Hiposmia to termin medyczny określający przynajmniej częściową utratę zmysłu węchu. Ten stan może być zarówno niepokojący, jak i niebezpieczny, gdy się pojawi.
Szacunki sugerują, że 2 miliony ludzi lub 12 procent dorosłych w Stanach Zjednoczonych ma ten zespół i inne zaburzenia, które wpływają na ich zdolność smaku i węchu.
Kiedy ludzie myślą o smaku lub smaku jedzenia, rozważają połączenie wrażeń, a tylko niektóre pochodzą z języka i kubków smakowych.
Zmysł węchu w znacznym stopniu przyczynia się do smaku żywności, jak wielu ludzi zauważyło po złym przeziębieniu, kiedy jedzenie traci swój smak. Dlatego niektórzy ludzie z hyposmią myślą, że cierpią z powodu problemów ze smakiem, gdy ma to wpływ tylko na ich zmysł węchu.
Przyczyny
Ludzie mogą stracić część swojej zdolności do zapachu z kilku powodów. Możliwe przyczyny hiposmii to:
- alergie
- URAZY głowy
- infekcje, takie jak grypa
- małe wzrosty w nosie lub zatokach, znane jako polipy
- odchylona przegrody nosowej
Przewlekłe problemy z zatokami, w tym przewlekłe zapalenie zatok, są również związane ze zmniejszeniem zmysłu węchu.
Gdy zatoki pozostają zablokowane, obrzęknięte i wypełnione śluzem przez ponad 12 tygodni pomimo leczenia, trwające zapalenie może uszkodzić komórki, które umożliwiają ludziom wędzenie.
Lekarze specjalizujący się w schorzeniach nosa twierdzą, że zmniejszenie tego stanu zapalnego może poprawić węch.
Co najmniej 250 różnych leków wpływa również na poczucie smaku lub zapach, a niektóre z tych leków mogą powodować hiposmię. Zawierają:
- antybiotyki, takie jak ampicylina i tetracyklina
- leki przeciwdepresyjne, takie jak amitryptylina
- leki przeciwhistaminowe, takie jak loratadyna
Dodatkowe czynniki powodujące hiposmię obejmują długotrwałe narażenie na niektóre chemikalia, palenie tytoniu lub używanie narkotyków rekreacyjnych, takich jak kokaina.
Wiek jest kolejnym wiodącym czynnikiem w częściowej utracie zmysłu węchu. Według Amerykańskiej Akademii Otolaryngologii – Chirurgii Głowy i Szyi, węch jest najlepszy, gdy ludzie mają od 30 do 60 lat. Po tym zaczyna słabnąć. W związku z tym u osób w podeszłym wieku częstość występowania hiposmii jest częsta, ponieważ dotyka ona 39 procent osób powyżej 80 roku życia.
Powiązane warunki
Hiposmia może być również oznaką innych problemów zdrowotnych, w tym:
- Choroba Parkinsona
- stwardnienie rozsiane (MS)
- Choroba Alzheimera
- otyłość
- cukrzyca typu 1
- wysokie ciśnienie krwi
- niedożywienie
Większość osób z hiposmią nie rozwinie choroby Parkinsona. Jednak większość osób z chorobą Parkinsona, która jest stanem ośrodkowego układu nerwowego, traci zdolność zapachu.
Ze względu na związek między hiposmią a chorobą Parkinsona test na obniżenie węchu może potencjalnie prowadzić do wcześniejszej diagnozy choroby.
W przypadku jednej z bardziej powszechnych postaci otępienia w Stanach Zjednoczonych, przedmiotem badań jest również możliwość zastosowania testu zapachu w celu dokonania wczesnej diagnozy.
SM to kolejny warunek związany z hiposmią. Badanie osób ze stwardnieniem rozsianym wykazało, że 40 procent jego uczestników miało przynajmniej częściową utratę węchu. Im większe były ich upośledzenia związane z SM, tym trudniej było im zidentyfikować określony zapach.
Wiele badań wykazało, że osoby z cukrzycą typu 1 mogą mieć problemy z wykrywaniem i odróżnianiem zapachów. Im większy dyskomfort spowodowany uszkodzeniem nerwu cukrzycowego, zwany neuropatią obwodową, tym więcej problemów mieli z zapachem węchu.
Chociaż nowotwory głowy i szyi mogą nie wpływać bezpośrednio na zmysł węchu, leczenie napromienianiem w tych stanach może powodować pewien stopień hiposmii.
Postęp
Hiposmio często poprawia się bez leczenia, szczególnie jeśli jest spowodowane przez sezonowe alergie lub infekcję dróg oddechowych. Osoba, która zauważa obniżony węch, gdy jest przeziębiona, zwykle powraca do normalnego stanu po kilku dniach lub tygodniach po jego wyzdrowieniu.
