Chociaż wcześniej ustalono, że testosteron – hormon steroidowy obecny zarówno u mężczyzn, jak i kobiet – wpływa na agresję u mężczyzn, nowe badania opublikowane w 2024 roku sugerują, że w mózgu znajduje się obwód nerwowy, przez który testosteron narzuca te efekty. To odkrycie otwiera nowe możliwości dla zrozumienia, jak chemia mózgu kształtuje nasze reakcje na zagrożenie.
Poziom testosteronu u mężczyzn jest ściśle powiązany z ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, choroby Parkinsona, a nawet reumatoidalnego zapalenia stawów. Warto zauważyć, że te powiązania nie są jedynie teoretyczne, ale są poparte solidnymi danymi klinicznymi.
Ostatnio doniesiono o badaniu poświęconym starożytnym czaszkom, które sugerowało, że przełom wczesnego człowieka w tworzeniu narzędzi 50 000 lat temu zbiegło się z obniżeniem poziomu testosteronu u naszego gatunku. To odniesienie do przeszłości pozwala nam lepiej zrozumieć ewolucję zachowań agresywnych w kontekście zmian hormonalnych.
Naukowcy z tego ostatniego badania, prowadzonego przez Justina Carré z Uniwersytetu Nipissing w Kanadzie, twierdzą, że wcześniejsze badania wykazały, iż podawanie pojedynczej dawki testosteronu pacjentom wpłynęło na funkcję obwodu mózgu, chociaż badania te były – co zaskakujące – przeprowadzane u kobiet.
Aby zbadać wpływ testosteronu na odpowiedź mózgu na zagrożenie u mężczyzn, zespół zwerbował 16 zdrowych młodych ochotników płci męskiej. Skupiając się na strukturach mózgu zaangażowanych w przetwarzanie zagrożeń i zachowania agresywne, takich jak ciało migdałowate, podwzgórze i szyjka okołonaczyniowa, naukowcy poddali mężczyzn testom przez 2 dni, podczas których otrzymywali placebo lub testosteron.
«Zrozumienie wpływu testosteronu na wzorce aktywności mózgu związane z zagrożeniem i agresją może pomóc nam lepiej zrozumieć reakcję 'walki lub ucieczki’ u mężczyzn, które mogą mieć znaczenie dla agresji i lęku» – mówi dr John Krystal, redaktor naczelny.
Testosteron ma «głęboki wpływ na obwody mózgowe związane z ludzką agresją»
Podczas dni testowania mężczyźni otrzymywali lek, który tłumił ich własny testosteron, aby zapewnić, że wszyscy uczestnicy badania mieli podobne poziomy do badania. W związku z tym każdy mężczyzna, który otrzymał testosteron, otrzymał tylko tyle, aby powrócić do normalnego poziomu.
Następnie mężczyźni przeszli operacyjne obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego (fMRI), jednocześnie wykonując zadanie polegające na dopasowaniu twarzy.
Po przeanalizowaniu danych, naukowcy odkryli, że mężczyźni, którzy otrzymali testosteron, mieli zwiększoną reaktywność ciała migdałowatego, podwzgórza i szyjki nadjądrzewkowej podczas oglądania gniewnych mimiki twarzy w porównaniu z grupą placebo.
Komentując ich odkrycia, Carré mówi:
«Udało nam się pokazać po raz pierwszy, że wzrost poziomu testosteronu w normalnym zakresie fizjologicznym może mieć głęboki wpływ na obwody mózgowe, które są zaangażowane w przetwarzanie zagrożeń i ludzką agresję.»
Zespół twierdzi, że zrozumienie, w jaki sposób testosteron wpływa na męski mózg, jest ważne, ponieważ kontrolowanie lub manipulowanie poziomem testosteronu zostało wprowadzone na rynek jako rozwiązanie zmniejszonej męskości u starszych mężczyzn. To rodzi pytania o etykę i skuteczność takich interwencji.
Ale pomimo swoich odkryć, Carré mówi, że potrzebne są dalsze badania, dodając:
«Nasza obecna praca bada, w jakim stopniu pojedyncze podawanie testosteronu wpływa na zachowania agresywne i konkurencyjne u mężczyzn».
Niedawno donoszono o badaniu, które sugerowało, że kobieca intuicja pochodzi z niższej ekspozycji na testosteron w macicy. Te odkrycia mogą zmienić nasz sposób myślenia o różnicach płciowych w zachowaniu oraz o roli hormonów w kształtowaniu naszej osobowości i reakcji w trudnych sytuacjach.
Wnioski i przyszłe kierunki badań
Zarówno wyniki badań, jak i ich implikacje wskazują na potrzebę dalszego zgłębiania roli testosteronu w ludzkim zachowaniu. Badania powinny obejmować większe grupy mężczyzn oraz różnorodne konteksty, aby lepiej zrozumieć, jak hormony wpływają na naszą psychikę i interakcje społeczne. Zrozumienie tej złożonej relacji może przynieść korzyści w dziedzinie psychologii, psychiatrii oraz medycyny, a także w terapii zaburzeń związanych z agresją i regulacją emocji.