Otyłość stała się poważnym problemem dla zdrowia publicznego, dotykając ponad jedną trzecią dorosłych w Stanach Zjednoczonych. Jednak nowe badania sugerują, że istnieją dwa większe zagrożenia: samotność i izolacja społeczna.
Dwie nowe metaanalizy z Brigham Young University (BYU) w Provo, UT, ujawniają, że samotność i izolacja społeczna mogą zwiększyć ryzyko przedwczesnej śmierci nawet o 50 procent.
Współautorka badania, dr Julianne Holt-Lunstad, profesor psychologii na BYU, i jej koledzy niedawno przedstawili swoje wnioski na 125. dorocznej Konwencji Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego, która odbyła się w Waszyngtonie, DC.
Choć samotność i izolacja społeczna są często używane zamiennie, istnieją wyraźne różnice między nimi. Izolację społeczną definiuje się jako brak kontaktu z innymi jednostkami, podczas gdy samotność to poczucie, że ktoś jest emocjonalnie odłączony od innych. W istocie osoba może być w obecności innych i wciąż czuć się samotna.
Według ankiety AARP około 35 procent dorosłych w wieku 45 lat i starszych można zakwalifikować jako samotnych.
Samotność i izolacja społeczna są powiązane ze złym stanem zdrowia. Jedno z badań zgłoszonych w ubiegłym roku sugerowało, że samotność może być powiązana z chorobą Alzheimera, podczas gdy inne badania wiążą izolację społeczną ze zmniejszonym przeżyciem u pacjentów z rakiem piersi.
W ramach ostatnich badań prof. Holt-Lunstad i zespół starali się ustalić, w jaki sposób samotność i izolacja społeczna wpływają na ryzyko przedwczesnej śmierci.
«Mocne dowody», że samotność zabija
Naukowcy doszli do swoich wniosków, przeprowadzając dwie metaanalizy badań, które analizowały związek między samotnością, izolacją społeczną i śmiertelnością.
Pierwsza metaanaliza obejmowała ponad 300 000 dorosłych w 148 badaniach, podczas gdy druga obejmowała 70 badań z udziałem ponad 3,4 miliona dorosłych.
Dane z pierwszej metaanalizy ujawniły, że ryzyko przedwczesnej śmierci było o 50 procent niższe u dorosłych, którzy mieli głębsze relacje z innymi, w porównaniu z osobami izolowanymi społecznie.
Z drugiej metaanalizy naukowcy odkryli, że samotność, izolacja społeczna i życie w pojedynkę wiążą się ze zwiększonym ryzykiem przedwczesnej śmierci.
Co więcej, zespół odkrył, że ryzyko przedwczesnej śmierci związane z samotnością, izolacją społeczną i życiem w pojedynkę było równe lub większe niż ryzyko przedwczesnej śmierci związane z otyłością i innymi poważnymi problemami zdrowotnymi.
«Istnieją solidne dowody na to, że izolacja społeczna i samotność znacznie zwiększają ryzyko przedwczesnych zgonów, a ich wpływ przewyższa wiele wiodących wskaźników zdrowia.»
Julianne Holt-Lunstad, Ph.D.
Prof. Holt-Lunstad podkreśla, że wyniki te są szczególnie istotne w kontekście starzejącej się populacji. «Rzeczywiście, wiele krajów na całym świecie sugeruje, że stoimy w obliczu epidemii samotności» – dodaje. «Wyzwaniem stojącym przed nami jest to, co można z tym zrobić.»
Według prof. Holt-Lunstad jednym z kluczowych sposobów na pokonanie epidemii samotności jest przeznaczenie większych środków na walkę z tym zjawiskiem zarówno na poziomie indywidualnym, jak i społecznym.
Na przykład sugeruje, aby w szkołach kłaść większy nacisk na naukę umiejętności społecznych, a także aby lekarze uwzględniali kwestie łączności społecznej w badaniach przesiewowych.
Dodatkowo, prof. Holt-Lunstad zauważa, że osoby starsze powinny nie tylko przygotować się na finansowe skutki przejścia na emeryturę, ale także na aspekty społeczne, ponieważ więzi społeczne wielu dorosłych często wynikają z miejsca pracy.
Nowe badania i aktualne zjawiska
W 2024 roku pojawiły się nowe badania, które jeszcze bardziej podkreślają znaczenie walki z samotnością. Zgodnie z raportem opublikowanym przez Światową Organizację Zdrowia, około 1 na 4 osoby powyżej 60. roku życia doświadcza poważnych problemów z poczuciem osamotnienia. To zjawisko ma swoje źródło w różnych czynnikach, takich jak starzenie się społeczeństwa, utrata bliskich oraz zmiany w stylu życia.
W badaniach przeprowadzonych w 2024 roku wykazano, że programy wsparcia społecznego, takie jak grupy wsparcia czy warsztaty umiejętności interpersonalnych, mogą znacznie obniżyć poziom samotności wśród osób starszych. Wzrost uczestnictwa w takich inicjatywach związany jest z poprawą ogólnego samopoczucia i zdrowia psychicznego, co w dłuższej perspektywie wpływa na wydłużenie życia.
Co więcej, badania pokazują, że technologia, w tym aplikacje społecznościowe, mogą odgrywać istotną rolę w łączeniu ludzi. Zmiany w postrzeganiu korzystania z technologii wśród starszych osób, w połączeniu z odpowiednim wsparciem, mogą przyczynić się do redukcji poczucia izolacji.
Podsumowując, samotność i izolacja społeczna to poważne zagrożenia dla zdrowia publicznego, które wymagają systematycznego podejścia i zaangażowania zarówno ze strony instytucji, jak i jednostek. Wspieranie relacji międzyludzkich, edukacja oraz wykorzystanie technologii to kluczowe elementy w walce z tym coraz bardziej powszechnym problemem.
