Stwardnienie rozsiane jest chorobą autoimmunologiczną, która atakuje centralny układ nerwowy. Choroba zakłóca przepływ informacji w mózgu i między mózgiem a ciałem.
U osób ze stwardnieniem rozsianym (MS) układ odpornościowy atakuje centralny układ nerwowy (OUN). Ponieważ tak się dzieje, objawy nasilają się.
W tym artykule omówiono różne rodzaje SM, które mogą wpływać na ludzi i ich objawy różnią się od siebie.
Rodzaje
Istnieje pięć podstawowych typów lub kursów choroby SM.
Określając konkretny rodzaj SM, jaką ma dana osoba, lekarze i naukowcy mogą skoncentrować się na swoich terapiach i badaniach, aby uzyskać lepsze wyniki.
Zespół klinicznie izolowany (CIS)
Jest to uważane za pierwsze z typów MS. Aby zdiagnozować CIS, objawy neurologiczne spowodowane stanem zapalnym lub utratą mieliny muszą trwać 24 godziny. CIS może prowadzić do innych typów MS, ale niektóre osoby z CIS nigdy nie postępują.
Zwrotowo-remisyjny stwardnienie rozsiane (RRMS)
Jest to najczęstsza forma SM, która odpowiada za około 80 do 85 procent początkowych rozpoznań SM. RRMS obejmuje wyraźne epizody aktywności zapalnej i dobrze określone ataki nowych lub nawracających objawów neurologicznych. Osoba z RRMS zazwyczaj doznaje pełnego lub częściowego powrotu do zdrowia między epizodami.
W przypadku RRMS choroba nie rozwija się między nawrotami.
Pierwotnie postępujące MS (PPMS)
Ten rodzaj SM jest mniej powszechny, co stanowi około 10 do 15 procent wszystkich przypadków. W przypadku PPMS czynność neurologiczna jest upośledzona i pogarsza się wraz z postępem choroby. Osoby z PPMS doświadczają sporadycznych plateau w postępie choroby. Mogą wystąpić przejściowe, niewielkie udoskonalenia objawów podczas progresji, ale nie ma nawrotów.
Wtórnie postępujący MS (SPMS)
SPMS jest zwykle postrzegany jako kolejny etap choroby dla osób, które już mają RRMS. Około 50 procent osób z RRMS rozwija SPMS w ciągu 10 lat, a prawie 90 procent robi to po 25 latach.
SPMS jest podobny do RRMS, ale może, ale nie musi, obejmować sporadyczne nawroty, drobne remisje i plateau.
Progressive-nawracający MS (PRMS)
PRMS jest od początku uważany za progresywną formę SM. Istnieją wyraźne, ostre nawroty z lub bez pełnego powrotu do zdrowia pomiędzy nawrotami. Ale dla osób, które cierpią na PRMS, choroba będzie postępować między nawrotami. Niektórzy lekarze uważają, że PRMS może być podtypem PPMS, ponieważ mają podobną historię.
Objawy
Objawy różnią się w zależności od osoby. Nawet jeśli ludzie mają ten sam typ SM, objawy mogą być odmienne.
Jednak niektóre objawy są często związane ze wszystkimi rodzajami MS.
Obejmują one:
- Drętwienie i mrowienie
- Zmęczenie
- Słabość
- Problemy ze wzrokiem
- Problemy z zawrotami głowy lub koordynacją
Podczas gdy osoby z różnymi typami SM mogą wykazywać podobne objawy, osoby z konkretnym typem choroby mogą wykazywać określone objawy.
Na przykład osoby z RRMS często doświadczają mrowienia lub drętwienia, epizody utraty wzroku w jednym lub drugim oku, problemy z oddawaniem moczu, podwójne widzenie, zmęczenie, osłabienie i problemy z równowagą.
W przeciwieństwie do tego, PPMS zazwyczaj powoduje mniejsze uszkodzenie mózgu, ale ma większy wpływ na rdzeń kręgowy. Ludzie z tego typu chorobą mogą mieć problemy z chodzeniem, sztywnymi nogami i kłopotami z równowagą.
W przeciwieństwie do RRMS objawy te stają się coraz gorsze i nie ma okresów nawrotu między nimi. SPMS charakteryzuje się mniej wyraźnymi okresami nawrotów. Osoba z SPMS może mieć objawy, takie jak problemy z jelitem i pęcherzem, problemy ze słabością i koordynacją, sztywne i obcisłe nogi, depresja, zmęczenie i problemy z myśleniem.
