Miód to słodki płyn, który powstaje dzięki niezwykłej pracy pszczół, które zbierają nektar z kwiatów. Klasyfikacja miodu opiera się na jego kolorze — jasny, złoty bursztyn często osiąga wyższe ceny niż ciemniejsze odmiany. Warto zauważyć, że smak miodu zależy od rodzaju kwiatu, którego nektar został użyty.
Na rynku dostępne są zarówno surowe, jak i pasteryzowane formy miodu. Surowy miód, pozyskiwany bezpośrednio z ula, zachowuje śladowe ilości drożdży, wosku i pyłków. Spożywanie lokalnego surowego miodu może wspierać walkę z alergiami sezonowymi, dzięki regularnemu narażeniu na lokalne pyłki. Z kolei miód pasteryzowany poddawany jest obróbce cieplnej, co eliminuje zanieczyszczenia.
Miód charakteryzuje się wysoką zawartością monosacharydów, takich jak fruktoza i glukoza, które stanowią około 70-80% jego składu. Oprócz słodkiego smaku, miód posiada właściwości antyseptyczne i antybakteryjne. Współczesna medycyna odkryła jego zastosowanie w terapii chronicznych ran oraz w walce z infekcjami.
W artykule przyjrzymy się również krótkiej historii miodu w tradycyjnej medycynie oraz niektórym z jego potencjalnych korzyści zdrowotnych.
Szybkie fakty dotyczące miodu:
- Miód wspiera proces gojenia ran oraz wykazuje działanie przeciwbakteryjne.
- Stosowany w medycynie od ponad 5000 lat.
- Miód może być zastępnikiem cukru w diecie, ale może wpłynąć na brązowienie i wilgotność potraw.
- Nie należy podawać miodu dzieciom poniżej 12. miesiąca życia.
Korzyści
Współczesne badania dostarczają dowodów na wiele tradycyjnych zastosowań miodu.
1) Leczenie ran i oparzeń
Pojawiły się liczne raporty o pozytywnych efektach stosowania miodu w leczeniu ran. W przeglądzie badań wskazano, że miód może pomóc w terapii oparzeń. Główny autor badania zauważył, że «miejscowy miód jest tańszą alternatywą w porównaniu do innych interwencji, zwłaszcza doustnych antybiotyków, które mogą wiązać się z niepożądanymi skutkami ubocznymi».
Jednak nadal brak jest solidnych dowodów na potwierdzenie tej tezy. Niektóre badania wykazały, że stosowanie miodu medycznego do ran nie przynosi korzyści w porównaniu do standardowych antybiotyków u pacjentów poddawanych dializie.
Miód nigdy nie powinien być podawany małym dzieciom, ponieważ może prowadzić do zatrucia jadem kiełbasianym, rzadkiego, lecz poważnego zatrucia pokarmowego.
2) Skrócenie czasu trwania biegunki
Oparte na badaniach dowody sugerują, że miód może zmniejszać nasilenie i czas trwania biegunki. Ponadto, miód wspiera zwiększone spożycie potasu i wody, co jest szczególnie istotne w trakcie biegunki.
Badania przeprowadzone w Lagos w Nigerii pokazały, że miód może blokować działanie patogenów wywołujących biegunkę.
3) Zapobieganie refluksowi kwasu
Ostatnie badania ujawniają, że miód może zmniejszać cofanięcie się kwasu żołądkowego oraz niestrawionego jedzenia przez pokrywanie przełyku i żołądka, co zmniejsza ryzyko refluksu żołądkowo-przełykowego (GERD), który prowadzi do stanów zapalnych i zgagi.
4) Walka z infekcjami
W 2010 roku naukowcy z Academic Medical Center w Amsterdamie wykazali, że zdolność miodu do zwalczania bakterii wiąże się z białkiem zwanym defensyną-1.
Najnowsze badania sugerują, że miód manuka wykazuje właściwości, które mogą zapobiegać osadzaniu się bakterii w organizmie, co jest szczególnie ważne w kontekście ciężkiej biegunki i chorób zakaźnych.
Niektóre badania wskazują, że miód manuka może być skuteczny w leczeniu zakażeń MRSA.
