Infekcja dróg moczowych (UTI) to schorzenie wywołane przez bakterie, które może wystąpić w różnych częściach układu moczowego, obejmując nerki, moczowody, pęcherz moczowy oraz cewkę moczową. Choć UTI jest powszechnym problemem zdrowotnym u kobiet, mężczyźni również są narażeni na ten stan, choć rzadziej. Szacuje się, że około 3% mężczyzn doświadcza UTI każdego roku. Dla większości z nich, zwłaszcza młodszych, UTI nie jest czymś, co ich dotyka.
Kiedy jednak UTI wystąpi u mężczyzn, często uznaje się je za bardziej skomplikowane i może prowadzić do poważniejszych problemów, takich jak zakażenie nerek. W artykule omówimy objawy, przyczyny oraz metody leczenia tego stanu.
Objawy
Mężczyźni z UTI mogą nie odczuwać żadnych objawów. Kiedy jednak objawy się pojawiają, mogą obejmować:
- ból podczas oddawania moczu,
- częste parcie na mocz,
- trudności z rozpoczęciem oddawania moczu,
- osłabiony strumień moczu lub jego wyciek,
- nagłą potrzebę oddania moczu,
- uwalnianie jedynie niewielkiej ilości moczu,
- krew w moczu,
- ból w dolnej części brzucha,
- mętny mocz o intensywnym zapachu.
Mężczyźni z bardziej skomplikowanym przebiegiem UTI mogą również doświadczać objawów takich jak:
- gorączka,
- dreszcze,
- nudności,
- wymioty,
- ból pleców.
Te objawy mogą wskazywać na to, że infekcja rozprzestrzeniła się na nerki, co jest poważnym stanem wymagającym natychmiastowej interwencji medycznej.
Przyczyny i czynniki ryzyka
UTI u mężczyzn najczęściej wywoływane są przez bakterie. Starsi mężczyźni, zwłaszcza ci powyżej 50. roku życia, są bardziej narażeni na UTI, często z powodu bakterii, które naturalnie występują w ich organizmach. U młodszych mężczyzn UTI mogą być wynikiem infekcji przenoszonych drogą płciową (STI).
Infekcja rozwija się, gdy bakterie dostają się do układu moczowego przez cewkę moczową i zaczynają się namnażać. Mężczyźni są mniej podatni na UTI niż kobiety, ponieważ mają dłuższe cewki moczowe, co oznacza, że bakterie muszą pokonać większą odległość, aby dotrzeć do pęcherza.
Ryzyko wystąpienia UTI wzrasta w przypadku:
- cukrzycy,
- kamieni nerkowych,
- powiększonej prostaty,
- nienormalnego zwężenia cewki moczowej,
- niemożności kontrolowania oddawania moczu,
- trudności w całkowitym opróżnieniu pęcherza,
- niedoboru płynów,
- braku obrzezania,
- wcześniejszych UTI,
- nieprawidłowości w układzie moczowym,
- stosunku analnym,
- osłabionym układzie odpornościowym,
- procedurach związanych z układem moczowym.
Do takich procedur należy wprowadzenie cewnika lub cystoskopia, która pozwala na ocenę stanu pęcherza i cewki moczowej.
Czy mężczyźni mogą uzyskać ZUM od kobiet?
Tak, mężczyźni mogą zakażać się UTI od kobiet, jednak jest to rzadkością. Większość przypadków UTI u mężczyzn wynika z bakterii, które są już obecne w ich organizmach.
Diagnoza
Diagnoza UTI u mężczyzn zazwyczaj obejmuje badanie fizykalne, analizę historii choroby oraz testy laboratoryjne.
Podczas badania lekarz może:
- sprawdzić parametry życiowe,
- zbadać brzuch, okolice pęcherza oraz plecy,
- przeprowadzić badanie genitaliów.
Ważnym elementem diagnozy jest również zebranie szczegółowej historii medycznej, w tym informacji o wcześniejszych UTI.
Testy laboratoryjne pomagają potwierdzić diagnozę, ponieważ objawy UTI mogą być podobne do tych występujących w innych schorzeniach. Zazwyczaj wymagana jest próbka moczu do analizy pod kątem obecności bakterii i ropy.