Osoby z PRMS częściej doświadczają skurczów mięśni, słabych mięśni, przewlekłego bólu, zmniejszonego pobudzenia seksualnego, zmian widzenia, zawrotów głowy i zmniejszonych czynności pęcherza.
Diagnozowanie MS
Osoba z CIS może mieć podobne objawy jak osoba ze stwardnieniem rozsianym, ale doświadczyła objawów tylko raz.
Aby zdiagnozować SM, osoba musi przejawiać oznaki uszkodzenia w co najmniej dwóch oddzielnych obszarach ich ośrodkowego układu nerwowego, takich jak mózg, rdzeń kręgowy i nerwy wzrokowe. Problemy musiały wystąpić co najmniej w odstępie jednego miesiąca. Inne stany mogą mieć podobne objawy, więc lekarz będzie musiał wykluczyć wszystkie inne możliwe diagnozy.
Leczenie
Najczęstszym leczeniem jest leczenie.
Schematy leków różnią się znacznie między ludźmi, a dawki mogą być tygodniowe lub miesięczne.
Skuteczność leczenia zależy od rodzaju SM. Na przykład ludzie z RRMS i PRMS są otwarci na leki modyfikujące przebieg choroby, które zmniejszają liczbę nawrotów. Mogą one również zmniejszyć niepełnosprawność i aktywność choroby.
Niektórzy badacze sugerują, że brak witaminy D może być czynnikiem progresji SM.
Natomiast osoby z PPMS i SPMS są mniej wrażliwe na leki.
Zamiast tego leczenie ma na celu kontrolowanie objawów tylko częściowo za pomocą leków. Lekarze zalecają osobom cierpiącym na tego typu SM wykonywanie ćwiczeń, upewnienie się, że jedzą zdrową dietę i poddają się fizjoterapii. Badania wskazują, że niektóre postępujące formy SM mogą odpowiadać wysokim poziomom biotyny, witaminy B.
Ludzie ze stwardnieniem rozsianym mogą odkryć, że te alternatywne leczenie może zmniejszyć symptomy i poprawić jakość życia.
Kiedy iść do lekarza
Każdy, kto doświadcza któregokolwiek z objawów MS powinien zasięgnąć porady lekarza.
Wczesna diagnoza SM może prowadzić do skuteczniejszego leczenia objawów. Złapanie choroby wcześnie może nawet spowolnić przebieg choroby.
Perspektywy
Trudno jest przewidzieć, w jaki sposób każdy rodzaj MS będzie bezpośrednio wpływał na osobę lub który typ ma najlepszą perspektywę.
Jednak RRMS ma tendencję do lepszej perspektywy, ponieważ mogą istnieć lata pomiędzy zaostrzeniami, a choroba nie postępuje pomiędzy epizodami.
Jednak ludzie z RRMS zwykle rozwijają SPMS, który jest progresywny i mniej reaguje na leki.
PPMS i PRMS można uznać za najgorsze z uwagi na sposób, w jaki się rozwijają. Są bardziej wyniszczające, a choroba postępuje nawet podczas nawrotu, który może, ale nie musi wystąpić.
Przyczyny
Przyczyny SM pozostają nieznane, ale pewne czynniki środowiskowe i genetyczne wydają się wywoływać chorobę.
Czynniki ryzyka, które zwiększają szansę na rozwój SM obejmują:
- Wiek: Objawy nawracających typów MS zwykle pojawiają się u osób w wieku od 20 do 50 lat. Formy progresywne pojawiają się około 10 lat później niż formy nawracające.
- Płeć: w postaciach nawracających kobiety są od 2 do 3 razy bardziej narażone na atak niż mężczyźni. Jednak formy progresywne występują jednakowo u mężczyzn i kobiet.
- Historia rodziny: osoba z bliskim krewnym, która ma stwardnienie rozsiane, jest bardziej narażona na jej rozwój.
- Lokalizacja: SM częściej występuje u osób żyjących w umiarkowanym klimacie.
- Zakażenia: Wiele wirusów zidentyfikowano jako możliwe przyczyny SM.
- Historia chorób autoimmunologicznych: Ludzie z chorobami tarczycy, cukrzycą typu 1 i zapalną chorobą jelit są bardziej narażeni na rozwój SM.