Dr Jenkins podsumował: «Manuka i inne miody znane są z właściwości gojących rany i antybakteryjnych, ale mechanizm ich działania wciąż pozostaje tajemnicą. Gdyby udało nam się zrozumieć, jak miód manuka hamuje MRSA, mógłby stać się powszechnie stosowanym środkiem w terapii zakażeń bakteryjnych opornych na antybiotyki.»
Miód manuka może także pomóc w odwróceniu oporności bakterii na antybiotyki, co zostało udowodnione w badaniach opublikowanych w czasopiśmie. Wykazał on działanie przeciwko szczepom opornym na wiele różnych leków.
Co więcej, badanie porównujące miód z placebo w łagodzeniu nocnego kaszlu u dzieci wykazało, że miód jest skuteczniejszy. Naukowcy stwierdzili: «Rodzice ocenili miód jako bardziej efektywny niż syrop na kaszel, łagodząc objawy nocnego kaszlu i trudności ze snem u dzieci z infekcjami górnych dróg oddechowych.»
W badaniach potwierdzono, że naturalny miód jest równie skuteczny jak roztwór antyseptyczny w redukcji zakażeń ran. Istnieje wiele dowodów na zastosowanie miodu jako środka wspomagającego walkę z infekcjami.
5) Łagodzenie objawów przeziębienia i kaszlu
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca miód jako naturalny lek na kaszel. Amerykańska Akademia Pediatrii uznaje miód za skuteczny środek w leczeniu kaszlu, jednak przestrzega, że nie jest on odpowiedni dla dzieci poniżej roku życia.
Badania z Penn State College of Medicine z 2007 roku wykazały, że miód skutecznie łagodził nocny kaszel oraz poprawiał jakość snu u dzieci z infekcjami górnych dróg oddechowych w większym stopniu niż dekstrometorfan, powszechny składnik syropów na kaszel.
6) Zastąpienie dodanego cukru w diecie
Słodki smak miodu czyni go idealnym substytutem dla cukru w diecie. Dodany cukier dostarcza wielu kalorii bez wartości odżywczych, co może prowadzić do wzrostu masy ciała i zwiększonego ryzyka chorób, takich jak nadciśnienie czy cukrzyca.
Miód można dodawać do potraw i napojów, by osłodzić ich smak, unikając przy tym negatywnych skutków związanych z nadmiarem cukru. Należy jednak pamiętać o ilości spożywanego miodu, jako że wciąż pozostaje on substancją słodzącą.
Lecznicze zastosowanie
Miód od wieków stosowany jest w leczeniu różnych dolegliwości i schorzeń. Może być mieszany z innymi lekami lub stosowany zewnętrznie na skórę. Praktycy medycyny ajurwedyjskiej wykorzystują miód jako remedium na:
- stres
- osłabienie
- zaburzenia snu
- problemy ze wzrokiem
- zły oddech
- ból ząbków u dzieci powyżej roku
- kaszel i astmę
- czkawkę
- wrzody żołądka
- biegunki i czerwonki
- wymioty
- moczenie nocne i częste oddawanie moczu
- wysokie ciśnienie krwi
- otyłość
- żółtaczkę
- ulgi po spożyciu alkoholu
- wypryski i zapalenia skóry
- oparzenia, skaleczenia i rany
- artretyzm
Chociaż nie wszystkie zastosowania miodu zostały potwierdzone naukowo, jego stosowanie nie powinno pogarszać stanu zdrowia ani powodować szkód.
Miód bywa również reklamowany jako kosmetyk do pielęgnacji skóry, skuteczny w przypadku pęknięć, suchości, trądziku czy zatykania porów.
Historia
Malowidła jaskiniowe dowodzą, że miód był używany przez ludzi już około 8000 lat temu, chociaż nie ma dowodów na to, że hodowano pszczoły przed 2400 rokiem p.n.e.
Miód był nieodłącznym elementem praktyk medycznych w wielu kulturach przez wieki. Ponad 4000 lat temu stosowano go w tradycyjnej medycynie ajurwedyjskiej jako remedium na niestrawność i inne dolegliwości.
