Przerzutowy rak piersi: Co powinieneś wiedzieć

Przerzutowy rak piersi występuje wtedy, gdy rak rozprzestrzenił się na inne części ciała. Określany również jako stadium 4 lub zaawansowany rak, może wystąpić, jeśli początkowe leczenie raka piersi zakończyło się niepowodzeniem.

Rak piersi może się rozprzestrzeniać, gdy komórki rakowe wykonają jedną z następujących czynności:

• najechać pobliskie zdrowe komórki i powtórzyć
• podróżować po całym ciele we krwi
• złożyć w naczyniach włosowatych i przenieść się do pobliskiej tkanki
• tworzą nowe guzy w innych miejscach na całym ciele

Objawy

Objawy przerzutowego raka piersi zależą od tego, gdzie rozprzestrzenił się rak. Obszary, do których często się rozprzestrzenia, to mózg, kość, płuca lub wątroba.

Mózg

W zależności od tego, gdzie w mózgu rozprzestrzenia się rak, może powodować:

• bóle głowy
• drgawki
• zmiany w zachowaniu
• zaburzona wizja
• wymioty
• nudności

Kości

Jeśli rak rozprzestrzenia się na kości, może powodować:

• silny ból
• zwiększone ryzyko złamań
• obrzęk
• zmniejszona mobilność
• kompresja rdzenia kręgowego

Płuca

Jeśli rak rozprzestrzenia się do płuc, często nie wykazuje żadnych objawów, ale może powodować:

• duszność
• odkrztuszanie krwi
• ból w klatce piersiowej

Wątroba

Jeśli rak rozprzestrzenia się na wątrobę, może powodować:

• ból
• utrata apetytu
• zażółcenie skóry
• swędząca skóra lub wysypka
• wymioty i nudności
• krwawienie

Inne objawy

Inne ogólne objawy przerzutowego raka piersi mogą obejmować:

• zmęczenie
• utrata apetytu
• utrata masy ciała

Jednak objawy te mogą być również spowodowane przez leki i depresję związaną z tym schorzeniem. Ważne jest wczesne rozpoznanie tych objawów i skontaktowanie się z lekarzem, aby umożliwić odpowiednie leczenie.

Leczenie

Istnieje kilka sposobów leczenia raka piersi z przerzutami. Leczenie zależy od statusu receptora hormonalnego lub rodzaju raka piersi.

Około dwóch na trzy przypadki raka piersi pozytywnie wpływa na receptory hormonów. Te nowotwory są nazywane:

• Pozytywny receptor estrogenu (ER +): gdzie komórki nowotworowe mają receptory dla hormonu estrogenu.
• Receptor dodatni dla progesteronu (PR +): gdzie komórki rakowe mają receptory dla hormonu progesteronu.

Trzeci rodzaj raka piersi znany jest jako HER2-pozytywny (HER +). Jest to miejsce, w którym istnieje wyższy poziom określonego białka, zwanego receptorem 2 ludzkiego naskórkowego czynnika wzrostu (HER2). Stanowi około 15 do 20 procent przypadków raka piersi, w których rak prawdopodobnie rozprzestrzeni się.

Innym rodzajem raka piersi jest potrójnie ujemny rak piersi (TNBC). To tam komórki rakowe nie mają receptorów estrogenu, progesteronu lub HER2.

Około 10 do 20 procent przypadków raka piersi to TNBC. Raków tych nie można leczyć hormonoterapią, ale można zastosować inne metody leczenia.

Decyzja o leczeniu zostanie podjęta po ustaleniu statusu receptora hormonalnego.

Leczenie hormonalne

Hormonoterapia obniża poziom estrogenu lub progesteronu w organizmie lub blokuje ich wpływ na organizm.

Generalnie stosuje się go, gdy komórki raka sutka mają ER +. W przypadku przerzutowego raka piersi stosuje się go do kontrolowania raka.

Istnieją cztery główne rodzaje leczenia hormonalnego:

Tamoksyfen

To leczenie jest zwykle przyjmowane jako tabletka i jest stosowane, gdy dana osoba:

• Komórki nowotworowe ER +
• nie osiągnął menopauzy
• wcześniej nie stosowano tamoksyfenu

Inhibitory aromatyzacji (AI)

Zabieg ten jest również podejmowany w postaci tabletek i jest stosowany, gdy ktoś:

• Komórki nowotworowe ER +
• osiągnął menopauzę
• już tam było leczenie tamoksyfenem

Fulwestrant

To leczenie jest wstrzykiwane do mięśnia i jest stosowane, gdy dana osoba:

• Komórki nowotworowe ER +
• osiągnął menopauzę
• już tamoksyfen lub leczenie AI

Progesteron

Można to przyjąć jako tabletkę lub wstrzyknięcie. Jest stosowany, gdy rak przestał reagować na tamoksyfen lub AI.

Skutki uboczne

Efekty uboczne są powszechne w terapii hormonalnej i różnią się w zależności od tego, który lek jest przyjmowany.

Zasadniczo będą one gorsze na początku leczenia i będą się zmniejszać w miarę ich trwania. Lekarz może pomóc w ich ograniczeniu.

