Starożytny i zdrowy: Nauka śmiechu

Wszyscy się śmiejemy. Niektórzy mogą śmiać się bardziej niż inni, ale jest to jednogłośna cecha ludzka. Czuje się dobrze i łączy ludzi. Naprawdę, śmiech nie wymaga żadnego wprowadzenia, ale po co to?

Śmiejemy się z dowcipów (choć nie wszystkie żarty). Możemy też śmiać się sarkastycznie, nerwowo, gdy jesteśmy zestresowani, a nawet bez żadnego powodu.

Nasz śmiech może być niekontrolowany lub maniakalny, a także może być wymuszony, sfałszowany lub celowo przedłużony.

Śmiech jest tak wszechobecny, że naukowcy nie mogą go zignorować; przekracza wszystkie granice. Ludzie z każdej kultury na świecie śmieją się. Niemowlęta, które są ślepe i głuche, nie widząc ani śmiechu, ani nie słyszały odgłosów śmiechu, wciąż się śmieją.

Coś tak wszechobecnego jak to dziwne wydalanie dźwięku i powietrza musi być ważne.

W tym artykule przyjrzymy się początkom śmiechu i tego, co dzieje się w mózgu, gdy jesteśmy rozbawieni. Przeanalizujemy również literaturę naukową, aby sprawdzić, czy śmiech ma zdolność złagodzenia warunków medycznych.

Śmiech krewnych

Śmiech jest cechą, którą dzielimy z naszymi najbliższymi kuzynami, małpami. Oznacza to, że był to najprawdopodobniej pradawny wynalazek, który został zachowany przez tysiąclecia. Jak w większości rzeczy, które ewolucja zachowuje, musi być użyteczne.

Jedno dziwne, ale wnikliwe badanie obejmowało łaskotanie różnych gatunków małp człekokształtnych i ludzkich niemowląt. Badacze porównali następnie generowane dźwięki śmiechu. Co ciekawe, gatunki bardziej związane z nami (takie jak bonobo i szympansy) miały bardziej podobne dane akustyczne do ludzi w porównaniu z naszymi dalszymi krewnymi (na przykład goryle i orangutany).

Jak wyjaśniają autorzy, ich dane pasują do „ugruntowanych genetycznych związków wielkich małp i ludzi”.

Gdy zwierzęta społeczne odchodzą, ludzie gromadzą się w dość dużych grupach. Jedna z teorii głosi, że śmiech (wraz z mową) pomógł nam skuteczniej wiązać więzy. Zamiast fizycznie pielęgnować każdego w naszym plemieniu, możemy stać w zasięgu słuchu i nawzajem się śmiać. Obligacje można budować na odległość i z wieloma graczami.

To, czy teoria ta zawiera wodę, czy nie, będzie trudne do udowodnienia, ale nie ma wątpliwości, że śmiech zbliża ludzi. Śmiech pomaga budować relacje, a żyjąc w grupie na sawannie, więź z powodzeniem może być różnicą między życiem a śmiercią.

Ta zdolność śmiechu do działania jako spoiwo towarzyskie pomaga również wyjaśnić, dlaczego ludzie tak łatwo rozpoznają sfałszowany, wymuszony lub nadmiernie przeciągły śmiech.

Chociaż niektóre dowcipy mogą wymagać naszej pełnej zdolności poznawczej i dawki myśli bocznej, sam akt śmiechu wydaje się być czymś prymitywnym.

Neuroscience śmiechu

Nie będzie zaskoczeniem, że działanie tak złożone, różnorodne i znaczące jak śmiech nie ogranicza się do jednego regionu mózgu. Badacze podjęli jednak wysiłki, aby zrozumieć zakres zaangażowanych obszarów.

W jednym z badań, opublikowanym w czasopiśmie, wykorzystano skan MRI do zbadania, które obszary mózgu były w pracy. Podzielili uczestników na trzy grupy: pierwsza grupa została połaskotana na stopie i zezwolono jej na śmiech, druga grupa była łaskocząca, ale kazano jej tłumić śmiech, a ostatnia grupa została poproszona o dobrowolny śmiech bez łask.

