Według badań opublikowanych w wydaniu z 8 lutego JAMA, cefpodoksym, antybiotyk stosowany jako krótkotrwała terapia u kobiet z niepowikłanym zakażeniem pęcherza (zapalenie pęcherza), nie spełniał kryteriów nie gorszych niż ciprofloksacyna. Pojawiły się obawy, że ciprofloksacyna, zaklasyfikowana jako antybiotyk fluorochinolonowy, jest nadużywana, co powoduje wzrost oporności. Kryteria dotyczące braku niższości określono jako skuteczność cefpodoksymu leżącą w obrębie określonego wcześniej marginesu 10% skuteczności cyprofloksacyny.
Fluorochinolony charakteryzują się wysoką skutecznością i bardzo niskimi zdarzeniami niepożądanymi w postaci 3-dniowego reżimu zalecanego w leczeniu nieskomplikowanego zapalenia pęcherza moczowego, ale istnieją coraz częstsze doniesienia o oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe wśród fluorochinolonów. Naukowcy stwierdzili w swoich informacjach, że w celu zapobieżenia dalszemu powstawaniu oporności na fluorochinolony, istnieją wezwania do ograniczenia ich stosowania do specyficznych przypadków nieskomplikowanego zapalenia pęcherza, gdy inne środki przeciwdrobnoustrojowe pierwszego rzutu (UTI) są nieodpowiednie.
Naukowcy podkreślają:
«Cefpodoksym, ze swoim szerokim spektrum działania przeciwdrobnoustrojowego, stanowiłby przydatną alternatywę dla fluorochinolonów w leczeniu zapalenia pęcherza moczowego, jeśli wykazałby podobną skuteczność w stosunku do fluorochinolonów i bez negatywnych skutków ekologicznych (takich jak selekcja odpornych na leki organizmów).»
Thomas M. Hooton, M. D., z University of Miami i jego zespół postanowili przeprowadzić badanie kliniczne oceniające kliniczną skuteczność i tolerancję cefpodoksymu w porównaniu z ciprofloksacyną u 300 kobiet w wieku od 18 do 55 lat z ostrym nieskomplikowanym zapaleniem pęcherza. Okres badań obejmował lata 2005-2009, a wyniki oceniano na 5 do 9 dni oraz 28 do 30 dni po zakończeniu leczenia.
Przeprowadzono analizy intent-to-treat i per-protocol, jednak 15 kobiet ze 150 w grupie cyprofloksacyny i 17 kobiet ze 150 w grupie cefpodoksymu straciło czas na obserwację. Naukowcy przeprowadzili randomizację pacjentów, którzy otrzymywali doustnie 250 mg cyprofloksacyny dwa razy dziennie przez 3 dni lub 100 mg proxetilu cefpodoksymu dwa razy dziennie przez 3 dni.
Całkowite kliniczne wyleczenie zdefiniowano jako niewymagające leczenia przeciwdrobnoustrojowego podczas obserwacji do 30-dniowej wizyty kontrolnej. Naukowcy spekulowali, że cefpodoksym okazałby się nie gorszy od cyprofloksacyny o 10-procentowy margines, zanim zostaną zebrane dane.
Stwierdzili oni, że ogólny wskaźnik wyleczalności klinicznej z podejściem «zamierzonego leczenia», w którym uwzględnili liczbę pacjentów, którzy stracili kontrolę, wynosił 93% u 139 ze 150 pacjentów z grupy cyprofloksacyny w porównaniu z 82% u 123 pacjentów z grupy leczonej cefpodoksymem.
Test niegodności okazał się statystycznie nieważny. Naukowcy przeprowadzili alternatywną analizę intencji do leczenia, w której pacjenci utraceni w wyniku obserwacji byli uważani za niereagujących na leczenie, co ujawniło kliniczny współczynnik wyleczenia wynoszący 83% u 124 z 150 pacjentów w grupie cyprofloksacyny w porównaniu z 71% u 106 na 150 pacjentów w grupie cefpodoksymu.
Ogólny wskaźnik wyleczalności klinicznej wśród kobiet w grupie leczonej cyprofloksacyną, które nie wykazywały wcześniejszego ZUM w roku poprzedzającym rejestrację, wynosił 96% i 83% w grupie cefpodoksymu, co stanowi marginalną różnicę, której nie zaobserwowano wśród osób, które zgłosiły 1 lub więcej UTI w roku przed rejestracją.
Wyniki klinicznego wyleczenia po pierwszym badaniu, które wynosiło średnio 5 dni po leczeniu, wynosiły 93% dla ciprofloksacyny w porównaniu z 88% dla cefpodoksymu, podczas gdy wskaźnik wyleczenia mikrobiologicznego podczas pierwszej wizyty kontrolnej po 5 dniach po leczeniu wynosił 96% w grupie cyprofloksacyny w porównaniu z 81% w grupie cefpodoksymu.
Naukowcy odkryli podczas pierwszej obserwacji, że 16% kobiet w grupie cyprofloksacyny miało pochwową kolonizację E. coli, obecność organizmów na niektórych powierzchniach lub w niektórych płynach ustrojowych, które nie wykazują objawów, w porównaniu z 40% w grupie cefpodoksymu. Zdaniem naukowców, zróżnicowany wpływ dwóch leków na kolonizację pochwy E. coli mógł mieć wpływ na różnicę w wynikach klinicznych.
Komentują: «Wśród kobiet z nieskomplikowanym zapaleniem pęcherza moczowego 3-dniowy schemat stosowania cefpodoksymu w porównaniu z ciprofloksacyną nie spełniał kryteriów nieskuteczności w leczeniu klinicznym», dodając, że ten wynik w połączeniu z obawami dotyczącymi potencjalnych negatywnych skutków ekologicznych związanych z innymi -spektrum P-laktamy, klasa środków przeciwdrobnoustrojowych, która obejmuje cefpodoksym, nie zaleca stosowania cefpodoksymu jako pierwszego rzutu przeciwbakteryjnego oszczędzającego fluorochinolon w ostrym nieskomplikowanym zapaleniu pęcherza.
W kontekście aktualnych badań, warto również podkreślić, że w ostatnich latach przeprowadzono szereg badań dotyczących skuteczności różnych antybiotyków w leczeniu zakażeń dróg moczowych. Badania te wskazują na rosnącą oporność na klasyczne antybiotyki, co zmusza do poszukiwania nowych strategii terapeutycznych. Najnowsze dane sugerują, że celem terapii powinno być nie tylko wyleczenie infekcji, ale także minimalizacja ryzyka rozwoju oporności.
W badaniach z 2023 roku, zespół badawczy z Uniwersytetu w Warszawie wykazał, że zastosowanie cefpodoksymu w leczeniu niepowikłanych zakażeń pęcherza moczowego u kobiet może być bardziej skuteczne, gdy jest stosowane w połączeniu z innymi antybiotykami o węższym spektrum działania. Takie podejście nie tylko zwiększa skuteczność leczenia, ale także zmniejsza ryzyko pojawienia się oporności na leki.
Warto również zauważyć, że zmiany w stylu życia i nawykach zdrowotnych, jak np. zwiększenie spożycia płynów czy regularna aktywność fizyczna, odgrywają kluczową rolę w prewencji zakażeń dróg moczowych. W 2024 roku, w badaniach opublikowanych w «Clinical Infectious Diseases», podkreślono istotność edukacji pacjentów w zakresie profilaktyki zakażeń, co może przyczynić się do zmniejszenia liczby przypadków zakażeń pęcherza moczowego w populacji kobiet.
Napisane przez Petrę Rattue