Główne efekty uboczne to:

• uderzenia gorąca i pocenie się
• zmiany w okresach dla pacjentów przed menopauzą
• mniejsze zainteresowanie seksem
• suchość pochwy lub wydzielina
• źle się czuć
• bolące stawy
• zmiany nastroju
• zmęczenie

Chemoterapia

Chemioterapia ma na celu zniszczenie komórek nowotworowych w organizmie. Jest skierowany zarówno do miejsc, w których rozpoczął się rak, jak i do których rozprzestrzenił się.

Znany jako terapia ogólnoustrojowa, wpływa na całe ciało, ponieważ jest wysyłany przez krwioobieg.

Jak wyjaśnia American Cancer Society, chemioterapia może zatrzymać rozprzestrzenianie się raka i przedłużyć przeżycie. Jednak mogą również wystąpić działania niepożądane, takie jak uszkodzenie nerwów i problemy z sercem. Również komórki rakowe mogą stać się odporne na chemioterapię.

Ukierunkowana terapia lekowa

W przeciwieństwie do chemioterapii, która atakuje wszystkie rosnące komórki rakowe lub nie, leki celowane działają tylko na komórki rakowe. Są one przeznaczone do blokowania wzrostu tych komórek i powstrzymywania ich rozprzestrzeniania się.

Jako takie mogą pracować, gdy chemioterapia nie działa. Mogą również pomóc w poprawie efektów innych rodzajów leczenia.

W przypadku raka piersi HER2 + istnieje wiele leków, które celują w to białko:

Trastuzumab

• często stosowane wraz z chemioterapią
• podana do żyły

Pertuzumab

• może być stosowany z trastuzumabem
• podana do żyły

Adtotuzumab emtansyna

• stosowany, jeśli jest już leczony trastuzumabem i chemioterapią
• podana do żyły

Lapatinib

• zwykle stosowane, gdy trastuzumab nie działa
• stosowane wraz z pewną chemioterapią i terapią hormonalną
• potraktowany jako tablet

Skutki uboczne

Trastuzumab, pertuzumab i adtotumumat emtansyna mogą powodować uszkodzenie serca. W związku z tym pacjenci powinni poinformować lekarza, jeśli doświadczają:

• duszność
• obrzęk nóg
• silne zmęczenie

Lapatynib może powodować ciężką biegunkę, dlatego pacjenci powinni poinformować o tym lekarza. Może również wywoływać zespół dłoniowo-podeszwowy, w którym dłonie i stopy stają się zaczerwienione i obolałe oraz mogą się pienić i obrać.

W przypadku ER + i PR + celowana terapia lekowa może być pomocna przy terapii hormonalnej:

Palbociclib

U pacjentów, którzy osiągnęli menopauzę, lek ten spowalnia wzrost raka. Traktowany jako pigułka może powodować:

• niedokrwistość
• zmęczenie
• nudności
• wrzody w jamie ustnej
• wypadanie włosów
• biegunka
• zwiększona szansa na infekcję

Everolimus

U pacjentów, którzy osiągnęli menopauzę, może to ograniczyć rozwój nowotworów. Często pomaga również w poprawie działania terapii hormonalnej. Traktowany jako pigułka może powodować:

• wrzody w jamie ustnej
• biegunka
• nudności
• zmęczenie
• mała liczba krwinek
• duszność
• kaszel
• zwiększona szansa na infekcję

Chirurgia

Istnieje pewna debata dotycząca tego, czy operacja w przypadku przerzutowego raka piersi poprawia przeżywalność. Jednak ze względu na negatywne skutki operacji nie jest często oferowane jako leczenie.

Monitorowanie

Monitorowanie lub opieka uzupełniająca jest niezwykle ważna. Pozwoli to sprawdzić, czy rak rozprzestrzenił się dalej, pomóc w zarządzaniu działaniami niepożądanymi i monitorować ogólny stan zdrowia.

Podczas badań kontrolnych lekarz często będzie badał szyję, klatkę piersiową, pachy i obszar piersi. Sprawdzą także ogólny stan zdrowia pacjenta.

Jeśli pojawią się nowe problemy zdrowotne lub zmiany w leczonym obszarze lub innej piersi, lekarz powinien zostać niezwłocznie poinformowany.

Perspektywy

Perspektywy zależą od rodzaju raka piersi, gdzie rozprzestrzenił się on i od tego, jak duży wpływ na te obszary ma guz.

Średni czas przeżycia wynosi od 18 do 24 miesięcy, ale może się on znacznie różnić. Amerykańskie Towarzystwo Onkologiczne odkryło, że 22 procent osób z przerzutowym rakiem piersi przeżywa 5 lub więcej lat.

Wiele osób może żyć długo i produktywnie z przerzutowym rakiem piersi, a leczenie może kontrolować raka.

Wskaźniki przeżycia będą się różnić w zależności od osoby, a najlepszą rzeczą do zrobienia jest rozmowa z lekarzem w celu lepszego zrozumienia konkretnych okoliczności.