W mózgach pierwszej grupy – której uczestnicy śmiali się szczerze – niektóre regiony aktywowano bardziej konsekwentnie w porównaniu z pozostałymi dwiema grupami. One były:

• Boczne podwzgórze – zaangażowane w szereg procesów, takich jak pobudzanie zachowań związanych z podnieceniem i karmieniem, zmniejszanie percepcji bólu, funkcji trawiennych i ciśnienia krwi
• Operacja ciemieniowa – częściowo odpowiedzialna za przetwarzanie zmysłów, takich jak dotyk i temperatura
• Amygdala – zaangażowana w przetwarzanie wspomnień, podejmowanie decyzji i reakcje emocjonalne
• Prawy móżdżek – ważny w wizualnej uwadze, języku i wyobrażaniu sobie stanów innych.

W badaniu tym mierzyli także aktywację perjakiektalnej istoty szarej podczas dobrowolnego i mimowolnego śmiechu, ale nie wtedy, gdy zapobiegano śmiechowi. Co ciekawe, wiadomo, że periaqueductal gray matter odgrywa rolę w analgezji. W rzeczywistości region ten jest celem stymulujących mózg implantów do leczenia pacjentów z przewlekłym bólem.

Podczas śmiechu aktywowane są obszary kory przedczołowej przedczołowej, uwalniając endorfiny – znane z obniżania bólu i zwiększania euforii.

Na uwagę zasługuje również udział hipokampa i ciała migdałowatego; są one częścią układu limbicznego, starożytnej części mózgu zaangażowanej w kontrolę głęboko zakorzenionych emocji, karmienia i innych ról o znaczeniu przetrwania.

Śmiech jako lekarstwo

Jak powiedział kiedyś filozof Bertrand Russell: „Śmiech jest najtańszym i najskuteczniejszym cudownym narkotykiem. Śmiech jest uniwersalnym lekarstwem”. Z biegiem lat naukowcy wykorzystali swoje umiejętności w zakresie wielu schorzeń.

Ostatnie postępy w dziedzinach takich jak psychoneuroimmunologia powoli łączą psychologię, aktywność neurologiczną i nasz stan hormonalny. Pozytywne nastawienie umysłu naprawdę czyni nas fizycznie lepszymi. To nie wszystko w umyśle; psychologia modyfikuje fizjologię.

Badania dotyczące specyficznych skutków terapeutycznych śmiechu są bardzo nieliczne, a te, które występują w literaturze, mają tendencję do wykorzystywania jedynie niewielkiej grupy uczestników, co prowadzi do wstępnych wniosków. Jednak ich połączone wyniki stanowią ciekawą lekturę.

Poniżej znajduje się kilka ostatnich badań, które zagłębiały się w potencjalną moc uzdrawiania śmiechu.

Przewlekła obturacyjna choroba płuc

W opublikowanym badaniu przeanalizowano zalety śmiechu u osób z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP), grupę postępujących stanów, które blokują drogi oddechowe i utrudniają oddychanie.

Badanie objęło 46 osób, z których wszystkie wypełniły ankiety oceniające poczucie humoru, poziom depresji i lęku, jakość życia i niedawną chorobę. Mniej więcej połowa uczestników ukończyła również „badanie indukcji śmiechu”, w którym czynność płuc, nastrój i duszność (trudności w oddychaniu) zostały ocenione przed zabawnym lub neutralnym wideo.

Wnioski autora były słodkie i kwaśne:

„Poczucie humoru wśród pacjentów z POChP wiąże się z pozytywnym funkcjonowaniem psychicznym i poprawą jakości życia, ale głośny śmiech może powodować ostre pogorszenie czynności płuc w następstwie pogorszonej hiperinflacji”.

Funkcja naczyniowa

Negatywne stany emocjonalne, takie jak depresja i lęk, mogą zwiększać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Zostało to mocno ugruntowane. Laikarz może z łatwością stwierdzić, że jeśli negatywne uczucia mogą przyczynić się do problemów naczyniowych, pozytywne muszą poprawić zdrowie naczyń. Badanie opublikowane w celu sprawdzenia, czy tak rzeczywiście jest.

W badaniu wzięło udział pokazanie komiksu lub dokumentu dla 17 uczestników. Każda osoba oglądała oba filmy w różne dni, aby ich wyniki mogły być porównywane.