Kiedy hiposmia jest spowodowana urazem głowy lub znacznym procesem zapalnym komórek biorących udział w zapachu, całkowite wyleczenie może nie być możliwe, nawet po zabiegu chirurgicznym.
Jednak niektóre leki i przekwalifikowanie węchu okazały się pomocne dla osób z hiposmią.
Czym jest anosmia?
Anosmia jest terminem medycznym oznaczającym całkowitą utratę zmysłu węchu.
Niektórzy ludzie rodzą się z tym stanem, kiedy nazywa się to wrodzonym. Jednak najczęściej jest to spowodowane urazami głowy lub problemami z kanałami nosowymi. Problemy te mogą obejmować przewlekłą zapalną chorobę nosową lub zatokową lub ciężką infekcję wirusową górnych dróg oddechowych.
Według Fundacji Anosmia aż 22% przypadków anosmii jest idiopatycznych. Oznacza to, że nie można znaleźć przyczyny utraty zdolności zapachowej.
Kiedy zobaczyć specjalistę
Ludzie mają zaskakująco wyrafinowany zmysł węchu, który wykrywa od 10 000 do 100 miliardów różnych zapachów. Te informacje zmysłowe odgrywają istotną rolę we wspieraniu jakości życia i bezpieczeństwa fizycznego.
Wabiące aromaty zachęcają ludzi do jedzenia, a nieprzyjemne zapachy ostrzegają przed ogniem, toksycznymi substancjami chemicznymi lub złym jedzeniem.
Zapachy tworzą również połączenia z ludźmi i miejscami, na przykład z zapachem pewnych zapachów lub wspomnień nadmorskich lub wiejskich.
Kiedy hiposmia ogranicza te zdolności, osoba musi natychmiast uzyskać pomoc, aby uniknąć izolacji i zagrożeń dla ich fizycznego samopoczucia.
Jeśli ludzie zauważą spadek ich zdolności do węchu, powinni udać się do specjalisty, szczególnie jeśli początek hiposmii jest nagły i ciężki.
Utrata zapachu może dobrze reagować na leczenie, zwłaszcza jeśli wkrótce po wystąpieniu problemu.
Leczenie
Rozpoznanie i leczenie zwykle rozpoczyna się od badania fizykalnego i sprawdzenia historii medycznej danej osoby, w szczególności problemów z górnymi drogami oddechowymi. Lekarz przyjrzy się kanałom nosowym, zatokom i otaczającej je strukturze.
Gdy potrzebne są bardziej szczegółowe obrazy, specjalista od nosa i gardła zwany otolaryngologiem może przeprowadzić procedurę zwaną endoskopią nosa.
W tej krótkiej procedurze do nosa pacjenta wprowadza się długą cienką rurkę z kamerą, aby spojrzeć na jamę nosową i zatokową.
Lekarz będzie poszukiwał objawów obrzęku, krwawienia, ropy i ewentualnych guzów nowotworowych. Ponadto, będą one na poszukiwania innych blokady fizyczne, które mogłyby odpowiadać za utratę zapachu, takich jak polipy, konstrukcji rozszerzonej do nosa lub odchylonym przegrody nosowej.
Jeśli te testy są negatywne, można wykonać skanowanie MRI, aby znaleźć problemy w obszarach, które wykrywają zapachy i mózg.
Test na zadrapania i węszenia lub testy z użyciem „Sniffin 'Sticks” pomaga lekarzom określić, czy ktoś ma anosmię lub hiposmię. W przypadkach hiposmii testy te będą mierzyć stopień utraty węchu.
Ogólnie rzecz biorąc, leki i zabiegi chirurgiczne są stosowane w leczeniu hiposmii. Operacja może być skutecznym leczeniem, gdy polipy nosa, odchylona przegroda lub inne problemy, które można usunąć lub naprawić, powodują utratę zapachu.
Leki, takie jak sterydy i leki przeciwhistaminowe, mogą być stosowane do łagodzenia stanu zapalnego, gdy przyczyną są alergie lub infekcje dróg oddechowych.
Osoby z hyposmią muszą zadbać o to, aby ich zmniejszona zdolność do zapachu nie powodowała dodatkowych problemów związanych ze zdrowiem i bezpieczeństwem.
Ważne jest, aby utrata węchu nie prowadziła do niedostatecznego lub nadmiernego jedzenia.
Ludzie powinni upewnić się, że czujniki dymu i gazu są zainstalowane w gospodarstwie domowym i są dobrze utrzymane. Aby ograniczyć możliwość niewykrywania wycieków gazu, które początkowo są często wykrywane przez zapachy, można rozważyć przejście z gazu na urządzenia elektryczne.
Należy również zachować ostrożność podczas pracy z potencjalnie toksycznymi chemikaliami domowymi i bacznie obserwować daty wygaśnięcia żywności.
