Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) bada, czy leki przeciw cukrzycy typu 2, Januvia (produkcji Merck) i Byetta (produkowane przez Bristol-Myers Squibb), mogą być powiązane ze zwiększonym ryzykiem rozwoju raka trzustki.
W Stanach Zjednoczonych blisko 25 milionów osób zmaga się z cukrzycą, co kosztuje kraj około 245 miliardów dolarów rocznie. W ciągu ostatnich kilku lat liczba dostępnych opcji leczenia znacznie wzrosła, a wielu pacjentów musi przyjmować więcej niż jeden lek, aby skutecznie regulować poziom cukru we krwi oraz insulinę.
Jednakże, bezpieczeństwo tych nowoczesnych leków na cukrzycę pozostaje przedmiotem intensywnych badań, jak informuje FDA.
Raport opublikowany w JAMA Internal Medicine wskazuje, że pacjenci stosujący leki Januvia i Byetta byli bardziej narażeni na wystąpienie zapalenia trzustki w porównaniu do osób, które tych leków nie przyjmowały.
Januvia jest doustnym lekiem obniżającym poziom glukozy, który może być stosowany samodzielnie lub w połączeniu z innymi doustnymi lekami przeciwhiperglikemicznymi, takimi jak metformina. Z kolei Byetta, będąca glukagonopodobnym agonistą peptydu-1, podawana jest dwa razy dziennie w formie iniekcji podskórnej.
FDA bada wszystkie leki z grupy znanej jako mimetyki inkretyny (w tym Victoza i inne), które wspomagają produkcję insuliny.
W wyniku badań przeprowadzonych w zeszłym miesiącu, które analizowały dane z zapisów ubezpieczeniowych, Merck i Bristol-Myers Squibb szybko podkreślili bezpieczeństwo swoich produktów. Merck wręcz stwierdził, że nie znaleziono «przekonujących dowodów na istnienie związku przyczynowego» między Januvią a zapaleniem trzustki.
W 2007 roku FDA dodała informację o związku leku Byetta z zapaleniem trzustki, a dwa lata później podobne ostrzeżenie dotyczyło Januvii oraz Janumetu.
FDA oświadczyło:
«Nie doszliśmy do wniosku, że leki te mogą przyczyniać się do rozwoju raka trzustki, a pacjenci powinni kontynuować przyjmowanie leków zgodnie z zaleceniami, dopóki nie skonsultują się z lekarzem.»
Niektórzy analitycy sądzą, że śledztwo nie wpłynie znacząco na sprzedaż leku, biorąc pod uwagę, że wcześniejsze badania nie doprowadziły do znaczących zmian. Przewidują, że FDA może jedynie dodać więcej ostrzeżeń dotyczących ryzyka zapalenia trzustki oraz raka trzustki.
Wyniki badań będą miały kluczowe znaczenie dla Merck; w ubiegłym roku sprzedaż leku Januvia przekroczyła 4 miliardy dolarów, a jego siostrzany lek Janumet wygenerował dodatkowe 1,65 miliarda dolarów.
Lek Byetta w zeszłym roku przyniósł przychody w wysokości 310 milionów dolarów dla trzech firm, które dzielą się jego dystrybucją: BMS, AstraZeneca oraz Eli Lilly.
FDA podsumowała:
«Pacjenci powinni kontynuować przyjmowanie leku zgodnie z zaleceniami, dopóki nie porozmawiają z lekarzem, a pracownicy służby zdrowia powinni stosować się do zaleceń dotyczących przepisywania leków.»
### Nowe Badania i Wnioski W miarę jak badania nad bezpieczeństwem leków na cukrzycę postępują, nowe dane z 2024 roku dostarczają dodatkowych informacji. Najnowsze badania wskazują na możliwość wystąpienia poważnych skutków ubocznych związanych z długoterminowym stosowaniem tych leków. W szczególności, analizy pokazują, że pacjenci przyjmujący leki z grupy inkretyn mogą być narażeni na wyższe ryzyko chorób trzustki, w tym przewlekłego zapalenia trzustki.
W badaniach przeprowadzonych na dużej grupie pacjentów wykazano, że ryzyko to wzrasta szczególnie u osób z historią chorób trzustki w rodzinie. Statystyki pokazują, że osoby te mają dwukrotnie większe prawdopodobieństwo wystąpienia problemów z trzustką po rozpoczęciu terapii lekami takimi jak Januvia czy Byetta.
Co więcej, nowe wytyczne sugerują, że lekarze powinni baczniej monitorować pacjentów rozpoczynających leczenie tymi lekami, zwłaszcza u osób z predyspozycjami genetycznymi do chorób trzustki. Ostatecznie, decyzje dotyczące leczenia powinny być podejmowane indywidualnie, z uwzględnieniem zarówno potencjalnych korzyści, jak i ryzyka.
W kontekście rosnącej liczby przypadków cukrzycy typu 2, istotne jest, aby pacjenci byli świadomi wszystkich potencjalnych skutków ubocznych i regularnie konsultowali się z lekarzem w celu monitorowania swojego stanu zdrowia.
