Ostre zakażenie HIV, znane również jako «pierwotne zakażenie HIV», to faza, w której wirus zaczyna gwałtownie namnażać się w organizmie. W tym okresie poziom wirusa we krwi jest bardzo wysoki, co sprawia, że osoba zarażona nie jest w stanie skutecznie odpowiedzieć immunologicznie na infekcję.
W ciągu 2-4 tygodni po zakażeniu pojawiają się objawy, które niektórzy nazywają «najgorszą grypą na świecie». Warto znać te objawy, aby szybko zareagować.
Objawy
Objawy ostrej infekcji HIV mogą obejmować:
- gorączkę
- obrzęk węzłów chłonnych
- ból gardła
- wysypkę
- bóle mięśni i stawów
- ból głowy
Kiedy iść do lekarza
Objawy te łatwo pomylić z innymi chorobami. Standardowe testy na HIV mogą nie wykryć infekcji w tym wczesnym etapie, co prowadzi do błędnych diagnoz. Jeśli podejrzewasz, że mogłeś/mogłaś być narażony/narażona na wirusa, skonsultuj się z lekarzem i dowiedz się o dostępnych opcjach testowania.
W jaki sposób diagnozuje się ostrą infekcję HIV?
Tradycyjne testy na HIV opierają się na wykrywaniu przeciwciał, które pojawiają się dopiero po kilku tygodniach od zakażenia. W tym czasie, osoba niedawno zakażona może być testowana i nie otrzymać pozytywnego wyniku. Dlatego tak ważne jest korzystanie z testów amplifikacji kwasu nukleinowego, które mogą wykryć wirusa we wczesnym stadium infekcji.
Testy antygenowe p24 również mogą pomóc w identyfikacji zakażenia HIV, zanim organizm wytworzy przeciwciała.
Przyczyny
Większość zakażeń HIV następuje przez kontakt z płynami ustrojowymi zakażonej osoby, w tym krwią, nasieniem oraz płynami pochwowymi. Przenoszenie wirusa następuje zazwyczaj poprzez kontakt seksualny lub wspólne użycie igieł.
HIV może również przechodzić z matki na dziecko w trakcie ciąży, porodu, lub karmienia piersią.
Ryzyko i ostre zakażenie HIV
Z szacunków wynika, że do 50% nowych zakażeń HIV jest przenoszone przez osoby, które nie zdają sobie sprawy z posiadania ostrej infekcji. Transmisja wirusa jest znacznie bardziej prawdopodobna podczas tego etapu niż w przypadkach przewlekłych, gdzie ryzyko spada.
Szczególnie ryzykowny jest receptywny seks analny, podczas którego ryzyko zakażenia HIV może być nawet 7,25 razy wyższe. Badania wskazują, że mężczyźni, którzy angażują się w niezabezpieczony seks analny z wieloma partnerami, są w grupie podwyższonego ryzyka.
Niektóre badania sugerują, że substancje takie jak metamfetamina mogą prowadzić do ryzykownych zachowań seksualnych, co zwiększa ryzyko zakażenia HIV wśród mężczyzn uprawiających seks z mężczyznami.
Perspektywy
Po fazie ostrego zakażenia HIV pacjenci przechodzą do przewlekłego etapu infekcji. Wirus HIV pozostaje w organizmie, jednak na niższym poziomie. Osoby z przewlekłym zakażeniem mogą nie wykazywać objawów, ale wciąż mogą przenosić wirusa.
Bez odpowiedniego leczenia, przewlekłe zakażenie może prowadzić do AIDS w ciągu około 10 lat. Gdy układ odpornościowy jest już poważnie uszkodzony, organizm nie jest w stanie radzić sobie z infekcjami, co prowadzi do ciężkich komplikacji zdrowotnych.
Obecnie, dzięki nowoczesnym metodom leczenia, wiele osób żyjących z HIV nie rozwija AIDS i może prowadzić pełne życie. To ogromny postęp w walce z tym wirusem.
Zarządzanie infekcją
Leczenie HIV opiera się głównie na lekach przeciwretrowirusowych, które mogą skutecznie kontrolować wirusa, obniżając jego stężenie do niewykrywalnego poziomu. Osoby z niewykrywalnym wirusem prowadzą zdrowe życie i rzadziej przenoszą wirusa na innych.
Warto jednak pamiętać, że niewykrywalne obciążenie wirusowe nie oznacza, że wirus zniknął. Istotne jest również, aby osoby z HIV podejmowały regularne kontrole i stosowały się do zaleceń lekarzy.
Z badań wynika, że rozpoczęcie terapii antyretrowirusowej (ART) w ciągu 3 miesięcy od zakażenia może znacząco spowolnić postęp choroby oraz zmniejszyć ryzyko powikłań zdrowotnych.
Zapobieganie
Aby zredukować ryzyko zakażenia HIV, eksperci zalecają następujące kroki:
- unikanie wstrzykiwania narkotyków
- regularne testowanie na HIV oraz poznawanie statusu swoich partnerów
- unikać ryzykownych zachowań seksualnych
- stosować prezerwatywy przy każdym stosunku
- ograniczyć liczbę partnerów seksualnych
- omawiać z lekarzem opcje profilaktyczne
Profilaktyka przedekspozycyjna (PrEP) to jedna z opcji dla osób w grupie wysokiego ryzyka. Przyjmuje się ją codziennie, ale pojawiają się także nowe metody, takie jak zastrzyki co 8 tygodni. PrEP jest zalecany dla:
- osób w związkach z partnerem z HIV
- mężczyzn, którzy uprawiali niezabezpieczony seks analny
- heteroseksualnych mężczyzn i kobiet, którzy nie zawsze używają prezerwatyw z partnerami w grupie ryzyka
- osób, które w ostatnich 6 miesiącach wstrzykiwały narkotyki
- każdego, kto ma znaczące ryzyko zakażenia HIV
PrEP skutecznie chroni przed zakażeniem HIV, blokując wirusa przed wniknięciem do organizmu. Prezerwatywy pozostają ważnym narzędziem w zapobieganiu rozprzestrzenianiu się chorób przenoszonych drogą płciową.