Przed jego zastosowaniem przez starożytnych Egipcjan, miód był wcierany w skórę w celu leczenia ran, a jego właściwości lecznicze odkryto już ponad 5000 lat temu.
Współczesne badania potwierdzają wiele z historycznych zastosowań miodu, a niektóre z nich zdają się mieć podstawy w faktach.
Właściwości
Zgodnie z danymi Departamentu Rolnictwa (USDA), jedna łyżka miodu dostarcza 64 kalorii, 17,3 g cukru oraz nie zawiera błonnika, tłuszczu ani białka.
Wybór miodu zamiast rafinowanego cukru może prowadzić do długoterminowych korzyści zdrowotnych. Miód wykazuje działanie przeciwutleniające, przeciwbakteryjne oraz łagodzące.
Skład miodu obejmuje glukozę, fruktozę oraz minerały, takie jak żelazo, wapń, fosfor, sód, potas i magnez.
Oto typowy profil miodu według BeeSource:
- Fruktoza: 38,2%
- Glukoza: 31,3%
- Maltoza: 7,1%
- Sacharoza: 1,3%
- Woda: 17,2%
- Wyższe cukry: 1,5%
- Popiół: 0,2%
- Inne: 3,2%
Lekko kwaśny poziom pH miodu zapobiega rozwojowi bakterii, a jego właściwości antyoksydacyjne neutralizują wolne rodniki, które są związane z różnymi chorobami.
Właściwości fizyczne miodu mogą różnić się w zależności od flory, z której pochodzi, oraz od zawartości wody.
Dieta
Eksperymentowanie z miodem jako zamiennikiem cukru może być kluczowe. Pieczenie z miodem może prowadzić do nadmiernego brązowienia i wilgotności.
Ogólna zasada to stosowanie ¾ szklanki miodu na każdą szklankę cukru, przy jednoczesnym zmniejszeniu płynów w przepisie o 2 łyżki stołowe oraz obniżeniu temperatury pieczenia o 25 °F.
Oto kilka praktycznych wskazówek dotyczących włączania miodu do diety:
- Użyj miodu do osłodzenia dressingu lub marynaty.
- Dodaj miód do kawy lub herbaty.
- Nałóż miód na tosty lub naleśniki.
- Wymieszaj miód z jogurtem, płatkami lub owsianką dla naturalnej słodkości.
- Posmaruj surowy miód na pełnoziarnistym toście z masłem orzechowym.
Można także spróbować zdrowych i smacznych przepisów stworzonych przez zarejestrowanych dietetyków:
- Sorbet z mango z miodem i bazylią
- Vinaigrette z miodem Dijon do sałatki z rukolą, gruszką i orzechami
- Kebaby z grilla z owocami
Miód, przechowywany w szczelnym pojemniku, nie ma daty ważności.
Ryzyka
Ogólny wzorzec żywieniowy jest kluczowy dla zachowania zdrowia i zapobiegania chorobom. Lepiej jest skupić się na różnorodności w diecie niż na poszczególnych produktach jako sposobie na zdrowie.
Miód nadal jest formą cukru, dlatego jego spożycie powinno być umiarkowane. Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne (AHA) zaleca, aby kobiety nie przekraczały 100 kalorii dziennie z dodanych cukrów, a mężczyźni 150 kalorii. To odpowiada nieco ponad dwóm łyżkom stołowym dla kobiet i trzem łyżkom dla mężczyzn.
Zaleca się, aby dzieci poniżej jednego roku życia nie spożywały miodu, ze względu na ryzyko zatrucia jadem kiełbasianym, które może prowadzić do paraliżu. Nawet pasteryzowany miód może zawierać zarodniki botulinowe.
Mimo to, miód posiada wiele korzyści. Kliknij tutaj, aby zakupić miód online. Link otworzy nową stronę.
Starannie wybraliśmy powiązane produkty, opierając się na ich jakości, oraz przedstawiliśmy ich wady i zalety, aby pomóc Ci podjąć właściwą decyzję. Współpracujemy z firmami sprzedającymi te produkty, co oznacza, że Healthline UK i nasi partnerzy mogą uzyskać część przychodów, jeśli dokonasz zakupu za pośrednictwem powyższych linków.
