Rak wyściółczaka jest rzadkim nowotworem występującym w mózgu i rdzeniu kręgowym.
Wyściółczaki mogą rozwijać się we wszystkich grupach wiekowych, ale częściej występują u dzieci. Dokładna przyczyna tych nowotworów jest nieznana.
W tym artykule przyjrzymy się typom, objawom, rozpoznaniu i leczeniu raka wyściółczaka.
Szybkie fakty dotyczące raka wyściółczaka
- Ependymoma jest glejowym guzem komórek, które wyściełają rdzeń kręgowy i komory mózgu.
- To rzadki rak. Nie jest również powszechne rozprzestrzenianie się raka.
- Rak wyściółczaków występuje częściej u dzieci niż u dorosłych.
- Ocena guza jest w 3 etapach nasilenia.
- Leczenie obejmuje chirurgiczne usunięcie guza, a następnie radioterapię w celu usunięcia pozostałych komórek nowotworowych.
Co to jest rak wyściółczaka?
Wyłynik jest guzem glejowym komórek wyściółki, które wyściełają rdzeń kręgowy i komory mózgu.
Wyściółczaki są fizycznie miękkie, mają szary lub czerwony kolor i mogą zawierać zwapnienia mineralne lub torbiele w ich obrębie. Guz może wystąpić wszędzie, gdzie komórki wyściółki są obecne w ośrodkowym układzie nerwowym.
Rak wyściółczaka jest rzadki. Występuje zarówno u dzieci, jak i u dorosłych, u mężczyzn i kobiet jest względnie jednakowo. Jednak wyściółczaki są częstsze u dzieci niż u dorosłych.
Rodzaje
Istnieje kilka różnych rodzajów nowotworów wyściółczaka, które są również klasyfikowane według stopnia. Trzy klasy stosowane w przypadku raków wyściółczaków są określane na podstawie tego, jak blisko komórki nowotworowe przypominają prawidłowe komórki. Im niższy stopień, tym bardziej komórki nowotworowe przypominają prawidłowe komórki. Różne rodzaje wyściółczaków pojawiają się w różnych miejscach w obrębie kręgosłupa lub mózgu.
Guzy stopnia I – należą do nich zależność i wyściółczaki wyrostka robaczkowego, i zwykle rozwijają się powoli. Wyściółczaki mysoplaźnicze wydają się pojawiać na dolnym końcu kręgosłupa. Subependymomy pojawiają się w pobliżu komory mózgu. Te komory są zaangażowane w tworzenie płynu mózgowo-rdzeniowego.
Guzy stopnia II – są to najczęściej wyściółczaki. W tym stopniu występuje wiele typów wyściółczaków, w tym wyściółczaki komórkowe, brodawkowe, tancytyczne, dodatnie pod względem fuzji RELA i jasnokomórkowe. Mogą pojawić się w dowolnym miejscu wzdłuż układu komorowego, w którym wytwarzany jest płyn mózgowo-rdzeniowy.
Guzy stopnia III – są znane jako wyściółczaki anaplastyczne i zazwyczaj szybciej rosną niż inne gatunki. Wyściółczaki anaplastyczne zwykle znajdują się w czaszce, mózgu i pniu mózgu. Rzadko znajdują się w rdzeniu kręgowym.
Komórki nowotworowe mogą czasami rozprzestrzeniać się przez płyn mózgowo-rdzeniowy. W takim przypadku guzy mogą pojawić się w wielu obszarach mózgu i kręgosłupa. Jest jednak rzadkością, że ten rodzaj raka rozprzestrzenia się na inne części ciała.
U dzieci a dorosłych
Wyściółczaki rozwijają się we wszystkich grupach wiekowych, ale częściej występują u dzieci niż u dorosłych.
Wyściółczaki mogą się różnić w zależności od wieku danej osoby. U dzieci guz jest najczęściej zlokalizowany w mózgu. U dorosłych ten rodzaj raka jest bardziej prawdopodobny w obrębie kręgosłupa.
Niemowlęta z wyściółczakiem mogą być drażliwe i mieć trudności ze snem, a głowa dziecka może rosnąć nieregularnie.
Dzieci mogą również rozwijać się wolniej, niż się spodziewano, zarówno fizycznie, jak i psychicznie.
Wiek może również wpływać na metody leczenia. Młodsze dzieci mogą nie być w stanie poddać się pewnym formom leczenia raka.
Objawy
Objawy wyściółczaka mogą się różnić w zależności od przypadku. Wiele osób doświadcza zauważalnych objawów wraz z guzem, ale niektóre wykazują niewielkie lub żadne objawy, które można zidentyfikować.
Objawy wyściółczaka mogą obejmować:
- ból szyi
- bóle głowy
- zmiany widzenia, takie jak niewyraźne widzenie lub utrata wzroku
- szarpane ruchy gałek ocznych
- nudności i wymioty
- trudności z utrzymaniem równowagi lub chodzenia
- drgawki i drgawki
- mrowienie, drętwienie lub osłabienie kończyn
Uporczywe objawy należy zgłaszać lekarzowi tak szybko, jak to możliwe, w celu przeprowadzenia badań przesiewowych i diagnozy.
Diagnoza
Lekarze będą używać wielu testów, aby znaleźć i zdiagnozować wyściółczaki. W zależności od sytuacji lekarze przeprowadzą również testy, aby sprawdzić, czy nowotwory rozprzestrzeniły się lub przerzuty do innych części ciała.
Testy zalecane przez lekarzy różnią się w zależności od rodzaju podejrzanego guza, stanu zdrowia pacjenta i wszelkich objawów, które się pojawiają.
