkie oznaki i objawy. Fizyczne badanie może ujawnić guzek w jamie brzusznej, powstały, gdy pętle zapalnych jelit utknęłyby razem.
Poniższe testy mogą pomóc w diagnozie:
- badania stolca i krwi
- biopsja
- sigmoidoskopia, w której do zbadania jelita grubego wykorzystuje się krótką, elastyczną rurkę (sigmoidoskop)
- kolonoskopia, w której do zbadania okrężnicy używana jest długa, elastyczna rurka (kolonoskopia)
- endoskopia, jeśli objawy wystąpią w górnej części jelita. Długi, cienki, elastyczny teleskop (endoskop) przechodzi przez przełyk do żołądka.
- Badanie CT lub badanie rentgenowskie z użyciem lewatywy barowej w celu ujawnienia zmian wewnątrz jelit
Komplikacje
Jeśli objawy są ciężkie i częste, prawdopodobieństwo powikłań jest większe. Następujące komplikacje mogą wymagać operacji:
- krwotok wewnętrzny
- zwężenie, w którym zwęża się część jelita, powodując nagromadzenie blizny oraz częściowe lub całkowite zablokowanie jelita
- perforacja, gdy w ściance jelita powstaje mała dziura, z której może wyciekać zawartość, powodują infekcje lub ropnie
- przetoki, gdy kanał tworzy się między dwiema częściami jelita
Mogą również być:
- uporczywy niedobór żelaza.
- problemy z absorpcją żywności.
- nieznacznie wyższe ryzyko zachorowania na raka jelita grubego.
