Nastolatkom od dawna powtarza się, że aktywność fizyczna i uprawianie sportu są korzystne dla ich zdrowia. Jednak najnowsze badania pokazują, że nadmiar sportu może negatywnie wpływać na ich samopoczucie, podobnie jak zbyt mała ilość ruchu.
Amerykański Departament Zdrowia i Opieki Społecznej zaleca, aby młodzież w wieku od 6 do 17 lat codziennie podejmowała co najmniej 60 minut aktywności fizycznej, co przekłada się na 7 godzin tygodniowo.
Jednak badania przeprowadzone przez naukowców ze Szwajcarii i Kanady, opublikowane w renomowanym czasopiśmie, sugerują, że optymalna ilość aktywności fizycznej dla nastolatków wynosi około 14 godzin tygodniowo. Co zaskakujące, przekroczenie tej granicy może być szkodliwe dla ich zdrowia.
Aby uzyskać te wyniki, badacze przebadali 1245 nastolatków w wieku od 16 do 20 lat w Szwajcarii. Uczestnicy zostali poproszeni o wypełnienie ankiety dotyczącej ich demografii, wzrostu, masy ciała, statusu społeczno-ekonomicznego, aktywności sportowej, urazów oraz ogólnego samopoczucia.
Dobrostan uczestników oceniano za pomocą wskaźnika dobrego samopoczucia opracowanego przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), który umożliwia uzyskanie wyników w zakresie od 0 do 25. Wynik poniżej 13 wskazuje na złe samopoczucie.
Wśród uczestników 50,4% stanowili mężczyźni, a ich średni wiek wynosił 17,95 lat. Prawie 9% z nich borykało się z nadwagą lub otyłością. Średnia ocena dobrostanu dla całej grupy wyniosła 17.
Naukowcy podzielili aktywność sportową na cztery kategorie: niską (0-3,5 godziny tygodniowo), średnią (3,6-10,5 godziny), wysoką (10,6-17,5 godziny) oraz bardzo wysoką (ponad 17,5 godziny).
Niską aktywność sportową odnotowano u 35% badanych, 41,5% miało średnią aktywność, 18,5% wysoką, a 5% bardzo wysoką.
Bardzo wysoka aktywność «tak samo zła» jak mała aktywność
Badacze odkryli, że uczestnicy w grupach o niskim i bardzo wysokim poziomie aktywności mieli ponad dwukrotnie większe ryzyko uzyskania wyniku dobrego samopoczucia poniżej 13 w porównaniu do osób z grupy średniej.
Naukowcy sugerują, że istnieje «odwrócona krzywa U», która ilustruje związek między tygodniowym czasem treningu a dobrym samopoczuciem. Stwierdzili, że najwyższe wyniki dobrego samopoczucia uzyskali ci, którzy wykonywali około 14 godzin aktywności fizycznej tygodniowo, natomiast przekroczenie tej granicy skutkowało obniżonymi punktami dobrego samopoczucia.
W komentarzu do swoich odkryć naukowcy podkreślili:
«Aktywność fizyczna ma pozytywny wpływ na samopoczucie emocjonalne, a także na objawy depresji, lęku i stresu, poprawiając jednocześnie samoocenę i zdolności poznawcze u dzieci i młodzieży.»
Okazuje się, że sportowa dyscyplina, która wcześniej była postrzegana jako czynnik ochronny, staje się czynnikiem ryzyka dla złego samopoczucia, gdy młodzież ćwiczy ponad dwa razy więcej niż 7 zalecanych godzin w tygodniu.
Badacze zwracają uwagę na konieczność monitorowania poziomu aktywności sportowej nastolatków przez lekarzy, którzy powinni również pytać ich o samopoczucie.
«Niezależnie od tego, czy podejmą decyzję o kontynuowaniu praktyki, ci młodzi ludzie prawdopodobnie potrzebują wsparcia oraz bliższej obserwacji ich zdrowia i samopoczucia. Nasze wyniki mogą być pomocne w opracowywaniu rekomendacji dotyczących praktyki sportowej dla nastolatków,» dodają.
Niedawno ukazały się również badania sugerujące, że regularna aktywność fizyczna może znacząco wpłynąć na wyniki akademickie nastolatków. W miarę jak coraz więcej dowodów potwierdza tę tezę, warto zwrócić uwagę na zrównoważony rozwój młodzieży, który łączy sport z edukacją, a także uwzględnia indywidualne potrzeby każdego nastolatka.
W 2024 roku, świadome podejście do aktywności fizycznej wśród nastolatków staje się kluczowe. Powinno ono opierać się na równowadze między ilością a jakością treningu, uwzględniając nie tylko korzyści zdrowotne, ale również psychiczne. Warto inwestować w programy wspierające młodzież w wypracowywaniu zdrowych nawyków, które przetrwają całe życie.