Większość typów nowotworów wymaga biopsji. Wymaga to usunięcia małej próbki tkanki z obszaru guza w celu przeprowadzenia badań. Jeśli biopsja jest niemożliwa lub zbyt niebezpieczna do wykonania, lekarze często proponują inne testy, które pomogą w postawieniu diagnozy.
W ramach procesu diagnostycznego zostanie zastosowana jakaś forma obrazowania. Testy te umożliwiają lekarzom przeglądanie i wykonywanie zdjęć wnętrza ciała w celu zbadania i zmierzenia guza. Zwykle wykonuje się to za pomocą TK lub MRI.
Skan TK zapewnia pełniejszy obraz wnętrza ciała, tworząc serię zdjęć rentgenowskich wykonanych pod różnymi kątami. MRI tworzy podobny obraz, wykorzystując pola magnetyczne zamiast promieni rentgenowskich. Czasami specjalny barwnik lub inny środek kontrastowy jest wstrzykiwany osobnikowi, aby uzyskać wyraźniejszy obraz.
W przypadku wyściółczaków może być również konieczne nakłucie lędźwiowe. Lekarz włoży igłę, aby pobrać niewielką próbkę płynu mózgowo-rdzeniowego z dolnej części pleców, aby zbadać ją pod kątem komórek nowotworowych.
Wiele przypadków wyściółczaków wymaga badania neurologicznego. Lekarze zadadzą serię pytań i przeprowadzą testy mające na celu sprawdzenie mózgu i funkcji nerwu.
Rozpoznanie wyściółczaka może wymagać czasu, ale każdy krok jest ważny. Dokładna diagnoza pomaga lekarzom znaleźć najlepszy sposób leczenia tego typu nowotworów.
Leczenie
W przypadkach, gdy guz jest bardzo mały i nie powoduje bezpośredniego zagrożenia, lekarze mogą zasugerować czekanie i monitorowanie go w celu progresji. W przeciwnym razie pierwszym krokiem w aktywnym leczeniu jest zwykle usunięcie jak największej części guza.
Cały guz może być usunięty w niektórych przypadkach, podczas gdy inne mogą być w delikatniejszych obszarach, które pozwalają tylko część jego usunąć.
Lekarze zwykle zalecają radioterapię, aby pozbyć się wszelkich komórek nowotworowych po operacji. Zastosowanie chemioterapii może również pomóc w niektórych typach wyściółczaków, choć jej przydatność może być różna.
Ludzie będą uważnie obserwowani podczas leczenia w celu monitorowania wszelkich zmian, które mogą wystąpić, aby w razie potrzeby można było wprowadzić zmiany w leczeniu.
Obecnie trwają badania kliniczne nad opracowaniem różnych metod leczenia wyściółczaków, a lekarze mogą zalecić jedną z nich, jeśli uważają, że może to pomóc. Ważne jest, aby pamiętać, że wybór uczestnictwa w badaniach klinicznych zawsze zależy od osoby.
Lekarze mogą przepisać leki lub zalecić określone terapie, aby pomóc w radzeniu sobie z objawami zarówno nowotworu, jak i leczenia raka, przy czym ten ostatni może mieć niepożądane skutki uboczne.
Długotrwałe skutki
W niektórych przypadkach mogą pojawić się długotrwałe lub późne efekty uboczne z wyściółczaka lub zabiegu chirurgicznego. Te działania niepożądane mogą pojawić się miesiącami lub latami po operacji i mogą wystąpić w dowolnym miejscu ciała.
Fizyczne długoterminowe skutki mogą obejmować problemy z sercem, problemy z płucami i wtórne nowotwory. Inne długoterminowe skutki mogą obejmować problemy z pamięcią lub myśleniem, niepokój, depresję lub trudności w uczeniu się.
Lekarze będą chcieli regularnie monitorować osobę w celu sprawdzenia trwałych efektów. Do wykrycia niektórych problemów mogą być potrzebne dodatkowe testy lub egzaminy.
Niektóre osoby mogą potrzebować różnych form rehabilitacji, takich jak fizykoterapia, wspomaganie słuchu lub terapia poznawcza. Dzieci mogą również doświadczać problemów rozwojowych i nieprawidłowości hormonalnych.
Pomocne może być dla osoby, która została wyleczona z powodu raka wyściółczaka, zachowanie osobistych danych medycznych w celu odnotowania nowych objawów. Można je następnie zgłosić do lekarza, aby pomógł im przepisać dalsze leczenie.
Nowe Badania i Perspektywy
W ostatnich latach badania nad ependymomą zyskały na znaczeniu, co przynosi nowe nadzieje dla pacjentów. W 2024 roku naukowcy koncentrują się na zrozumieniu genetycznych podstaw tego nowotworu, co może prowadzić do bardziej spersonalizowanych terapii. Badania wykazały, że pewne mutacje genetyczne mogą być związane z agresywniejszym przebiegiem choroby, co otwiera drzwi do zastosowania celowanej terapii.
Ponadto, wyniki badań klinicznych sugerują, że nowoczesne metody radioterapii, takie jak protonoterapia, mogą być bardziej skuteczne i mniej szkodliwe dla zdrowych tkanek. W połączeniu z innowacyjnymi metodami chirurgicznymi, takimi jak neurochirurgia minimalnie inwazyjna, mogą one znacząco poprawić wyniki leczenia.
Statystyki dotyczące przeżywalności również uległy poprawie. Według nowych danych, pięcioletni wskaźnik przeżywalności dla pacjentów z ependymomą wzrasta, osiągając obecnie 88%, co jest znacznym postępem. Te zmiany w standardach leczenia mogą prowadzić do lepszej jakości życia i dłuższego przeżycia pacjentów.
W miarę jak badania postępują, mamy nadzieję na dalsze innowacje w diagnostyce i leczeniu ependymomy, co da pacjentom większe szanse na skuteczną terapię i poprawę jakości życia.
