Ponad 10% populacji Stanów Zjednoczonych jest leworęcznych, a odsetek ten wydaje się być niemal identyczny w większości krajów na świecie. Chociaż nie znamy dokładnych przyczyn, które sprawiają, że ktoś jest leworęczny lub praworęczny, często pada sugestia, że jest to czynnik genetyczny. Nowe badania przeprowadzone w Wielkiej Brytanii stawiają jednak to przekonanie pod znakiem zapytania.
Profesor Uniwersytetu w Nottingham, John Armor, dr Angus Davison oraz prof. Chris McManus z Uniwersytetu Kolegium w Londynie wykluczyli «silny czynnik genetyczny» mający wpływ na predyspozycje dotyczące dominującej ręki.
W badaniu opublikowanym w renomowanym czasopiśmie naukowym, naukowcy porównali preferencje ręczne prawie 2000 zestawów bliźniąt z London Research Unit.
Zespół zbadał cały genom około 4000 osób, lecz nie udało się zidentyfikować żadnego silnego czynnika genetycznego, który mógłby determinować preferencje dotyczące ręki.
Gdyby genetyka odgrywała kluczową rolę w określaniu, czy ktoś jest leworęczny, czy praworęczny, naukowcy spodziewaliby się zauważyć różnice w określonych fragmentach genomu odpowiedzialnych za tę cechę. Badania jednak nie potwierdziły tego założenia.
To odkrycie stoi w sprzeczności z wynikami wcześniejszego badania przeprowadzonego przez MRC Functional Genomics Unit na Uniwersytecie Oksfordzkim, które sugerowało silne powiązanie między genem PCSK6 a dominującą ręką.
Wnioski z Nowych Badań
Prof. Armor, specjalista w dziedzinie genetyki ludzkiej na Uniwersytecie w Nottingham, zauważył:
«Powinny istnieć wykrywalne różnice między osobami praworęcznymi a leworęcznymi, ponieważ współczesne metody analizy genetycznej obejmują niemal cały genom. Badanie, które porównuje genotypy osób praworęcznych i leworęcznych, powinno ujawnić te różnice.»
Mimo braku dowodów na silny czynnik genetyczny, profesorowie dochodzą do wniosku, że czynniki te mogą być względnie subtelne lub słabe, a nie pochodzące z wyboru lub nauki.
William Brandler z MRC Functional Genomics Unit w Oksfordzie, który był pierwszym autorem wcześniejszego badania, wcześniej ostrzegał, że ich wyniki nie wyjaśniają w pełni różnorodności preferencji ręcznych w populacji ludzkiej:
«Jak w przypadku wielu aspektów ludzkiego zachowania, natura i wychowanie współdziałają ze sobą. Wpływ na rozwój preferencji ręcznych wynika z mieszanki genów, środowiska oraz presji kulturowej, by dostosować się do dominacji praworęczności.»
Jak podkreślił prof. Armor, wyniki tego badania otwierają nowe możliwości dla dalszych badań. «Prawdopodobnie istnieje wiele stosunkowo słabych czynników genetycznych związanych z dominacją ręczną, a nie silnych determinantów. Aby jednoznacznie zidentyfikować takie geny, potrzebne są znacznie większe badania niż te, które przeprowadziliśmy. Nawet jeśli te geny zostaną zidentyfikowane w przyszłości, jest mało prawdopodobne, aby można było przewidzieć preferencje ręczne na podstawie analizy ludzkiego DNA.»
W kontekście aktualnych badań, warto również zwrócić uwagę na postępy w neurobiologii, które wskazują, że preferencje ręczne mogą mieć swoje źródło w różnicach w strukturze mózgu, co podkreśla znaczenie środowiska w kształtowaniu dominacji ręcznej. Różne badania MRI pokazują, że leworęczni i praworęczni mogą różnić się w zakresie organizacji półkul mózgowych. Te odkrycia sugerują, że zarówno geny, jak i środowisko odgrywają rolę w kształtowaniu naszych preferencji ręcznych, co może prowadzić do nowych kierunków badań w tym fascynującym obszarze.