Mężczyźni mogą być proszeni o oddanie próbki moczu, a proces ten wymaga oczyszczenia cewki moczowej przed pobraniem próbki. Próbka powinna być natychmiast dostarczona do laboratorium lub przechowywana w lodówce.
Dodatkowo, lekarz może zlecić wykonanie testu pręta moczowego, który polega na zanurzeniu paska w próbce moczu. Zmiana koloru paska wskazuje na obecność infekcji.
W przypadku pacjentów z historią kamieni nerkowych lub innych schorzeń, lekarz może zlecić badania obrazowe.
Leczenie
Leczenie UTI u mężczyzn zazwyczaj wymaga zastosowania antybiotyków, aby zapobiec rozprzestrzenieniu się infekcji na nerki. Czas trwania leczenia wynosi od 3 dni do 6 tygodni, w zależności od stopnia komplikacji, ale zazwyczaj trwa co najmniej 7 dni.
Leki na receptę
Możliwe leki przepisane przez lekarza to:
- antybiotyki, takie jak nitrofurantoina (Macrobid), fluorochinolony, trimetoprim-sulfametoksazol (Bactrim), fosfomycyna,
- leki przeciwgorączkowe,
- leki przeciwbólowe, w tym fenazyopirydyna.
W przypadku bardziej skomplikowanych infekcji może być konieczne przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego, który może obejmować usunięcie tkanki zapalnej lub drenaż obszarów dróg moczowych.
Domowe metody
Oprócz leczenia farmakologicznego, istnieją również domowe sposoby, które mogą wspierać proces zdrowienia:
- Picie dużej ilości płynów, zwłaszcza wody, aby stymulować oddawanie moczu i wspomagać usuwanie bakterii z organizmu.
- Picie soku żurawinowego. Chociaż nie ma naukowych dowodów na skuteczność soku żurawinowego w leczeniu UTI, niektóre substancje w nim zawarte mogą utrudniać bakteriom przyleganie do ścian dróg moczowych.
Zapobieganie
Mężczyźni mogą podjąć szereg działań, aby zredukować ryzyko wystąpienia UTI:
- częste opróżnianie pęcherza,
- spożywanie dużej ilości płynów, zwłaszcza wody,
- dokładne mycie okolicy pod napletkiem, jeśli nie są obrzezani,
- staranna higiena genitaliów przed i po stosunku,
- czyszczenie od przodu do tyłu podczas korzystania z toalety,
- stosowanie prezerwatyw podczas seksu,
- oddawanie moczu po stosunku, aby usunąć potencjalne bakterie.
Perspektywy
UTI są rzadkie u dorosłych mężczyzn, co wynika z dłuższej długości cewki moczowej oraz właściwości przeciwbakteryjnych płynu sterczowego. Częstość występowania UTI wzrasta wraz z wiekiem. Objawy kliniczne UTI u mężczyzn są podobne do tych u kobiet i obejmują bolesne oraz częste oddawanie moczu.
ZUM u mężczyzn zazwyczaj wymagają co najmniej 7 dni leczenia antybiotykami, aby zapobiec możliwym powikłaniom. Warto pamiętać, że odpowiednia profilaktyka i szybka reakcja na objawy mogą znacznie zmniejszyć ryzyko i poprawić jakość życia.
Nowe badania i zalecenia w 2024 roku
W 2024 roku pojawiły się nowe badania dotyczące UTI u mężczyzn, wskazujące na rosnące znaczenie diagnostyki opartej na technologii. Wykorzystanie analizy genomu w identyfikacji patogenów staje się kluczowe w leczeniu UTI, dzięki czemu lekarze mogą dostosować terapie do indywidualnych potrzeb pacjentów.
Dodatkowo, badania wykazały, że wprowadzenie zmian w stylu życia, takich jak regularne ćwiczenia fizyczne oraz zdrowa dieta, mogą znacząco obniżyć ryzyko wystąpienia UTI. Naukowcy zalecają również zwiększenie spożycia probiotyków, które mogą wspierać zdrową florę bakteryjną układu moczowego.
Warto również zauważyć, że w 2024 roku skoncentrowano się na edukacji pacjentów, aby byli świadomi objawów UTI oraz metod ich zapobiegania. Świadomość społeczna na temat UTI u mężczyzn zyskuje na znaczeniu, co może prowadzić do wcześniejszej diagnostyki i skuteczniejszego leczenia.
