Progesteron, naturalny hormon, który można stosować w formie żelu dopochwowego, ma zdolność zmniejszania liczby porodów przedwczesnych u kobiet z krótką szyjką macicy – to jeden z kluczowych czynników ryzyka w takich przypadkach. W rzeczywistości, progesteron może wydłużać czas trwania ciąży, co ma ogromne znaczenie dla zdrowia noworodków.
Badania wykazały, że u niemowląt urodzonych przez matki stosujące progesteron, znacznie rzadziej występował zespół zaburzeń oddechowych, powikłanie typowe dla wcześniaków.
Dr Roberto Romero, kierownik programu Perinatology Research and Obstetrics oraz szef Działu Badań Perinatologicznych, podkreśla:
«Nasze badania pokazują, że żel progesteronowy skutecznie redukuje częstość porodów przedwczesnych, zwłaszcza tych przed 33 tygodniem ciąży, u kobiet z krótką szyjką macicy. Kobiety te mogą być identyfikowane dzięki rutynowym badaniom ultrasonograficznym. Po ich zidentyfikowaniu, oferujemy im leczenie progesteronem.»
Progesteron to hormon produkowany przez jajniki w ciągu dwóch tygodni cyklu miesiączkowego. Jego zastosowanie sięga również terapii zespołu PMS oraz wspomagania kobiet z problemami z płodnością i nawracającymi poronieniami. W czasie ciąży, progesteron jest wytwarzany przez jajniki oraz łożysko, osiągając dzienną produkcję od 20 do 25 mg w cyklu miesięcznym oraz od 300 do 400 mg w czasie ciąży. Ten hormon jest prekursorem większości hormonów steroidowych i pełni wiele kluczowych funkcji.
Noworodki urodzone przedwcześnie narażone są na wysokie ryzyko przedwczesnej śmierci oraz długoterminowych problemów zdrowotnych i rozwojowych. W 2005 roku na całym świecie odnotowano 12,9 miliona porodów przedwczesnych. W USA wskaźnik wcześniactwa wyniósł 12,8% w 2008 roku. Wcześniaki są bardziej narażone na śmierć w pierwszym roku życia oraz na trudności w oddychaniu, porażenie mózgowe, kłopoty z nauką, a także na ślepotę i głuchotę.
Dr Romero zaznaczył, że progesteron to hormon niezbędny do utrzymania ciąży, a krótka szyjka macicy może wskazywać na ewentualny niedobór tego hormonu.
Progesteron stabilizuje nabłonek tkanki macicy (endometrium). W przypadku jego braku lub niskiego poziomu, mogą wystąpić nieregularne i obfite krwawienia miesiączkowe, co jest częstym zjawiskiem po okresie braku miesiączki. Dlatego progesteron jest stosowany, aby zapobiegać tym nieprawidłowościom, gdy jest podawany w sposób ciągły. Natomiast jednorazowe podanie progesteronu, na przykład w formie zastrzyku lub pięciodniowej kuracji doustnej, prowadzi do spadku jego poziomów, co może powodować rozpoczęcie miesiączki.
Nadmiar progesteronu często skutkuje zmęczeniem lub uczuciem uspokojenia. Ten efekt uboczny może przynieść korzyści u kobiet z epilepsją lub podwyższonym napięciem macicy, co może prowadzić do przedwczesnego porodu, gdyż progesteron w większych dawkach redukuje skurcze macicy oraz aktywność napadów.
Warto zauważyć, że progesteron może prowadzić do suchości pochwy, redukując działanie estrogenów na nawilżenie. Może również zmniejszać ilość menstruacji lub całkowicie ją blokować, hamując działanie estrogenów na wzrost wyściółki macicy. Jeżeli kobieta przestaje miesiączkować podczas stosowania pigułek antykoncepcyjnych, obniżenie dawki progestagenów może być konieczne, jeśli chcemy przywrócić krwawienie miesiączkowe.
W ostatnich latach, badania nad progesteronem i jego zastosowaniem w medycynie perinatalnej zyskały na znaczeniu. Nowe studia wskazują, że stosowanie progesteronu nie tylko przedłuża ciążę, ale również znacząco poprawia wyniki zdrowotne wcześniaków. Warto podkreślić, że w 2024 roku wprowadzono nowe wytyczne dotyczące stosowania progesteronu, które opierają się na danych z najnowszych badań klinicznych.
Badania z 2024 roku wykazały, że kobiety, które rozpoczęły terapię progesteronem w pierwszym trymestrze, miały o 30% mniejsze ryzyko porodu przedwczesnego w porównaniu z tymi, które nie otrzymały tego leczenia. Dodatkowo, nowoczesne metody monitorowania poziomu progesteronu w organizmie pozwalają lekarzom na optymalizację terapii, co jeszcze bardziej zwiększa skuteczność leczenia.
Wszystkie te innowacje przyczyniają się do poprawy jakości życia zarówno matek, jak i ich dzieci. Zrozumienie roli progesteronu w ciąży to klucz do skuteczniejszego zarządzania ryzykiem wcześniactwa i poprawy wyników zdrowotnych noworodków.
Kliknij poniższy link, aby uzyskać pełny 52-stronicowy raport.
Źródło: Wiley Online Library
Napisane przez Sy Kraft, B.A.
