Spironolakton, powszechnie stosowany w przypadkach niewydolności serca, zaskoczył naukowców, blokując infekcję wirusem Epsteina-Barra. To przełomowe odkrycie może pomóc pacjentom z różnorodnymi chorobami związanymi z opryszczką.
W 1996 roku zgłoszono istnienie ponad 100 znanych wirusów opryszczki, z których osiem może normalnie wpływać na ludzi. Wirus opryszczki pospolitej typu 1 (HSV-1) przenoszony jest doustnie i wywołuje opryszczkę, podczas gdy HSV-2 odpowiada za opryszczkę narządów płciowych, powodując bolesne pęcherze lub owrzodzenia w okolicy genitaliów. HSV-3, znany jako wirus ospy wietrznej, prowadzi do ospy wietrznej i potencjalnie półpaśca.
Wirus Epsteina-Barra (EBV), czyli HSV-4, jest odpowiedzialny za mononukleozę zakaźną, znaną jako gruczołowa gorączka, często określaną «chorobą całowania», ponieważ rozprzestrzenia się przez ślinę.
EBV wiąże się z wieloma innymi schorzeniami, w tym nowotworami. Osoby, które przeszły przeszczep lub mają osłabiony układ odpornościowy, są szczególnie narażone na działanie EBV.
Zgodnie z badaniami, EBV zaraża większość ludzi na całym świecie. Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) określa go jako jeden z najczęstszych ludzkich wirusów. Większość ludzi, jak mówią, nosi ten wirus, nie doświadczając żadnych objawów.
Ograniczone możliwości leczenia opryszczki
Obecnie istnieje tylko jedna klasa leków przeciwwirusowych stosowanych w leczeniu wirusów opryszczki, co sprawia, że brak alternatyw w przypadku oporności jest istotnym problemem.
Naukowcy z University of Utah School of Medicine, pod kierownictwem dr Sankara Swaminathana, poszukiwali nowych leków do leczenia infekcji wirusowych. Przeprowadzili badania przesiewowe, aby znaleźć substancje skuteczne przeciwko wirusowi opryszczki, wykorzystując inny mechanizm niż obecnie stosowane terapie.
Aktualne leki działają poprzez blokowanie replikacji DNA wirusa, co hamuje kluczowy etap cyklu infekcji wirusowej. Okazało się, że spironolakton (SPR) blokuje ten sam kluczowy etap, ale w innym kroku, co obecne terapie. Zapobiega on replikacji wirusa w komórkach poprzez blokowanie białka SM, niezbędnego do późniejszych faz cyklu infekcji.
Na podstawie tych wyników naukowcy postrzegają SPR jako obiecującego kandydata do stworzenia nowej klasy leków przeciwko opryszczce. Dr Swaminathan, szef chorób zakaźnych w University of Utah Health Care i profesor chorób wewnętrznych, komentuje:
«To niezwykłe, że lek, który stosujemy w klinice od ponad 50 lat, okazuje się również skutecznym inhibitorem EBV, co pokazuje, jak podstawowe badania mogą ujawniać nowe możliwości terapeutyczne.»
SPR jest zazwyczaj stosowany w leczeniu niewydolności serca poprzez mechanizm metaboliczny, ale w przypadku infekcji wirusowej wydaje się, że działa w inny sposób.
Autorzy badania zauważyli, że inne leki o podobnej strukturze do SPR również mają zdolność leczenia niewydolności serca, ale nie wpływają na rozwój wirusa opryszczki. To sugeruje, że działania spironolaktonu można rozdzielić.
Ponieważ wszystkie wirusy opryszczki są zależne od białek podobnych do SM w celu rozprzestrzeniania się infekcji, wyniki te mają szerokie implikacje. Naukowcy przewidują, że SPR stanie się szablonem nowej klasy leków do walki z wszystkimi wirusami opryszczki. Uważają, że można go zmodyfikować, aby działał jako skuteczny środek przeciwwirusowy bez niepożądanych skutków ubocznych, co może być kluczowe w walce z infekcjami lekoopornymi.
Niedawno pojawiły się doniesienia, że wirus opryszczki może przyczyniać się do pogorszenia funkcji poznawczych, co dodatkowo podkreśla znaczenie poszukiwań nowych terapii.
Nowe badania i perspektywy
W 2024 roku badania nad wirusem opryszczki i EBV zyskują na znaczeniu. Nowe analizy wykazują, że wirusy te mogą mieć długofalowy wpływ na zdrowie neurologiczne pacjentów. Ponadto, badania dowiodły, że spironolakton może nie tylko hamować wirusy, ale również wspierać układ odpornościowy w walce z nimi.
W ostatnich miesiącach opublikowano kilka istotnych badań, które wskazują na powiązania między infekcjami wirusowymi a chorobami neurodegeneracyjnymi, co dodaje nowy wymiar do zrozumienia tych schorzeń. Podobnie, trwają badania nad modyfikacjami spironolaktonu w celu zwiększenia jego skuteczności jako leku przeciwwirusowego.
Działania te mogą przyczynić się do odkrycia nowych możliwości terapeutycznych, które zmienią podejście do leczenia infekcji wirusowych i chorób z nimi związanych.