Okazało się, że zarówno tętno, jak i ciśnienie krwi znacznie wzrosły, podczas gdy uczestnicy oglądali komedię, ale nie dokument.

Zespół zbadał również zgodność tętnic szyjnych, która jest miarą elastyczności tętnicy i jej zdolności do wytrzymania wzrostu ciśnienia. Wyższe poziomy zgodności są oznaką zdrowszych tętnic.

Wyniki wykazały, że zgodność tętnic szyjnych wzrosła znacząco po obejrzeniu komedii, a po 24 godzinach powróciła do wartości wyjściowych.

W czasie filmu dokumentalnego zgodność była stała.

Chociaż badania przeprowadzono na małą skalę, naukowcy doszli do wniosku, że: „Wyniki te sugerują, że wesoły śmiech wywoływany przez komiksy wywołuje korzystny wpływ na funkcje naczyniowe”.

Zdrowie układu krążenia

Badania przeprowadzone w Japonii i opublikowane w nieco innym spojrzeniu na podobne pytanie.

Badacze chcieli zrozumieć, czy istnieje związek między tym, jak często ktoś śmieje się na co dzień, a ryzykiem choroby serca i udaru. Przeanalizowali dane z 20 934 mężczyzn i kobiet w wieku 65 lat i starszych.

Nawet po uwzględnieniu szeregu czynników, w tym hiperlipidemii (wysoki poziom tłuszczu we krwi), wysokiego ciśnienia krwi, depresji i wskaźnika masy ciała (BMI), wyniki były jasne.

Osoby, które „nigdy lub prawie nigdy nie śmiały się” miały o 21 procent wyższe ryzyko chorób serca niż te, które śmiały się codziennie. Podobnie częstość występowania udarów u tych, którzy rzadko się śmieją, była o 60 procent wyższa niż w zwykłych śmiechach.

Joga i depresja

Popularność śmiechu wśród jogi wzrosła w ostatnich latach. W skrócie, obejmuje ćwiczenia oddechowe i zmuszanie się do śmiechu. Ten wymuszony śmiech wkrótce zamienia się w prawdziwą wesołość, gdy grupa zdaje sobie sprawę, jak śmieszne wydają się wszystkie.

Badanie pilotażowe, opublikowane w 2012 r., Oceniało efekty 10 sesji jogi śmiechu na sześciu uczestników w okresie 4 tygodni.

Mierzyli zmienność rytmu serca (HRV) – która jest uważana za czynnik ryzyka dla określonych schorzeń – ciśnienia krwi i nastroju przed i po każdej sesji. Na początku badania i tuż po ostatniej sesji oceniano również długoterminowy lęk i depresję grupy.

Autorzy podsumowali:

„Uczestnicy wykazali poprawę nastroju na wskroś (wigor-aktywność i życzliwość) i zwiększono HRV po interwencji śmiechu, zarówno interwencja śmiechu, jak i kontroli poprawiła długoterminowy lęk”.

Starsi dorośli

Badanie zatytułowane „Wpływ terapii śmiechem na depresję, funkcje poznawcze i sen wśród osób starszych w społeczności” zostało opublikowane w czasopiśmie w 2011 roku.

W sumie wzięło w nim udział 109 uczestników. Mniej więcej połowa została zapisana na terapię śmiechem (cztery sesje w ciągu miesiąca), a pozostałe zostały wykorzystane jako kontrola. Korzystając z ankiet, oceniali ogólny stan zdrowia psychicznego, depresję, samoocenę zdrowia fizycznego i jakość snu przed i po badaniu.

Chociaż efekty nie były znaczące, autorzy doszli do wniosku: „Terapia śmiechu jest uważana za [przydatną], opłacalną i łatwo dostępną interwencję, która ma pozytywny wpływ na depresję, bezsenność i jakość snu u osób starszych.”

To, czy śmiech niesie ze sobą pole sił obronnych, jeszcze nie zostało potwierdzone, ale nie można zaprzeczyć jego znaczeniu w społeczeństwie ludzkim. Chociaż dowody przemawiające za śmiechem jako lekiem są niewielkie, nie ma nic złego w samoleczeniu, podczas gdy my czekamy, aż dane się pojawią.